ABŞ Konqresinin Nümayən­dələr Palatasının Silahlı Qüvvələr Komitəsinin nümayəndələri Duq Lamborn, Nensi Meys və Set Mul­ton bazar ertəsi Moldova Res­publikasının rəhbərliyi ilə bir sıra görüşlər keçiriblər. Bir gün əvvəl ABŞ nümayəndə heyəti baş na­zir Dorin Reçan tərəfindən qəbul edilib. O, milli orduya atıcı silahlar və dronlarla kömək etdiyinə görə ABŞ-a təşəkkür edib. Moldovanın Rusiyadakı keçmiş səfiri Anatol Taranu bildirib ki, “Rusiya ilə mü­nasibətlərin pisləşməsi fonunda və Moldovanın hazırda NATO-ya üzv ola bilməyəcəyini nəzərə ala­raq, alyans ölkələrinin hərbi yardı­mı çox vacibdir”. Mütəxəssislərin fikrincə, “Moldova üçün ən yaxşısı Rumıniyanın təhlükəsizlik siste­minə daxil olmaqdır”.

ABŞ Konqresinin Nümayəndələr Pa­latasının Silahlı Qüvvələr Komitəsinin nümayəndə heyətinin Moldovaya səfəri davam edir. Birləşmiş Ştatlrın Kişinyov­dakı səfirliyindən verilən məlumata görə, konqresmenlər Moldovanın hökumət və parlament rəhbərləri ilə görüşüblər. Bir gün əvvəl onları Moldovanın Baş nazi­ri Dorin Reçan qəbul edib. O, Amerika nümayəndə heyəti ilə milli təhlükəsizlik strategiyasına yenidən baxılması və Mol­dova hökumətinin islahatlar və ölkənin modernləşdirilməsi proqramını davam et­dirmək məsuliyyətindən danışıb. Moldo­va hökumətinin başçısı son vaxtlar ABŞ hökumətinin müasir texnika və silahlar­dan ibarət milli orduya göstərdiyi dəstə­yi alqışlayıb ki, bu da “məşqlər, təlimlər və sülhməramlı missiyalar zamanı hərbi personalın hazırlanması üçün daha yaxşı şərait deməkdir”. 

Amerika nümayəndə heyətinin nü­mayəndələri öz növbəsində bəyan edib­lər ki, ABŞ Konqresi Moldovada aparılan islahat səylərini dəstəkləyir və Vaşinqton Avropaya inteqrasiya yolunda təhlükəsiz və demokratik Moldovanı dəstəkləməyə davam edəcək. 

Ötən gün Moldova Müdafiə Nazirliyi ABŞ-ın göstərdiyi hərbi yardımı nümayiş etdirib. Belə ki, Moldova ordusunun aldı­ğı hərbi texnikanın dəyəri 3 milyon dol­lardan çox olub.Yardım göndərişinə 600 metrə qədər atəş məsafəsi olan snayper tüfəngləri, pulemyotlar və pilotsuz uçuş aparatları daxildir. 

Qeyd edək ki, yardım Moldova or­dusunun modernləşdirilməsi və ölkənin müdafiə qabiliyyətinin artırılması kon­tekstində ABŞ tərəfindən təklif edilib. O, Moldova səmasında görünməsi əha­li arasında təlaşa səbəb olan Amerika təyyarəsi ilə çatdırılıb. Sonradan ABŞ səfirliyindən verilən məlumatda bildirib ki, “Son 31 il ərzində Birləşmiş Ştatlar hö­kuməti ABŞ-ın Avropa Komandanlığı va­sitəsilə hazırkı Moldova hökumətinin və əvvəlki hökumətlərin müraciəti əsasında 123 milyon dollardan çox hərbi, təlim və humanitar yardım göstərib. İndi təhvil ve­rilən müdafiə təyinatlı malların müntəzəm tədarükü ilə bağlı müqavilə 2019-cu ildə bağlanıb və yardımın göstərilə biləcəyi bir çox yollardan yalnız biridir”.

Bu arada, avqust ayında Moldova Rumıniyadan da hərbi yardım alıb. Belə ki, Moldovanın keçmiş müdafiə naziri Anatoli Salaru televiziyada deyib ki, “Mol­dovada Rumıniyanın hava hücumundan müdafiə sisteminə inteqrasiya olunmuş müasir radarları yerləşdirməyə başla­yıblar ki, bu da ölkəmizə istiqamətlənmiş raketləri vurmağa imkan verir”. “İndi onlar ümumi Rumıniya sisteminə və yəqin ki, Ukrayna sisteminə inteqrasiya olunacaq çox müasir, güclü radarlar quraşdırırlar. Bu radarlar ümumi sistemə inteqrasiya olunarsa və Moldova hökuməti ilə müqa­vilə imzalansa, Moldova Respublikasına doğru uçacaq bütün raketləri vurmaq mümkün olacaq”, – deyə Moldovanın keçmiş müdafiə naziri bildirib.

Bundan əvvəl Moldovanın müdafiə naziri Anatoli Nosatıy hava məkanına nəzarət sistemi aldığını açıqlamışdı. Mə­lumdur ki, Moldovanın hərbi idarəsi Fran­sa istehsalı olan GM 200 radar sistemi­nin alınması ilə bağlı danışıqlar aparırdı. Onun alınması üçün Avropa Sülh Fondu pul ayırmışdı. Moldova Prezidenti May­ya Sandu Qərb tərəfdaşlarından Ukray­nanın onlardan aldığı sistemlərə bənzər hava hücumundan müdafiə sistemləri istəmişdi. 

Xatırladaq ki, 2022-ci il iyulun sonun­da Avropa İttifaqı Moldova ordusunun modernləşdirilməsi üçün Avropa Sülh Fondundan 40 milyon avro ayrılması qərarını təsdiqləmişdi. Bundan əlavə, 2021-ci ilin dekabrında “Moldova Res­publikası Silahlı Qüvvələrinin Hərbi Tibb Xidmətinin və mühəndis batalyonunun potensialının gücləndirilməsi” üçün 7 milyon avronun ayrılması barədə qərar qəbul edilmişdi. ABŞ, həmçinin 2 milyard dollar ayırdığını, bunun 1 milyardının Uk­raynaya gedəcəyini, ikinci milyardın isə orduların modernləşdirilməsi üçün 17 ölkə arasında bölünəcəyini açıqlamışdı. Bu dövlətlər arasında Moldovanın da ol­duğu iddia edilir. 

Moldova Müdafiə Nazirliyinin dövlət katibi Valeriu Mija bildirib ki, Aİ-nin pulları ordunun modernləşdirilməsinə yönəldilə­cək. Eyni zamanda, dövlət rəsmisi xatır­ladıb ki, vəsait Aİ-də qalacaq və depar­tamentə getməyəcək, çünki bütün alışlar avropalı ekspertlər vasitəsilə aparılacaq. “Biz lazımi texnika ilə bağlı sorğumuzu göndərəcəyik, tender yolu ilə alınacaq, ondan sonra Milli Orduya veriləcək. Söh­bət ölkənin hərbiləşdirilməsindən yox, Milli Ordunun modernləşdirilməsindən gedir”, – deyə dövlət katibi vurğulayıb. Bundan əlavə, Moldova hakimiyyəti logistika, kibermüdafiə, pilotsuz uçuş aparatları və rabitə sahəsinə investisiya qoymaq niyyətindədir. Proqram 36 ay üçün nəzərdə tutulub.

Hazırladı: S.ELAY, “Xalq qəzeti”