Özbəkistan
Daşkənddəki Respublika Azərbaycan Milli Mədəniyyət Mərkəzi Xocalı soyqırımının 31-ci ildönümü ilə əlaqədar keçirilən anım tədbirində şəhərdəki milli mədəniyyət mərkəzlərinin rəhbərləri, qardaş özbək xalqının nümayəndələri, diasporumuzun üzvləri, jurnalistlər iştirak ediblər.
Mərasimdə Xocalı faciəsi ilə bağlı foto, kitab və açıqcalardan ibarət ekspozisiya sərgilənib, videofilm göstərilib. RAMMM-ın sədri Mobil Məmmədov Xocalı faciəsinin səbəbləri və nəticələri barədə məlumat verib. Xocalı soyqırımını dünya ictimaiyyətinə çatdırmaq, faciə qurbanlarının xatirəsini yad etmək, erməni vandalizminin mahiyyətini, onların iç üzünü açmağın vacib olduğu vurğulanıb.
Mərkəz sədrinin müavini Xasay Abdullayev, Xocalı faciəsinin şahidi Yusif Əliyev, həmçinin soydaşlarımızdan Həzrətəli Sarızadə, Ruslan Cəfərov, şair Əli Nəsirli və başqaları bu qanlı əməllərin törədənləri pisləyib, erməniləri zaman-zaman azərbaycanlılara və türklərə qarşı törətdikləri vəhşiliklərdən danışıblar.
ABŞ
Amerika Birləşmiş Ştatlarının Vaşinqton, Nyu-York, Mayami, Boston, Trenton, Atlanta, Çikaqo, Los-Anceles, Hyuston və Solt-Leyk-Siti şəhərlərində Xocalı soyqırımının 31-cü ildönümü ilə əlaqədar geniş məlumatlandırma aksiyası keçirilib.
Diasporla İş üzrə Dövlət Komtəsinin dəstəyi və Yuta-Azərbaycan Dostluq Təşkilatının rəhbəri Əsmər Qarayevanın təşkilatçılığı ilə baş tutan aksiya “Xocalıya ədalət” beynəlxalq təbliğat və təşviqat kampaniyası çərçivəsində gerçəkləşdirilib. Aksiya zamanı Xocalı həqiqətlərini əks etdirən LED ekranlı avtomobillər şəhərlərin izdihamlı mərkəzi küçələrində hərəkət edib.
Ekranda Azərbaycan bayrağının, xəritəsinin, Xocalı soyqırımı qurbanlarının adları və fotoları nümayiş etdirilib. Təsvirlər “Xocalıya ədalət!”, “Xocalı soyqırımını tanıyın”, “Ermənistanın insanlığa qarşı cinayəti”, “Ermənistanın Xocalıdakı bir gecəlik soyqırımı”, “Erməni lideri hərbi cinayətləri etiraf edib”, “Azərbaycanlılar ədalət tələb edir!”, “Qarabağ Azərbaycandır!”, “Xocalını xatırla!”, “Biz xatırlayırıq!”, “Xocalı üçün dua et” və s. şüarları və çağırışları ilə müşayiət olunub.
Ermənistanın eks-prezidentləri Robert Koçaryanın və Serj Sarkisyanın fotoları da ekranda yer alıb və hərbi cinayətlərə görə məhz bu şəxslərin birbaşa məsuliyyət daşıdığına diqqət cəlb edilib.
Misir
Azərbaycanın Misir Ərəb Respublikasındakı səfirliyində Xocalı soyqırımı ilə əlaqədar anım mərasimi keçirilib. Tədbirdə Azərbaycan icması, yerli mətbuat nümayəndələri və ziyalılar iştirak ediblər.
