“Anti-Rusiya sanksiyaları Qərbin müasir tarixdəki ən böyük yanlışlığına çevrildi. Çünki Rusiya iqtisadiyyatı sanksiyalarla üzləşdikcə çiçəklənir. Sanksiyalar, deyəsən, “yatmış divi” oyadıb, tezliklə ABŞ və Avropa bunun nəticələri ilə üzləşəcək...” Diqqətə çatdırdığımız bu fikirlər Birləşmiş Ştatların nüfuzlu “American Thinker” nəşrindəki analitik məqalədə yer alıb.
Məqalədə bildirilir ki, Qərbin Ukrayna ilə əlaqədar sanksiyaları, çoxlarının proqnozlaşdırdığı kimi, Rusiya iqtisadiyyatını diz çökdürməyib. Əksinə, ilk növbədə, Qərb ölkələrinin iqtisadiyyatları əziyyət çəkir və onların iqtisadi artımı praktiki olaraq dayanıb, bir çoxu həm yüksək inflyasiya, həm də enerji çatışmazlığı ilə üzləşir. Moskva isə təkcə durumun öhdəsindən gəlmir, eyni zamanda, inkişaf edir. O, Asiya, Afrika və Cənubi Amerikada Sovet İttifaqının dağılmasından sonra heç vaxt olmadığı qədər böyük nüfuz sahibidir. Yeri gəlmişkən, dünən Rusiyanın Xarici işlər naziri Sergey Lavrovun Cənubi Amerika turnesinə çıxdığı ilə bağlı xəbərlər yayılıb.
Məqalədə Beynəlxalq Valyuta Fondunun proqnozlarına istinad edilərək, bildirilir ki, bu il Rusiya iqtisadiyyatı Almaniya və Böyük Britaniya iqtisadiyyatlarından daha sürətli inkişaf edəcək. Gələn il isə ölkə ABŞ, Yaponiya, İtaliya və bir çox digər Qərb ölkələrinin iqtisadiyyatlarından da sürətli artıma nail olacaq: “Rusiyada adambaşına düşən ümumdaxili məhsulun artımı qabaqcıl iqtisadiyyatları geridə qoyacaq və Moskva G20 ölkələri arasında dövlət borcunun ÜDM-ə nisbətinin ən aşağı səviyyəsinə nail olacaq. Rusiyada işsizlik 3,5 faiz təşkil edir ki, bu da Sovet İttifaqının dağılmasından hazırkı dövrədək olan müddətdə ən aşağı səviyyədir.
Rusiyanın iqtisadi göstəricilərini nüfuzlu S&P Global da təsdiqləyir. Şirkət ölkədə özəl sektora inam səviyyəsində ciddi artımın yarandığı qənaətindədir. Hazırda Rusiyanın Qərbin birləşmiş hərbi arsenalına qarşı baha başa gələn döyüşdə iştirakını nəzərə alsaq, bu, daha çox diqqətəlayiqdir”.
Bu ilin fevralında NATO-nun baş katibi Yens Stoltenberq ABŞ Dövlət Departamentində çıxışı zamanı bildirmişdi ki, Qərb Ukraynaya görünməmiş dəstək verib, ümumilikdə 120 milyard dollarlıq hərbi, humanitar və maliyyə yardımı göstərib. Ukraynaya o qədər Qərb silahı göndərilib ki, artıq bir çox NATO ölkələrinin arsenalları tükənib. Həmin vaxt vəziyyət belə idi ki, Almaniyanın gərgin döyüşlər üçün yalnız iki gün davam edəcək silah-sursatı qalmışdı və ölkənin özünü müdafiə edə bilmədiyi vurğulanırdı. Eyni vəziyyət Böyük Britaniya üçün də xarakterikdir. Ciddi sursat çatışmazlığı ilə üzləşənlərdən biri də Fransadır. ABŞ-ın hərbi liderləri də artıq özlərinin döyüş qabiliyyətlərini qorumaq barədə düşünürlər. Onlar Ukraynanın təchizatına davam etmək imkanlarını şübhə altına alırlar. Məqalədə NATO baş katibinin bununla bağlı diqqətə çatdırdığımız fikirlərinə yer verilib və bildirilib ki, Ukraynada sursat istehlakının hazırkı tempi istehsal tempindən dəfələrlə çoxdur.
