Ermənistanın baş naziri sülh niyyətinin olmadığını bir daha açıqladı

“Mən regionumuzda sülhün bərqərar olması üçün hər şeyi edəcəyəm”. Bunu Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan Britaniyanın “The Telegraph” nəşrinə müsahibəsində deyib. Necə deyərlər, avazın yaxşı gəlir, oxuduğun Quran olsa. 

Əlbəttə, bildirdiyimiz el misalıdır, an­caq onu da deməliyik ki, Nikolun nəinki Quranla, ümumən, heç bir müqəddəs ki­tabla hansısa əlaqəsi yoxdur. Erməni baş nazirin aşağıdakı fikri nə üçün işlətdiyini söyləmək də çətindir: “Mən Allaha inanı­ram və hesab edirəm ki, özünə hörmət edən hər bir dövlət beynəlxalq öhdəliklə­rinə hörmətlə yanaşmalıdır”. 

Əlbəttə, bəzən vətənpərvərlik vicdan­sızlar üçün son sığınacaq olur. Demək istəmirik ki, Nikol vicdansızdır. Hərçənd, onun Ermənistan dövləti xüsusunda po­pulistcəsinə söylədikləri, istər-istəməz, diqqətə çatdırdığımız deyimi aktuallaş­dırmaqdadır. Paşinyanın vətənpərvərli­yi özünü ölkəsini demokratik məmləkət qiyafəsində beynəlxalq ictimai rəyə sı­rımasında göstərir. Bəli, sırımasında. O, hesab edir ki, daim demokratiyadan danışmaqla, dünyanın anti-Azərbaycan qüvvələrinə, ölkəmizi insan hüquq və azadlıqları xüsusunda günahlandırmaq yolu tutanlara əlavə “fəaliyyət arqumenti” qazandırır. Ancaq dünya hər şeyi görür. Dünya görür ki, Paşinyanın demokratizmi sabun köpüyündən o yana keçmir. Ona görə də Nikol Britaniya nəşrinin ölkədə həbslərlə bağlı sualına cavab vermək məcburiyyətində qalır və ağ yalan danı­şır: “2018-ci ildən sonra Ermənistanda məhkəmə-hüquq sistemində və hüquq sahəsində dərin islahatlar başladı və biz böyük irəliləyişlər əldə etdik. Bizdə kimin həbs edilməsinə, kimin tutulmayacağına baş nazir qərar vermir”.

Guya ki, dünyanın harasındasa ki­minsə həbsinə qərar verən hökumət rəhbəridir. Məsələ ondadır ki, Ermənis­tandakı qanunsuz həbslər və repressiv hərəkətlər demokratiyanı imitasiya edən Paşinyanın idarəçilik üsulunun ortaya çıxardığı acı reallıqdır. Yəni, şərt o deyil ki, həbs sifarişini şəxsən baş nazir özü versin. Nikolun anlamadığı budur. Ancaq Paşinyan əsəbləşməyi bacarır: “Mən si­zin adsız mənbəyə, yaxud başqalarının istinad etdiyi, lakin sitat gətirdiyiniz adsız mənbəyə şərh verməyəcəyəm”.

Əlbəttə, Ermənistanın baş naziri cəfəngiyyata köklənməyi də əla bacarır. Xüsusən Azərbaycanla, ölkəmizlə sülh prosesi ilə bağlı danışanda. “2022-ci il oktyabrın əvvəlində Praqada Fransa prezidentinin və Avropa İttifaqı Şurası prezidentinin iştirakı ilə Ermənistan və Azərbaycan Alma-Ata Bəyannaməsi əsa­sında bir-birinin suverenliklərini qarşılıqlı şəkildə tanıdılar. Bundan sonra oktyab­rın 30-da Rusiyada tərəflər sərhədlərin və iki ölkənin suverenliyinin tanınması əsasında kommunikasiyaların açılması­nı təsdiqlədilər. Bu, 2023-cü ilin mayın­da Brüsseldə keçirilən görüşdə bir daha təsdiqləndi”, – deyən Nikol Azərbaycanı ittiham edir və müsahibənin davamın­da səsləndirdiyi fikirlərdən də onun niy­yətinin nədən ibarət olduğunu görmək çətinlik törətmir. Başlıca məqam isə on­dadır ki, hökumət rəhbərinin dediyi kimi, Ermənistan Azərbaycanın suverenliyini tanıyırdısa, nə üçün 2023-cü ilin sent­yabrına – lokal xarakterli antiterror tədbir­lərinədək, Qarabağda qanunsuz erməni silahlı birləşmələri saxlanılırdı? Hansı səbəbdən Paşinyan bildirmişdi ki, Qara­bağın özünün seçilmiş hakimiyyəti var? Təsəvvür edin, Ermənistan, Qarabağ da daxil olmaqla, Azərbaycanın ərazi bütöv­lüyünü tanıyır, digər yandan, Qarabağın Azərbaycanla mübarizə aparan hakimiy­yəti olur?! Belə çıxır ki, həmin hakimiyyə­tin Ermənistana dəxli yoxdur? Bəs, yaxşı Nikol nə üçün separatçı rejimdə qondar­ma prezident seçkilərinin keçirilməsini dəstəkləmiş, yeni “prezidentə” təbrik me­sajı göndərmişdi? 

