“Məfkurə” hekayətləri
Yazıçı-alim Sadıq Qarayevin 5-ci kitabı olan “Azərbaycançılıq məfkurəsi” işıq üzü görüb.
Altı fəsildən ibarət kitabda müxtəlif janrlarda yazılmış əsərlər yer alıb. İlk fəsil hekayə və esselərdən ibarətdir. Burada yazıçı janr, üslub və mətn quruluşu, elmlə bədiiliyin vəhdəti baxımından yeniliklər yaradıb. Müəllifin “Düzülüş və mövcudluq”, “Ziddiyyətin çalarları”, “Bağban və yol” hekayə və esseləri poeziyanın nəsrlə vəhdətinin yeni formada təzahür nümunəsi olmaqla yanaşı, bu əsərlərdə cəmiyyət və təbiətin harmoniyası, insanın bəndə, bəşər övladı və vətəndaş kimi daxili aləmi, onun müqəddəs vəzifələri bir sıra fəlsəfi baxış nöqtələrindən müzakirə edilir.
Kitabın 2-ci fəslində azərbaycançılıq məfkurəsinin milli dövlətçiliyimizin, yeni milli hədəflərimizin işıqlı yolunun zəfərlərimizin hərəkətverici qüvvəsi olduğunu izah edən, əsaslandıran elmi-fəlsəfi bədii yazılar nümayiş olunur. Növbəti fəsillərdə müəllifin müxtəlif elmi düşüncələrini, fəlsəfi və ictimai fikirlərini bədii təxəyyüllə təsvir edən, ayrı-ayrı janrlı yazılar mövcuddur. Sonuncu, 5-ci fəsildə yazıçının sadə, mənalı, bəzi hallarda aforizm səviyyəsində səslənə biləcək fikirləri toplanıb.
Qarabağ savaşının bədii “Açar”ı
Yazıçı Natəvan Dəmirçioğlunun son 10 ildə üzərində işlədiyi “Açar” romanı “Təhsil” nəşriyyatında çap olunub.
Birinci və İkinci Qarabağ müharibələri qəhrəmanlarının obrazını yaradan, 44 günlük Vətən müharibəsi və Zəfər lövhələrini realist üslubda təqdim edən proza nümunəsi bədii keyfiyyəti ilə də diqqət çəkir.
Yüksək dizayna və poliqrafik keyfiyyətə malik roman təkcə müharibə ədəbiyyatı nümunəsi deyil, eyni zamanda, müasir, psixoloji, oxunaqlı nəsr nümunəsidir. Obrazlar sistemi real həyatdan götürülən, şəhid və qazilərimizin prototipini yaradan əsərdə hadisələrin fövqündə dayanan Ali Baş Komandan obrazı da diqqət çəkir.
Masallının xalq “misalları”
Folklorşünas alim Füzuli Bayatın “Masallı folklor örnəkləri” kitabının 3-cü cildi çapdan çıxıb. Xalqımızın əvəzsiz mənəvi dəyərlərini qorumaq, gələcək nəsillərə çatdırmaq baxımından bu nəşr böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Cənub bölgəsinə məxsus olan və əsrlərcə yol keçib gələn adət-ənənələr, folklor nümunələri – laylalar, oxşamalar, bayatılar, əfsanələr, rəvayətlər, lətifələr, söyləmələr, alqış və qarğışlar, atalar sözləri, məsəllər, nəğmələr və rəqslər fədakarlıqla toplanaraq bu nəşrlərdə ipə-sapa düzülüb.
Müəllif bildirir ki, ”Masallı” toponiminin bir yozumu da folklor nümunəsi olan “Misallar”la bağlıdır.Yəni “məsəlli, misallı” diyar,“məsəl çəkənlərin” bol olduğu bir yurd yeridir. Müxtəlif zamanlarda bu diyarda yaşayan insanlar şifahi xalq yaradıcılığının ən gözəl nümunələrini yaradıblar.
Elə kitabın təqdimat mərasimində yerli “Halay” xalq folklor kollektivinin çıxış etməsi də bir növ bu fikri təsdiqləyib. Onu da qeyd edək ki, artıq kitabın 4-cü cildinin də nəşri üçün folklor nümunələri toplanır.
Ə.DOSTƏLİ
XQ
