“Üçüncü hissə”nin qəhrəmanları haqqında qələbə reportajı

Tofiq Bəhrəmov adına Respublika stadionu yenə möhtəşəm futbol ovqatı yaşayırdı. Paytaxtın çiskin və yağışlı havası inadkar futbol azarkeşlərini evdə oturmağa məcbur edə bilməmişdi. Çünki fevralın 22-də 32 minə yaxın azarkeş Azərbaycanı ilk dəfə futbol üzrə Avropa liqasının pley-off mərhələsində təmsil edən və ilk qarşılaşmada Portuqaliyada yerli “Braqa” klubunu 4:2 hesabı ilə darmadağın edən Ağdamın “Qarabağ” klubunun yazacağı yeni tarixə şahidlik etmək və ona dəstəyini göstərmək istəyirdi. Oyun başlamamışdan artıq “Qarabağ!”, “Qarabağ!”, “Qarabağ!” sədaları stadionda fırtına yaradırdı. 

Bolqarıstanlı baş hakim Georgi Kabakovun start fiti səsləndi. Bakıya Braqadakı 4:2 hesablı xəcaləti üstün­dən götürməyə gələn Artur Jorjenin yetirmələri elə ilk dəqiqələrdən hücu­ma keçdilər. Portuqaliyalıların qarşı­sında duran əsas vəzifə 2 qolluq “qan­dikapı” aradan qaldırmaq idi. Artıq qarşılaşmanın debütündə rəqibin əsas qol silahlarından olan Banza çərimə meydançasının sol küncündən topu çərçivədən kənara vurub əla vəziyyət­dən istifadə edə bilmədi. Matçın 10-cu dəqiqəsinə qədər qonaqlar özlərini lap ev sahibi kimi apardılar. Lakin Qur­ban Qurbanovun yetirmələri tədricən təşəbbüsü və oyunda mübarizənin əsas elementi olan topu ələ almağı bacardılar. Bir neçə dəqiqədən son­ra qarabağlılar mübarizəni meydanın rəqibə aid hissəsinə keçirib hücum­ların kəsərini daha da artırdılar. Artıq matçın 27-ci dəqiqəsində sol cinahdan maharətlə rəqibini keçən Abdulla Zu­bir çərçivənin önünə əla ötürmə etdi. Lakin Juninio real qol vəziyyətini uğu­ra çevirə bilmədi. 

Portuqaliyalılar Qurbanovun yetir­mələrinə oynamaq üçün imkan ve­rirdilər. Növbəti belə məqamlardan birində - matçın 32-ci dəqiqəsində Andrado braqalı qapıçı ilə təkbətək çıxdı. Lakin qolkiper Mateus qarabağ­lı forvarda öz imkanını qola çevirmək üçün son zərbəni endirməyə imkan verməyib dueldən qalib ayrıldı və qa­pısını toxunulmaz saxlaya bildi. 

İnsafən, “Qarabağ” klubunun fut­bolçuları birinci hissədə həqiqətən əz­mkar, sürətli və texnikalı oyun nüma­yiş etdirir, imkan daxilində hesabı tez açmağa çalışırdılar. Lakin hücumlarda səmərəlilik və əksər hallarda topa son uğurlu zərbə endirmək və ya ötürmə etmək mümkün olmurdu. Bir çox hallarda isə anında ötürmə etməkdə ləngimələr topun itirilməsi ilə nəticələ­nirdi. 

Bütün bunlara baxmayaraq, “Qa­rabağ” daha kəskin hücumlar təşkil edirdi. 36-cı dəqiqədə oyunun ən yax­şılarından olan Veşoviç sağ cinahdan ustalıqla rəqibini aldadıb qapıya güclü zərbə endirdi. Braqanın braziliyalı qa­pıçısı bu dəfə də “keçilməz” oldu və əla reaksiya nümayiş etdirdi. 

Oyun boyu meydanın kənarından komandasını hücuma səsləyən Artur Jorjenin yetirmələri baş məşqçinin göstərişlərinə baxmayaraq, tez-tez səhvlərə yol verirdilər. 40-cı dəqiqə­də qarabağlı hücumçu Juninio yeni­dən əla qol vəziyyətini qaçırdı. 41-ci dəqiqədə isə Andrade qapıçı Mateusla dueldən məğlub ayrıldı. Beləcə, Qur­ban Qurbanovun yetirmələri matçın ilk yarısında bir-birinin ardınca ələ düşən imkanları boşa verib üstünlük­lərini qola çevirə və Braqadakı hesabı bir qədər də yaxşılaşdırmağa nail ola bilmədilər. 

