Qurum 1,6 milyard dollar investisiya ilə 2 minə yaxın iş yeri yaradacaq
Fəaliyyətə başlamasından ötən 18 il ərzində Azərbaycan İnvestisiya Şirkəti (AİŞ) xarici investorların ölkəmizə cəlbi və bu sahədə respublikamızın etibarlı tərəfdaş kimi tanıdılması, yeni iş yerlərinin yaradılması istiqamətində mühüm tədbirlər həyata keçirib. AİŞ idxaldan asılılığın azaldılması, yerli istehsala dəstək, eləcə də istehsal olunacaq məhsulların istehlak bazarında sərfəli şərtlərlə əldə edilməsi məqsədilə yerli və xarici tərəfdaşlarla birgə əczaçılıq, qida emalı, logistika, alternativ enerji, dağ-mədənçilik və s. sahələr üzrə bir sıra layihələr gerçəkləşdirib. Şirkət, eyni zamanda, biznes və investisiya mühitinin yaxşılaşdırılması, iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi, resurslardan səmərəli istifadə yolu ilə iqtisadiyyatda müsbət dinamikanın davamlılığına əlverişli zəmin yaradıb.
Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə son illərdə ölkəmizdə iqtisadiyyatın davamlı və rəqabətqabiliyyətli inkişafı istiqamətində çoxşaxəli iqtisadi islahatlar həyata keçirilib, iqtisadiyyatın diversifikasiyası, dövlət-sahibkar münasibətlərinin inkişafı, biznes və investisiya mühitinin yaxşılaşdırılması, qeyri-neft sektorunun stimullaşdırılması daim diqqət mərkəzində saxlanılıb.
Qeyri-neft sahəsinin inkişafı, yerli və xarici investisiyaların ölkəmizə cəlb olunması, müasir texnologiya və biliklərin əldə edilməsi vasitəsilə ölkə iqtisadiyyatının modernləşdirilməsi və rəqabətədavamlılığının artırılması məqsədilə yaradılan AİŞ də bu istiqamətdə öz töhfəsini verib, qurum strateji xəttinə uyğun olaraq, müddətli investisiya qoyuluşu həyata keçirib. Bununla yanaşı, şirkət digər kommersiya təşkilatlarının nizamnamə kapitalındakı iştirak payını (səhmlərini) alıb, həmçinin kapital paylara və səhmlərə bərabər tutulan digər investisiya alətlərindən yararlanıb.
İqtisadiyyat Nazirliyinin yaydığı məlumatda bildirilir ki, 2020-ci ildən etibarən sözügedən şirkətdə aparılan restrukturizasiya, habelə beynəlxalq təcrübənin mənimsənilməsi, müasir idarəetmə institutunun yaradılması, kadr potensialının təkmilləşdirilməsi nəticəsində yüksək göstəricilər əldə edilib, investisiya və risk siyasəti təkmilləşdirilərək müasir fəaliyyət standartlarına uyğunlaşdırılıb.
AİŞ portfel şirkətləri üçün 3 illik strateji inkişaf planı hazırlayaraq onların fəaliyyətinin idarəsi üçün yeni nəzarət mexanizmləri tətbiq edib və sahibkarların daha səmərəli iş modeli qurmalarına və korporativ idarəetmə standartlarından yararlanmalarına dəstək göstərib. Şirkətin 2020-2022-ci illərdə audit olunun maliyyə hesabatlarına əsasən, qurum həmin dövr üzrə fəaliyyətini 23,7 milyon manat xalis mənfəətlə tamamlayıb və cari ilin əvvəlində ümumi investisiya portfeli 325 milyon manat təşkil edib.
İdxaldan asılılığın azaldılması, yerli istehsala dəstək, eləcə də istehsal olunacaq məhsulların istehlak bazarında sərfəli şərtlərlə əldə edilməsi məqsədilə 2020-2023-cü illər ərzində AİŞ tərəfindən yerli və xarici tərəfdaşlarla birgə əczaçılıq, qida emalı, logistika, alternativ enerji, dağ-mədənçilik və s. sahələr üzrə bir sıra layihələr həyata keçirilib. Məsələn, ölkəmizdə əczaçılıq sahəsinin inkişaf etdirilməsi üçün AİŞ və “Diamed Development Group” MMC arasında infuzion məhlulların (su tərkibli dərman) istehsalı zavodunun tikilməsinə dair investisiya müqaviləsi imzalanıb və 2023-cü il avqustun 15-də dövlət başçısı İlham Əliyev tərəfindən müəssisənin açılışı həyata keçirilib. Zavodda 51 nəfər daimi işlə təmin edilib. Yaxud, Azərbaycanda müstəqillik dönəminin tam istehsal prosesi olan ilk dərman zavodunun tikintisi və fəaliyyəti məqsədilə Türkiyənin “Gen İlaç ve Sağlık Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş” şirkəti ilə AİŞ arasında müqavilə imzalanıb və hazırda zavodun tikintisi istiqamətində hazırlıq işləri tamamlanıb. Burada 50 nəfərin daimi işlə təmin edilməsi nəzərdə tutulub.
