Paşinyan iqtidarının sülhdənqaçma cəhdləri daha fayda verməyəcək

Rəsmi İrəvanın sülhə aparan yolda sərgilədiyi mövqe onun eti­mad limitini keçdiyindən və eti­barsızlıq imicinə “sadiqliyindən” xəbər verir. Ermənistan siyasi rəh­bərliyinin Bakının sülh sazişinə son düzəliş və təkliflərinə “opera­tiv” reaksiyasına başqa ad vermək mümkün deyil. 

“Biz bir ay müddətinə sülh sazişini imzalamağa hazırıq” kimi populist bəya­natlara baş vuran hayların baş diplomatı Ararat Mirzoyanın sülh paketi ilə bağ­lı beynəlxalq ictimaiyyəti, təhlükəsizlik şurasının katibi Armen Qriqoryanın isə Qarabağın aqibəti ilə Moskvanı heyrətə gətirən qalmaqallı açıqlamaları hələ gündəmdən çıxmayıb. Onların hansı məqsədlə bu xarakterli bəyanatlar ver­məsi, alt niyyətlərinin nədən ibarət ol­ması barədə qəzetimizin ötən sayında yazmışdıq. Fəqət bu dəfə sülh prosesinə xələl gətirmək ənənəsini yeni formada davam etdirən Ermənistan hakimiyyəti­nin məkrli planlarının uzantılarının hara qədər gedib çıxa biləcəyini nəzərdən ke­çirməyi zəruri saydıq. 

Belə məkrli və populist açıqlamaları ilə Hayastan rəhbərliyi şirin yalanlarını sıravi erməninin qulağına pıçıldamaqla həm də cəmiyyətdə zəifləməyə doğru gedən revanşist əhval-ruhiyyəni yenidən körükləndirməyə zəmin yaradır. Çünki Paşinyan kilsənin və Qarabağ klanının “İstefa!” nidalı kütləvi etiraz aksiyalarının yenidən başlanmasından bərk qorxur. İq­tidar komandası cəmiyyətə ötürdüyü son mesajları ilə heç də müxalif düşərgədən az vətənpərvər olmadığını nümayiş et­dirməklə bərabər, 44 günlük müharibədə məğlubiyyətə və digər fəlakətlərə görə həmin Qarabağ klanını günahlandırmaq məqsədini güdür. Onu da qeyd etməyi lazım bilirik ki, Paşinyan iqtidarının daxilə və xaricə istiqamətlənən bu diplomatik demarşının Fransa və Hindistan silahla­rının Ermənistana tədarükünün daha da artması fonunda baş verməsi təsadüfi deyil. Bu isə ayrı söhbətin mövzusudur. 

* * * 

Bu kampaniyanın da fiaskoya uğra­yacağı qaçılmazdır. Rəsmi İrəvanın po­pulist çağırışlarının qısamüddətli effekti sabun köpüyü kimi yoxa çıxdıqca Paşin­yan və onun komandasının yaratdığı daxili qeyri-sabitliyin xalqın çaşqınlığına çevrilmək təhlükəsi yarana bilər. Əgər iq­tidar şirin yalan və uydurmalarla zəngin siyasi ritorikasını dəyişməsə, güman edi­rik ki, erməni ictimaiyyəti onu ciddi qəbul etməkdən vaz keçəcək. İndi Ermənistan siyasi isteblişmentinin nümayiş etdirdiyi diplomatik jestləri tam məntiqi ilə “axsaq­ların” demarşı adlandırmaq olar. Maraq­lıdır ki, Armen Qriqoryanın yuxarıda sitat gətirdiyimiz bəyanatı baş nazir Paşinya­nın “tarixi Ermənistan”la “real Ermənis­tan” arasındakı fərqi kütləyə başa salmaq məqsədilə ictimai müzakirələrə başladığı və bir neçə ay davam edən diqqətəlayiq fəaliyyətindən sonra səsləndirildi. He­sab edirik ki, cəmiyyətin emosiyaları ilə bu formada oynamaq, siyasi hoqqabaz­lıq etmək, xüsusilə də, hakim partiyanın reytinqinin onsuz da rekord eniş həddinə düşdüyü indiki məqamda siyasi səbatsız­lığa baş vurmaq Paşinyana acı nəticələr “bəxş edə” bilər. 

Sülh üzərində gedən bu cür çirkin siyasi oyunlardan erməni cəmiyyətinin sadəcə olaraq, yorulması, onun daha çox proqnozlaşdırıla biləcək siyasətçilərə üstünlük verməsi perspektivi ehtimaldan gerçəkliyə dönə bilər. Artıq aydın hiss olunmaqdadır ki, qısamüddətli siyasi di­vidend naminə mövcud iqtidar ekzisten­sial vəzifələrdən yarı yolda imtina etməyə hazırdır. Amma son nəticədə cəmiyyətin şüurunda dəyişiklikdən savayı, hansı fay­danı əldə edəcəyi sual altındadır. 