Etiraf etmək lazımdır ki, matçın ilk hissəsində “Qarabağ”ın oyunçula­rı Andradonun, Veşoviçin zərbələrini əla “seyvlər”lə dəf edən rəqib qapıçı Mateus çox etibarlı oynadı. Əgər qol­kiperin ustalığı olmasaydı, “Braqa” elə birinci hissədə ən yaxşı halda qapısın­da 2 qol görəcəkdi. Artur Jorjenin da­nışıqları isə “Braqa” futbolçularına bir fayda vermirdi. 

Fasilədən sonra “Qarabağ” rəqib­lərin gözünün odunu almış kimi hü­cumlarını davam etdirirdi. Açıq görü­nürdü ki, portuqaliyalılar çox ehtiyatlı oynayır və riskə getmək istəmirlər. 

51-ci dəqiqədə ilk qarşılaşma­nın qəhrəmanı Zubir sürətlə hücuma keçərək az qala qapıçı ilə təkbətək qalacaqdı. Bu məqamda komanda yoldaşına ötürmə etsəydi, bəlkə də 100 faizli qol vəziyyəti yaranacaqdı. Lakin onun “xəsisliyi” braqalıların xey­rinə oldu. Bundan sonra Veşoviç yenə rəqib qapısının önünə əla ötürmə etdi. Bu dəfə də Mateus etibarlı oynadı. 

Matçın 57-ci dəqiqəsində isə qar­şılaşmada vəziyyət tamamilə dəyiş­di. “Qarabağ”ın sol kənar müdafiə­çisi Elvin Cəfərquliyev əvvəlcə 55-ci dəqiqədə sarı vərəqə aldı. Heç 2 dəqiqə keçməmiş sankı cəzalı oldu­ğunu unudaraq adi bir vəziyyətdə eh­tiyac olmadan rəqib meydançasında “Braqa”nın oyunçusuna qarşı çox sərt qayda pozuntusuna yol verdi. Bolqa­rıstanlı hakim düşünmədən ona ikinci sarı vərəqə və ardınca qırmızı vərəqə göstərib meydançanı tərk etməsini istədi. 

“Qarabağ” azlıqda qalandan dər­hal sonra “Braqa” sanki bunu gözləyir­miş kimi aramsız hücumlara başladı. “Qarabağ” ancaq 13 dəqiqə rəqibin hücumlarına tab gətirə bildi. Matçın 70-ci dəqiqəsindən komanda yoldaşı Brunodan sağ cinahdan əla ötürmə alan Fernandeş topu effektli zərbə ilə Lunyovun qoruduğu qapının sol künc­dən tora qovuşdurdu - 0:1. Bu “Braqa” futbolçularının ev sahiblərinin qapısı­na endirdiklər yalnız 2-ci zərbə idi və bu da qolla nəticələndi. 

“Qarabağ”ın azlıqda qaldığını və bütün qüvvəsilə müdafiəyə çəkildiyini görən Artur Jorje bir-birinin ardınca dəyişikliklər edib meydancaya yeni hücuma meyilli futbolçular buraxdı. Oyunun son 20 dəqiqəsində qonaqlar var gücləri ilə hücuma keçdilər və hət­ta bir qol vura bildilər. Lakin bu dəfə VAR “Qarabağ”ın köməyinə gəldi və Ruisin vurduğu qolu hesaba almadı, o, topu əllə saxlamışdı. 

Futbolçularımız həqiqətən çox dramatik vəziyyətə düşmüşdülər. Elə buna görə də “Braqa” istədiyinə nail oldu və 83-cü dəqiqədə Calo sol ci­nahdan əla qövsvari zərbə ilə hesabı 2:0 etdi. İlk baxışdan “Qarabağ”ın fi­nala çıxmaq ümidi dəqiqələr getdikcə əriyirdi. Hər şey tərsinə çevrildi. Mənə elə gəlirdi ki, vaxt da, meydandakı hakimlər də “Qarabağ”ın əleyhinə iş­ləyirlər. 90 dəqiqə başa çatanda sanki stadiondakı tamaşaçıların da qəlbində ümid işığı bir qədər artdı. İndi ümumi hesab 4:4 idi və finalın qalibi əlavə vaxtda müəyyənləşəcəkdi. 