İçki istehsalı üçün xammal olan səməni arpasının emalı layihəsi üzrə İmişli rayonunda AİŞ, “AzərŞəkər” MMC və “Azərsun Kənd Təsərrüfatı Malları” MMC-nin birgə investisiyası ilə reallaşdırılacaq müəssisənin təməli qoyulub. Bundan əlavə, “AzərŞəkər” MMC ilə əməkdaşlığın davamı olaraq ölkəmizdə becərilən buğdadan daha yüksək dəyərə malik məhsulların alınması üçün buğdanın dərin emalı müəssisəsinin yaradılması istiqamətində işlər davam etdirilib.
AİŞ Balakən rayonunda yerləşən, müasir texniki avadanlıqlarla təchiz olunan, nəzdində yuyulma, soyulma, soyutma və qablaşdırma sexləri fəaliyyət göstərən quru və yarımquru meyvələrin istehsalı üzrə fəaliyyət göstərən “Balxurma” və “Balacans” şirkətlərinə sərmayə yatıraraq, bu qurumların istehsal etdiyi məhsulların regional bazarlara çıxışını asanlaşdırıb.
Bir müddət əvvəl AİŞ ixrac daşımalarını optimallaşdırmaq, habelə yerli istehsal mallarını sərfəli vasitələrlə dünya bazarına çıxarmaq məqsədilə beynəlxalq logistika və daşıma sahəsində fəaliyyət göstərən “Login International” şirkətinə sərmayə qoyub. Layihə, həmçinin beynəlxalq logistika sahəsində yerli sahibkarların rəqabət qabiliyyətini artırmaq məqsədi daşıyıb.
Avropa ölkələrinin qabaqcıl texnologiyalarına əsaslanan, Cənubi Qafqazda ilk alüminium içki qutularının istehsalı və doldurulması üzrə zavodun Azərbaycanda inşası məqsədilə AİŞ Macarıstanın tanınmış “HELL Energy” Şirkətlər Qrupu ilə “Quality Pack Caspian” MMC-ni təsis edib.
Müəssisə fəaliyyətə başladıqdan sonra 280 nəfərin daimi iş yeri ilə təmin edilməsi gözlənilir. Hazırda layihələndirmə işləri yekunlaşdırılır və yaxın zamanda Ələt Azad İqtisadi Zonasında yerləşən zavodun tikinti işlərinə başlanılması nəzərdə tutulur.
İsrailin “OurCrowd” vençur şirkəti ilə əməkdaşlıq çərçivəsində AİŞ ilk dəfə “3D” soyuq çap texnologiyasından istifadə etməklə polipropilen və polietilendən sənaye məhsullarının hazırlanması üzrə ixtisaslaşan “Largix” və elektrik avtomobillərdə etibarlı təhlükəsizlik həllərini gerçəkləşdirən kibertəhlükəsizlik platformasının inkişafında ixtisaslaşan “C2A Security” texnoloji startap layihələrinə investisiya yatırıb.
Yuxarıda sadalananlarla bərabər, Yevlax Pilot Aqroparkın ərazisində ən son texnologiya və müasir proseslərdən istifadə etməklə yerli damazlıq yumurta istehsalı zavodunun tikintisi məqsədilə AİŞ və İsrailin “AgriGo LTD” şirkəti arasında səhmdarlar müqaviləsi imzalanaraq cari ilin əvvəlində müəssisənin tikintisinə başlanılıb.
Yeri gəlmişkən, 2020-2023-cü illər ərzində AİŞ-ə 200-dən çox investisiya layihəsinə dair müraciət daxil olub, təhlillər nəticəsində 15 layihə ilə əlaqədar adıçəkilən qurumun Müşahidə Şurası tərəfindən investisiya qoyulmasına dair qərar qəbul edilib. AİŞ-də hər layihə üzrə analitik təhlillər aparılıb, bazar araşdırması həyata keçirilib.
İqtisadiyyat Nazirliyinin məlumatında bildirilir ki, qabaqcıl texnologiyaların, avadanlıqların və nou-haunun xaricdən ölkəyə gətirilməsini təmin etmək, bu əsasda texnoloji strukturu yeniləmək, sənaye istehsalını canlandırmaq və artırmaq baxımından birbaşa xarici investisiyalar əhəmiyyətli rola malikdir. Bu cür investisiyaların cəlb edilməsi AİŞ-in prioritetlərindəndir.
Hazırda şirkətin iştirak payı olan 15 layihədən 9-u xarici investisiya yatıran tərəfdaşlarla həyata keçirilir. Bu layihələrin icrası nəticəsində Azərbaycana cəlb edilən birbaşa xarici investisiya məbləği, ümumilikdə, 410 milyon manat təşkil edir və bununla 1600-dən çox yeni iş yerinin yaradılması nəzərdə tutulur.
V.BAYRAMOV
XQ