Təkcə Qriqoryanın deyil, digər sə­lahiyyət sahiblərinin bəyanatlarındakı siyasi saxtakarlığı bir kənara qoyaq. Ermənistan hakimiyyətinin sözündə və əməlində heç bir müstəvidə ardıcıl ol­maması, hərəkətlərindəki heyrətamiz uy­ğunsuzluq kompleksi diqqəti çəkir. Yəqin xatırlayırsınız, İkinci Qarabağ mühari­bəsində biabırçı məğlubiyyətin səbəblə­rini axtaran İrəvan əvvəlcə zəfərimizdə pakistanlıların, az sonra suriyalıların rolundan dəm vururdu. Daha sonra isə qələbəni yalnız Türkiyənin sayəsində qa­zandığımızı bəyan etdi. Bu versiyalar işə yaramadı və indi ittiham olunmaq növ­bəsi Rusiyaya çatıb. İntəhası, onilliklər ərzində Ermənistanı silahla kimin təmin etdiyini biz çox yaxşı bilirik. Paşinyan ko­mandasının bu qəlibdən olan anti-Rusiya qənaəti arqumentsizliyinə görə absurda bərabərdir. Aydın məsələdir ki, bunu Er­mənistan təhlükəsizlik şurasının katibi də yaxşı anlayır. Sadəcə, həmin bəyana­tın alt niyyətini başa düşmək üçün dərin analitik qabiliyyətə ehtiyac yoxdur. Bu, İrəvanın Moskvaya qarşı növbəti demar­şıdır. Bəli, Ermənistan bütün vasitələrdən istifadə etməklə Rusiyadan qopmağa çalışır və bunun üçün hətta ağlasığmaz üsullara əl atır. 

* * * 

Bir daha Qriqoryanın sərsəm açıqla­masına Moskvanın verdiyi sərt reaksiya­sı məsələsinə toxunaq. Qeyd etmişdik ki, brifinqdə Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarova Armen Qriqoryanı biabırçı şəkildə tənqid və tənbeh etmiş, onun açıqlamasını hət­ta “kliniki hal” kimi qiymətləndirmişdi. Bu­nunla bərabər Zaxarova erməni xalqını tərifləməyi də unutmayıb, onu qəhrəman və “öz torpaqları uğrunda döyüşən” etnos adlandırıb. Azərbaycan türkünün nöqte­yi-nəzərindən belə bir iddia olduqca iy­rənc səslənir. Fəqət bunu Rusiya XİN rəs­misinin İrəvanın həddini aşan ritorikasına emosional reaksiyası kimi qəbul edərək, ondan inciməməliyik. Çünki Azərbaycan Rusiya ilə münasibətlərini bərabərhüquq­lu tərəfdaş kimi qurub və bunu sənədləş­dirib. İkitərəfli münasibətlərin məhz bəra­bərhüquqlu xarakter daşıdığının ən bariz sübutu bu gün Azərbaycan torpağında rus əsgərinin olmamasıdır. 

Armen Qriqoryanın populist bəya­natının mahiyyətini Azərbaycan Prezi­dentinin köməkçisi – Prezident Admi­nistrasiyasının Xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev kifayət qədər aydın və qəti şəkildə ifadə edib. O, bu yersiz demarşı Ermənistanın əv­vəlki və indiki hərbi-siyasi rəhbərliyinin məğlubiyyətini ört-basdır etmək, təqsiri başqalarının üzərinə atmaq və özünə bə­raət qazandırmaq cəhdi kimi qiymətlən­dirib, Hayastanın hazırkı hakimiyyətinə tarixi səhvləri təkrarlamamağı, revanşist və revizionist xülyalarından tamamilə əl çəkməyi, militarizasiya siyasətini dayan­dırmağı tövsiyə edib. 

Sosial-iqtisadi, hərbi göstəriciləri Azərbaycandan qat-qat aşağı olan Er­mənistanda hazırda siyasi xaosun hökm sürdüyü göz qabağındadır. Bu mənada rəsmi İrəvanın dövriyyəyə buraxdığı re­vanşist-populist bəyanatları nəinki inan­dırıcılıq əmsalından məhrumdur, hətta kənar müşahidəçidə gülüş doğurur. Öz ərazisi hesab etdiyi torpaqlarını, eləcə də sərhədlərini qorumaq iqtidarında ol­mayan Paşinyan hakimiyyətinin gec-tez Bakının sülh şərtlərini qəbul edəcəyi şək­sizdir.

* * *

Azərbaycan Cənubi Qafqazda sülhün və sabitliyin tərəfdarıdır. Ölkəmiz regio­nal kommunikasiya xətlərinin açılması­nı, dövlətlərarası əlaqələrin bərpa olun­masını, transmilli layihələrdən hamının faydalanmasını istəyir. İntəhası, bundan ötrü, ilk növbədə, sülhə nail olunmalıdır. Rəsmi İrəvanın son davranışları məlum həqiqəti bir daha xatırladır: möhkəm sül­hü təmin etməyin yolu müharibəyə hazır olmaqdan keçir. Biz bununla bağlı hələlik tərəfdaşa çevrilməyə cürət etməyən düş­mənə lazımi mesajları ən yüksək səviy­yədə vermişik.

Bundan sonra Azərbaycan Ermənis­tanı zorla sülhə inandırmaq niyyətində deyil. Bakı buna kifayət qədər vaxt və enerji sərf etdi. Azərbaycan yalançı və riyakar, sülhdən öz faydasını belə an­lamayan bədnam qonşunun haradan, hansı miqdarda və nə məqsədlə silah al­dığını diqqətlə izləyəcək və prosesi daim nəzarətdə saxlayacaq. Təbiidir ki, aşkar ediləcək hər hansı qisas cəhdinin qarşısı Azərbaycan Ordusu tərəfindən dərhal ən sərt şəkildə alınacaq və təqsirkarlar ye­rindəcə cəzalandırılacaq. Üzləşəcəkləri növbəti və daha biabırçı məğlubiyyətə görə özlərindən küssünlər. Çünki İrəvan bu gedişatla Bakıya başqa seçim variantı buraxmır... 

İmran BƏDİRXANLI
XQ