Portuqaliyalılar “ekstrataym”a da aramsız və kəskin hücumlarla başla­dılar. Adama elə gəlirdi ki, “Qarabağ”ın bəxti yatıb. Lakin Qurban Qurbanovun əvəzləmələrindən sonra qarabağlılar əks-hücum şanslarını qaçırmırdılar. Bu, risk idi. Amma başqa çıxış yolu yox idi. 

Rəqib oyunçu meydançaya yeni daxil olmuş braziliyalı hücuma meyilli müdafiəçimiz Mateus da Silvaya qarşı çox kobud oynadı. Hakimin təyin etdiyi cərimə zərbəsini vurmağa bu qarşılaş­manın bəlkə də ən yaxşısı olan Yanko­viç yaxınlaşdı və topu qapı meydanına vurdu. Rəqib oyunçunun qaytardığı topu Mateus da Silva ələ keçirib güclü zərbə ilə təkrar qapıya göndərdi. Bu dəfə qapıçı Mateus rəqib həmyerli­sinin topunu qaytarmaqda aciz qal­dı. Stadion büsbütün ayağa qalxdı. “Ekstrataym”ın 12-ci, oyunun 102-ci dəqiqəsi “Qarabağ”-1, “Braqa”- 2. Bu hesab “Qarabağ”ı 1/8 finala çıxarırdı, əlbəttə, əgər yeni sürpriz olmasaydı. 

Portuqaliyalıların iki oyunluq qar­şılaşmada həm qalib olmağa, həm də 1/8 finala çıxmağa 20 dəqiqəsi qalırdı. Deyəsən, onlar istədiklərinə çatırdı­lar. “Ekstrataym”ın ikinci hissəsində, matçın 115-ci dəqiqəsində oyunun ən fədakar müdafiəçisi Bəhlul Mustafaza­də cərimə meydançasında rəqibi ciddi qayda pozuntusu ilə saxladı. Hakim 11 metrlik nöqtəni göstərdi. Banza özü bu penalı qola çevirdi – 1:3.

Daha neyləmək olardı? Oyun sona yaxınlaşırdı. Yorulsalar da, fə­dakarlıqları ilə heyranlıq doğuran fut­bolçularımız bütün imkanlarını səfər­bər etmişdilər. Yenə Yankoviç diqqət mərkəzinə düşdü. İki rəqibindən sıy­rılan yarımmüdafiəçimizə qarşı rəqib çox sərt oynadı. Vaxt gedirdi, “eks­trataym”a əlavə edilmiş 4 dəqiqənin də 2 dəqiqəsi başa çatırdı. Yankoviç yerdən qalxmamış kapitan Bədavi Hüseynov hakimin göstərdiyi nöqtədən topu meydana 108-ci dəqiqədə daxil olmuş 19 yaşlı Nəriman Axundzadəyə atdı. Nəriman soyuqanlılıqla rəqib mü­dafiəçisini aldadıb topu qapının sağ küncünə vurdu. Q-o-o-o-o-l! 

Stadion uğuldadı. Bu, sanki, Bakı səmasına yüksələn “Qarabağ” zəfəri­nin sevinc simfoniyası idi. Əlavə vaxtın qəhrəmanları Mateus da Silva və Nə­riman Axundzadə Qələbəyə bərabər məğlubiyyətlə Azərbaycan futbolunun yeni tarixinə imza atdılar. “Bu fantas­tikadır!” – rusiyalı futbol icmalçısının heyrət içində dediyi bu sözlərə nə əlavə edəsən? Bu, həqiqətən, fantas­tika idi! Amma Azərbaycan futbolunun gerçəyə çevirdiyi fantastika! 

Beləliklə, “Qarabağ” ümumi he­sabda 6:5 hesabı ilə qalib gələrək qitə liqasında 1/8 finala yüksələn ilk Azərbaycanın komandası kimi futbol tariximizə düşdü. Komandamızın bu mərhlədə qarşılaşacağı rəqib dünən İsveçrənin Nion şəhərində kerçirilən püşkatma mərasimində məlum oldu. “Qarabağ” martın 7-si və 14-də Alma­niyanın “Bayer” klubu ilə qarşılaşacaq. Komandamız artıq qrup mərhələsin­də bu rəqiblə qarşılaşmışdı və hər iki oyun Xabi Alonsonun yetirmələrinin qələbəsilə başa çatmışdı. “Qarabağ” bu dəfə öz gücünü sübut edə biləcək­mi?

İlqar RÜSTƏMOV
XQ