Əvvəlcə Xocalıda baş vermiş faciəni əks etdirən fotosərgi nümayiş etdirilib. Səfirliyin müşaviri R.Vəliyev çıxış edərək, erməni silahlı qüvvələri tərəfindən Xocalıda törədilmiş dəhşətli faciəni dinc əhaliyə qarşı işlənmiş ən ağır cinayət və dünya tarixinin ən qanlı səhifələrindən biri kimi xarakterizə edib, bu hadisənin başvermə səbəbinin Ermənistanın dövlət səviyyəsində Azərbaycana qarşı həyata keçirdiyi nifrət, vəhşilik və zorakılıq siyasətinin nəticəsi olduğunu söyləyib.
Misir ziyalısı M. Sələmə və jurnalist M.Yasin müdafiəsiz dinc əhaliyə qarşı törədilmiş bu soyqırımın yüzlərlə uşağın, qocanın və qadının həlak olmasının, bir şəhərin yerlə-yeksan edilməsinin aşkar nümunəsi olduğunu qeyd ediblər. Azərbaycanın Misirdəki icmasının rəhbəri S.Nəsibov Xocalı faciəsinin planlı şəkildə erməni vəhşiliyinin davamı olaraq baş verdiyini, bu soyqırımı aktının mövcud beynəlxalq hüquq çərçivəsində qiymət verilməsinin vacibliyini vurğulayıb.
Bolqarıstan
Xocalı soyqırımının 31-ci ildönümü ilə əlaqədar Bolqarıstan ictimaiyyətini məlumatlandırmaq məqsədilə Azərbaycan səfirliyi Sofiyada bir sıra tədbirlər keçirib.
Paytaxtın mərkəzi məscidində qətliam qurbanlarının xatirəsinə dualar oxunub, cümə namazı qılınıb, ehsan verilib. Xocalı soyqırımı ilə bağlı Bolqarıstan mətbuatında geniş məlumatlar yayılıb, 7 min nəfərlik Xocalı şəhərinin erməni işğalçıları tərəfindən bir gecədə qəddarlıqla məhv edildiyi, 613 nəfərin vəhşicəsinə qətlə yetirildiyi, 5379 nəfərin zorla didərgin salındığı, 1275 nəfərin əsir götürüldüyü barədə həqiqətlər bolqar oxucuların diqqətinə çatdırılıb.
Bolqarıstanda yaşayan soydaşlarımızın və yerli ictimaiyyat nümayəndələrinin iştirakı ilə səfirlikdə keçirilən tədbirdə səfir Hüseyn Hüseynov çıxış edərək bu faciə, onun səbəb və acı nəticələri, eləcə də onun beynəlxalq səviyyədə tanıdılması məqsədilə aparılmış fəaliyyət barədə məlumat verib. Tədbirdə Heydər Əliyev Fodnunun dəstəyi ilə çəkilmiş “Xocalıya ədalət” filmi nümayiş etdirilib, Xocalı faciəsini əks etdirən sərgiyə baxış olub.
İsrail
İsrailin Akko şəhərində fəaliyyət göstərən “İsraildə Azərbaycan Evi”nin və Ümumisrail Dağ Yəhudiləri Birliyinin təşkilatçılığı ilə “Xocalıya ədalət” adlı anım tədbiri keçirilib.
“İsraildə Azərbaycan Evi”nin rəhbəri Nexemiya Şirin Mixaeli Xocalıda baş verən soyqırımının hərbi cinayət olduğunu bildirib. O‚ əlavə edib ki‚ Xocalı soyqırımını törədən canilər hələ də cəzalandırılmayıb.
Ümumisrail Dağ Yəhudiləri Birliyinin sədri Pavel Elizarov Xocalıda günahsız və əliyalın dinc sakinlərin məruz qaldığı erməni terrorunu pisləyərək‚ Ümumisrail Dağ Yəhudilərinin hər zaman Azərbaycan xalqının yanında olduğunu bildirib.
Nofa Galil şəhərinin cəmiyyət sədri Amir Xanox‚ İsrail Müdafiə Nazirliyinin yüksək rütbəli zabitləri Elişa Xanukayev və Rafael Agaronov və digər şəxslər də dünyanın erməni vəhşiliyini görməsi və tanıması üçün beynəlxalq ictimaiyyətə çağırışlar səsləndiriblər.
