Ötən gün Nizami Kino Mərkəzində Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə dəstəyi, Əsir və itkin düşmüş, girov götürülmüş vətəndaşlarla əlaqədar Dövlət Komissiyasının yardımı ilə “Obyektiv” Milli Dəyərlərin Təbliğinə Dəstək İctimai Birliyi tərəfindən hazırlanmış “İşgəncələr məbədi - Şuşa həbsxanası” adlı sənədli filmin ictimai müzakirəsi keçirildi.
Agentliyin İcraçı direktoru Aygün Əliyeva “Obyektiv” Milli Dəyərlərin Təbliğinə Dəstək İctimai Birliyinin rəhbəri, tanınmış telejurnalist Mübariz Əsgərovun müəllifi olduğu “İşgəncələr məbədi – Şuşa həbsxanası” sənədli filminin bu günlərdə televiziyalarda nümayiş etdirildiyini və böyük rezonans yaratdığını bildirdi. A.Əliyeva xarici ölkələrdəki vətəndaş cəmiyyəti təsisatlarını, insan hüquq və azadlıqlarını müdafiə edən beynəlxalq təşkilatları Şuşa həbsxanası və burada işgəncələrə məruz qalmış əsirlərlə bağlı aşkara çıxan faktlara diqqət yetirməyə çağırdı.
Sonra film nümayiş etdirildi. Ekran işində üç keçmiş əsir – Cavid Hüseynov, Həbib Kazımov və Bayram Rüstəmovun Şuşa həbsxanasında keçirdikləri ağrılı-acılı günlərindən bəhs edilir. Bu üç şəxsin əsirlik həyatı heç vaxt unuda bilməyəcəkləri dəhşətli hadisələrlə doludur. Onlar həbsxananın soyuq divarları arasında insanlığa sığmayan işgəncələr altında “həyat” sürüblər. Hətta, əsirlərdən biri danışır ki, səhər açılanda istəmirdim oyanım, ölüb getmək, bu ağrılı və əzablı günlərin bitməsini arzulayırdım. Bizi o qədər döyürdülər ki, artıq bədənimizdəki ağrıları belə hiss etmirdik. Başa düşə bilmirdim, onlar insanları qanlarına qəltan etməkdən, onların həbsxana divarlarına çökən ah-naləsindən necə zövq ala bilirdilər?..
Beynəlxalq konvensiyalara və hüquq normalarına görə, münaqişələr zamanı əsir və girov götürülmüş şəxslərin qapalı yerlərdə saxlanılmasına yol verilmir. Lakin ermənilər bütün bu hüquqları pozaraq azərbaycanlı əsirlərə olmazın işgəncələr vermiş, girovların bəzisi isə bu əzablara dözməyərək canını tapşırmışdır. Filmdə üstü açılan dəhşətli faktları, işgəncələrlə öldürmə hallarını bu günlərdə Şuşa həbsxanasının ərazisində tapılmış kütləvi məzarlıq da təsdiq edir.
Çəkilişlər həm Şuşa, həm də Qobustan həbsxanasında aparılıb.
Filmin quruluşçu rejissoru Nizami Mahmudov, səs rejissoru Anar Bayramov, operatorları Tural Əhmədov, Natiq İsayev və Rafiq Əliyevdir.
Filmin nümayişi başa çatandan sonra müzakirələr aparılıb. Tanınmış ictimai xadimlər, QHT təmsilçiləri fikirlərini bölüşüblər.
Fidan HÜQUQQIZI, “Xalq qəzeti”