Bəli, aydındır ki, Ermənistan haki­miyyəti Praqada, Moskvada və Brüssel­də əldə edilmiş razılaşmaları yalnız öz prizmasında dəyərləndirirdi, reallıqlara meydan oxumaq yolu tuturdu. Məsələnin başqa adı yoxdur. Bu gün də Nikolun sülh istəklərində səmimiyyət göstəricisi istis­nadır. Məsələn, erməni baş nazir “The Telegraph”a müsahibəsində deyir ki, hər bir güclü və suveren ölkə kimi Ermənis­tan Respublikasının güclü orduya malik olmaq hüququ var. Nikol beynəlxalq ic­timaiyyətin Ermənistanın müdafiə qabi­liyyətinin artdığına əminliyini də önə çə­kir. Əlbəttə, bu, ilk növbədə Paşinyanın Ermənistanın militarist siyasətinin digər ölkəyə yönəlmədiyini, öz aləmində, əsas­landırmaq üçün etdiyi uğursuz gedişdir. Yada salaq ki, baş nazir bir müddət əvvəl Azərbaycanla hücum etməmək haqqın­da pakt imzalamağa razılığını da dilə gə­tirmişdi. Görünür, yarımçıq bildiyi tarixdə Hitler Almaniyası ilə SSRİ arasında imza­lanmış “Molotov-Rubbentrop” paktına is­tinadı düşünmüşdü. Məlum olduğu kimi, nasist Almaniyası sənədi heçə sayaraq, SSRİ üzərinə hücuma keçmişdi. Deməli, sözügedən anlaşma əhəmiyyətsiz sənə­də çevrilmişdi. Çox güman, Nikol də eyni yolu getmək barədə düşünür. Başqa qə­naətə gəlməyə əsas yoxdur. Çünki hazır­da erməni baş nazirin söylədikləri səmimi təsir bağışlamır. 

Ermənistanın baş nazirinin qey­ri-konstruktivliyi özünü onun Azərbayca­na qarşı bilavasitə ünvanlanmış ittiham­larında da aşkar şəkildə göstərməkdədir. O bildirir ki, əgər Azərbaycanın mövqeyi imzaladığı sənədi və ya üzərinə götürdü­yü beynəlxalq öhdəliyi tanımamaqdırsa, bunu birbaşa və açıq şəkildə deməlidir. Göründüyü kimi, Paşinyan aşkar həya­sızlığa yol verir. Öhdəlikdən söz düş­müşkən, təfərrüatlara varmadan bildirək ki, 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli Bə­yanatdakı imzasına hörmətsiz yanaşan erməni baş nazirin özüdür. 

Nikolun həyasızlığı xüsusilə azğın şə­kildə onun növbəti fikirlərində də nəzərə çarpır. “Əgər Azərbaycan beynəlxalq öhdəliklərinə hörmət etməsə, o zaman istənilən dövlətə, daha sadə desək, istə­nilən qonşuya hücum edə bilər”, – deyən Paşinyana Ermənistan konstitusiyasının rəhbər tutduğu istiqlaliyyət bəyannamə­sində qonşu ölkələrə qarşı ərazi iddia­sının olduğunu xatırlatmaq niyyətindən uzağıq. Bu mənada onun ölkə konstitusi­yasını dəyişdirmək istədiyini yada salmaq kifayətdir. Bu isə Allaha inandığını deyən N.Paşinyanın növbəti allahsızlığıdır.

Ancaq erməni baş nazirin həyasızlı­ğının daha bir təzahürü də var. Məsələn, Paşinyan bildirir ki, ölkəsi 2022-ci ilin dekabrından Beynəlxalq Cinayət Məh­kəməsinin Roma Statutuna qoşulma prosesinə başlayıb və guya, bu qərar hə­min ilin sentyabrında Azərbaycanın hü­cumundan sonra Ermənistanın təhlükə­sizlik sistemində yaranmış çatlarla bağlı olub. Göründüyü kimi, Paşinyan yenə də anti-Azərbaycan ritorikasını anti-Rusiya məntiqi ilə çulğalaşdırır. 