***
İsrail Təhlükəsizlik Akademiyasının Qafqaz üzrə Azərbaycan Respublikasındakı Regional Nümayəndəliyinin yaydığı məlumatda isə bildirilir: “Xocalı soyqırımı nəinki əsrin soyqırımı‚ hətta bəşər sivilizasiyasının ən qanlı və qorxunc insan qətliamlarındandır. Xocalı soyqırımı mahiyyətcə misli bərabəri olmayan kütləvi terror və hərbi cinayətdir”.
Daha sonra qeyd edilir ki, 1992-ci ilin fevralın 25-dən 26-na keçən qarlı və boranlı qış gecəsində Ermənistan hərbi qüvvələri tarixin ən ağır qanlı qətliamlarından olan Xocalı soyqırımını törətmişlər.
Avstriya
Vyana şəhərindəki məşhur Heldenplatz meydanında Xocalı soyqırımının 31-ci ildönümü ilə bağlı aksiya keçirilib. Aksiyaya 31 ölkənin 74 şəhərindən gəlmiş 1000-dən çox soydaşımız, diaspor təşkilatlarının təmsilçiləri və ölkəmizə dost xalqların nümayəndələri qatılıblar.
Aksiyada Vətənmizin ərazi bütövlüyü uğrunda canlarından keçmiş şəhidlərimizin və Xocalı soyqırımı qurbanlarının əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib. Soydaşlarımız və onlara dəstək verən əcnəbilər Azərbaycanın və yaşadıqları ölkələrin bayraqlarını dalğalandırıb, Xocalı soyqırımı ilə bağlı məlumatları, Azərbaycan xalqının 31 ildən bəri ədalət gözlədiyini ingilis, Litva, serb, alman, italyan, fransız, yunan, polyak, ivrit, Azərbaycan, gürcü, Norveç, fin, ispan, türk dillərində diqqətə çatdırıb, bu dəhşətli hərbi cinayətə hüquqi-siyasi qiymət verilməsini, günahkarların beynəlxalq ədalət məhkəməsi qarşısında cavab vermələrini tələb ediblər.
Heydər Əliyev Fondu tərəfindən hazırlanmış və Xocalı soyqırımına həsr edilmiş sənədli film, diaspor nümayəndələrinin “Xocalı 613” yazısının ətrafına şamlar düzməsi, fləşmoblar keçirməsi yerli ictimaiyyətin marağına səbəb olub. Fond tərəfindən hazırlanmış Xocalı soyqırımı ilə bağlı məlumatları əks etdirən kitab, buklet, broşür və materiallar şəhər ictimaiyyətinə paylanılıb.
Estoniya
Estoniya parlamentinin Azərbaycanla parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupu Xocalı qətliamının 31-ci ildönümü ilə əlaqədar bəyanatla çıxış edib.
Bəyanatda bildirilir ki, deputat qrupu 1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə baş vermiş, çoxlu sayda qadın, uşaq və qoca da daxil olmaqla 600-dən çox dinc sakinin qətlə yetirildiyi Xocalı qətliamını pisləyir və xalqımıza dərin hüznlə başsağlığı verir: “Bu kütləvi qətliamı törədənlər məsuliyyətə cəlb olunmalıdırlar. Biz hesab edirik ki, regiondakı bütün dövlətlərin suverenlik, ərazi bütövlüyü və beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərinin toxunulmazlığı hüququ var. Biz regionun yenidən qurulması səylərinə görə Azərbaycan Respublikasına ehtiramımızı bildirir, müxtəlif icmaları davamlı sülh və inteqrasiyaya nail olmaq üçün sıx əməkdaşlıq etməyə çağırırıq”.
(“Xalq qəzeti”nin və AZƏRTAC-ın materialları əsasında hazırlanıb.)