Təhlili məqalədə o da vurğulanıb ki, hazırda Rusiya öz hərbi istehsalının sürətini ciddi şəkildə artırıb. Ölkənin artilleriyası Ukraynanın artilleriyasından qat-qat güclüdür. Moskva hər gün 40-50 min, Kiyev isə cəmi 5-6 min mərmi atır. Rusiyada silah istehsalı güclü templə həyata keçirilir və Qərb bununla ayaqlaşa bilmir. Digər tərəfdən, Birləşmiş Ştatların Ukraynaya silah tədarükünə önəm verməsi onun Çin ekspansiyasının qarşısını almaq və başqa regionlarda dəyişən şərtlərə cavab verməyə hazır olmaq kimi strateji məqsədlərinə maneçilik törədir.
Dünyanın ən böyük nüvə arsenalına malik olduğunu və hazırda Çinlə sıx əməkdaşlığını inkişaf etdirdiyini nəzərə alsaq, Rusiyanın hərbi qüdrətini nəzərə almamaq düzgün deyil. “Rusiya-Çin oxu”nun yüksəlişi və Qərbin tənəzzülə uğradığına dair fikirlər digər ölkələrin hərbçilərini qalib tərəfə yaxınlaşdırır. Sentyabrda Hindistan, Laos, Monqolustan, Nikaraqua və müxtəlif keçmiş sosialist respublikaları Moskva və Pekinlə birlikdə, Yapon dənizi və Rusiyanın Uzaq Şərqində hərbi təlimlərə qoşuldular. Fevralda isə Cənubi Afrikada Moskvanın və Pekinin iştirakı ilə 10 günlük dəniz təlimi keçirildi”, – deyə məqalədə “həyəcan təbili” çalınıb.
Amerikalı analitiklər Rusiyanın diplomatik nüfuzunun artmasına da diqqət yetirirlər. Onların yazdıqlarına görə, ABŞ Qərb ölkələrini Moskvaya qarşı sanksiyalar tətbiq etməyə razı sala bilsə də, Amerikanın, bəzən açıq zorakılıq yolu ilə, digər regionlardakı iddialı davranışı əks nəticə verməkdədir. Asiyada həm Çin, həm də Hindistan Rusiya ilə əlaqələrini əhəmiyyətli dərəcədə dərinləşdiriblər. Cənubi Amerikada Rusiya, köhnə mühafizəkar hökumətlər tərəfindən dəstəkləndiyi kimi, qitənin ən böyük iqtisadiyyatına malik Braziliyanın yeni sosialist hökuməti onlara qoşulur: “İndi çoxlarının ABŞ-a etimad göstərmədiyi Yaxın Şərqdə Rusiya İsraillə, eləcə də bütün əsas müsəlman ölkələri – sünnilər və şiələrlə, ərəblər və türklərlə yaxşı münasibətlər saxlayır. Afrikada Rusiyaya rəğbət böyükdür. Nəticədə qətiyyətlə demək olar ki, Fransa Afrikasının dövrü bitib”.
Məqalədə, həmçinin bildirilir ki, Qərb Rusiyadan üz döndərsə də, Moskvanın aparıcı rol oynadığı regional ittifaqlar var. Həmin ittifaqlarda keçmiş Sovet respublikaları təmsil olunurlar. Bundan başqa, Hindistanın və Pakistanın daxil olduğu Çin və Rusiyanın rəhbərlik etdiyi Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı və BRİCS qrupu (Braziliya, Rusiya, Hindistan, Çin və Cənubi Afrika) mövcuddur. Səudiyyə Ərəbistanı, Türkiyə, İran, Misir, İndoneziya və Meksika kimi iri regional güclər, təxminən, iyirmi ölkə Rusiyanın iqtisadi və təhlükəsizlik ittifaqlarına qoşulmaqda maraqlı olduqlarını açıqlayıblar.
Məqalədə iddia edildiyinə görə, Rusiyanın yüksəlişi onilliklər boyu ölkənin demonizasiyasının qurbanı olmuş və Ukraynadakı münaqişənin ilk günlərindən onun tənəzzülü ilə bağlı hekayələrlə qidalanan Qərb auditoriyasına böyük şok yaşadacaq. Yazı müəlliflərinin fikrincə, tarixin ən sərt sanksiyaları Rusiyaya "təcavüz yaxşılığa aparmır" dərsi verməli idi. Lakin əks effekt müşahidə olundu. Moskva tam əmin oldu ki, Qərb onu məhv etmək əzmindədir, ona görə öz xilası üçün dişinə qədər silahlanmalı və buna son qoymalıdır. Bu isə ümumən Qərbdən asılılığa son deməkdir.
Ə.RÜSTƏMOV, “Xalq qəzeti”