Süni intellekt (AI) təbii intellektdən fərqli olaraq, xüsusi maşınlar tərəfindən nümayiş etdirilən zəka növüdür.

Süni ağıl insanlara məqsədlərinə çat­maqda kömək etmək üçün onların işlərini asanlaşdıran cihaz qurğudur. Danışıq di­lində “süni intellekt” termini çox vaxt “öy­rənmə” və “problemin həlli” kimi “idrak” funksiyalarını təqlid edən maşınları təsvir etmək üçün istifadə olunur.

Bunlar bir neçə qrupa bölünür:

1. Reaktiv maşınlar - stimullara re­aksiya verən süni intellekt növüdür. Onlar keçmiş təcrübələrini təhlil edərək nəticə çıxarır və ani stimullara reaksiya verir. Maşın öyrənməsi adlanan sistem süni intellektin ən böyük hissəsini təşkil edir. Buna “Dip Blu” adlı süni intellektin 1997-ci ildə şahmat üzrə dünya çempionu Kaspa­rovu məğlub etdiyini misal çəkə bilərik. 

2. Məhdud yaddaşlı maşınlar - mə­lumatları qısa müddətdə məhv edən proq­ram növüdür. Bu maşın növünə işıqforlar və onlayn mesajlaşma proqramlarını nü­munə gətirmək olar.

3. Ağıl nəzəriyyəsinə əsaslanan ma­şınlar - cəmiyyətin qorxu ilə yanaşdığı bu proqramlar, adətən, insanların həyatını asanlaşdırmaq üçün böyük işlər görə bilir. Belə ki, bu maşın növü insanlarla ünsiyyət qura, hisslərinizi və düşüncələrinizi müəy­yənləşdirə və buna uyğun reaksiya verə bilir. Onlardan hətta tibb sahəsində sosi­al qarşılıqlı əlaqə quraraq pasiyentlərin müalicəsində də istifadə olunur.

Süni intellektin gələcəyimiz üçün hansı müsbət təsirləri ola bilər? 

1. Bu cihazlar nüvə fəlakətlərinin və yol qəzalarının qarşısını ala, zəlzələ, yanğın və digər təbii fəlakətlər zamanı zərərçəkmiş insanların həyatını xilas edə biləcəklər.

2. İnsanlar daha ağır yükləri qaldırmaq və daşımaq üçün süni intellektə malik av­tonom maşınlardan istifadə etmək şansı əldə edəcəklər.

3. Onlar dünyanın ən yaxşı cərrahla­rından da yaxşı əməliyyat edə bilmək xü­susiyyətinə malik olacaqlar.

4. Kosmosun tədqiqində ən böyük silahımız süni intellekt olacaq. Bundan əlavə, okeanın dərin sularında da süni in­tellektlər yerləşdiriləcək.

5. İnsan münasibətləri dəyişəcək. Gələcəkdə insanlar bir-biri ilə ünsiyyət qurmaq əvəzinə, süni intellekt vasitəsilə dostlaşacaqlar.

6. Bu günün ev heyvanları gələcəyin mehriban robotları olacaq.

7. Süni intellekt gündəlik və darıxdırıcı işləri öz üzərinə götürəcəyi üçün insan­ların daha çox istirahət etməyə boş vaxtı olacaq.

F.SALMANOVA, “Xalq qəzeti”