Məsələ burasındadır ki, BCM-in Roma Statutuna qoşulma Qərb dairələ­rinin İrəvan qarşısında qoyduğu tələbdir. Çünki BCM Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin və digər ölkə rəsmilərinin həbsinə order verib. Ermənistan Roma Statutuna qoşulmaqla və BCM-in tamhüquqlu üz­vünə çevrilməklə, faktiki olaraq, Kreml rəhbərinin ölkəyə girişinə məhdudiyyəti rəsmiləşdirir. Yəni, Ermənistan rəhbər­liyinin Roma Statutu ilə Azərbaycanı məsuliyyətə cəlb etmək üçün əlavə rı­çaq qazanmaq və məsələni təhlükəsizlik amili ilə əsaslandırmaq niyyətləri cəfən­giyyatdan başqa bir şey deyil. 

Aydındır ki, İrəvanın BCM müstəvisi­ni ölkəmizə qarşı istifadə imkanları məh­duddur. Bunun heç düz əməlli hüquqi mexanizmi də yoxdur. Yəni, başlıca məqam Rusiyadan üz döndərməkdir. Əlbəttə, İrəvan belə dəst-xətt seçərkən, Azərbaycanı Rusiyayönümlü göstərmək, “Moskvanın Bakının təcavüzünü dəstək­ləməsi” ritorikasını əldə bayraq edərək, dünyanın Rusiya əleyhinə antipatiyasını Bakıya doğru yönəltmək kimi sərsəm ge­dişə baş vurur ki, bu da Cənubi Qafqaz­da sülhə meydan oxumaq niyyətidir. 

Özünün anti-Rusiya ritorikasını da­vam etdirən N.Paşinyanın sözlərinə görə, ölkəsi Moskvadan üz döndərmir, tərəfdaşlarla münasibətlərini şaxələndir­mək vəzifəsini qarşıya qoyur. Məlum­dur ki, Nikolun söylədikləri növbəti ağ yalandır. Yəni, ölkənin tutduğu xətt gün kimi aydındır və bu, heç də Ermənistanın müstəqil dövlət kimi müəyyənləşdirdiyi yol deyil, xaricin diktəsidir. 

Diktədən söz düşmüşkən, Paşinyan bu deyimi ölkəsində gedən islahatların, guya, qısamüddətli maraqlardan irəli gəl­mədiyini bildirəndə də gündəmə gətirir. O deyir ki, Ermənistan–Avropa İttifaqı mü­nasibətlərinin dərinləşməsi göz qabağın­dadır. Paşinyanın sözlərindən belə çıxır ki, mövcud dərinləşmə ölkənin demokra­tik islahatlar sahəsində nəzərəçarpacaq irəliləyiş əldə etməsi ilə bağlıdır. 

Paşinyan “The Telegraph”a müsa­hibəsində onu da deyir ki, Ermənistan NATO-ya üzv olmaq imkanını müzakirə etmir. Məsələ Nikolun gözünün içinədək yalan danışmasında deyil. Əlbəttə, rəsmi İrəvan bütün beynəlxalq platformalardan, o cümlədən, NATO müstəvisindən ölkə­mizə qarşı yararlanmağı düşünür, bu, öz yerində. Başlıca məqam isə ondadır ki, Ermənistanın hansı addım atacağı­nı müəyyənləşdirən böyük ölçüdə Nikol yox, xaricdəki ermənipərəst dairələrdir. Yəni, hazırda ən məsul şəxs kimi Paşin­yanın ölkəsi üçün NATO-ya qoşulmağın prioritet olmadığını vurğulamasının heç bir mənası yoxdur. Xaricdəki ağaları nəyi diktə etsələr, Nikol onu da həyata keçirə­cək. Cənubi Qafqaz ölkəsi olan Ermə­nistan üçün heç bir nəticə verməyəcək Roma Statutuna qoşulmaq necə reallaş­dısa, NATO-ya üzvlük də eyni mahiyyətə söykənən addımdır. Sadəcə, Roma Sta­tutuna qoşulmaqla, NATO üzvlük başqa-başqa məsələlərdir. Paşinyan və onun havadarları bunu yaxşı bilirlər. Bilirlər ki, belə bir şeyin reallaşması ölkə üçün, fak­tiki olaraq, ölüm hökmüdür. Ona görə də Nikol çox əmin şəkildə İrəvanın alyansa üzvlük niyyətinin olmadığını vurğulayır. 

Sonda erməni baş nazirin müsahi­bəsindəki bir məqama da diqqət yetirək. Məlum olduğu kimi, Ermənistanda siyasi vəziyyət stabil deyil. Bu, heç şübhəsiz, ölkə həyatına da mənfi təsirini göstər­məkdədir. Belə olan halda, görəsən, Pa­şinyan necə müəyyənləşdirir ki, ölkəsi daxili təhlükəsizlik indeksinə görə dünya­da 7-ci yerdədir. Bu fikir absurddur. Heç də o maraqlı deyil ki, siyahıda sonrakı yerləri hansı ölkələr tutur? Görəsən, “rey­tinqdə” Ermənistanı qabaqlayan “yazıq ölkələr” kimlərdir?

Ə.CAHANGİROĞLU
XQ