Azərbaycan bu platformada da əməkdaşlığa açıq olduğunu sübut edib

İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı (İƏT) Azərbaycanın nüfuz və söz sahibi olduğu beynəlxalq təsisatlardan biridir. Ölkəmiz 33 ildir ki, keçmiş sovet respublikalarından ilk olaraq İƏT-ə tamhüquqlu üzv qəbul olunub. SSRİ dağıldıqdan sonra Mərkəzi Asiya ölkələri – Qazaxıstan, Qırğızıstan, Tacikistan, Türkmənistan və Özbəkistan, həmçinin Əfqanıstan bu təşkilata daxil olub. Məlumat üçün onu da bildirək ki, 2011-ci ilin iyun ayında Qazaxıstanın paytaxtı Astana şəhərində keçirilən Xarici işlər nazirləri Surasının 38-ci sessiyasında İslam Konfransı Təşkilatının (İKT) adı İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı adı ilə əvəz olunub. 

1992-ci ilin sentyabr ayında BMT Baş Assambleyasının növbəti sessiyası zamanı İKT-yə üzv dövlətlərin Xarici işlər nazir­lərinin ənənəvi koordinasiya görüşünün yekun sənədinə “Ermənistan–Azərbaycan münaqişəsinə dair” müvafiq maddə sa­lınıb. İKT-nin 1993-cü ilin aprel ayında Kəraçidə keçirilən XXI konfransında isə “Ermənistan və Azərbaycan arasında mü­naqişə” adlı qətnamə qəbul edilib. 

30 il bundan əvvəl –1994-cü ilin de­kabrında Kasablanka şəhərində İƏT-ə üzv ölkələrin dövlət və hökumət başçıları­nın VII Zirvə görüşündə Dağlıq Qarabağ problemi ilə bağlı olduqca vacib qətnamə qəbul edildi. Həmin sənəddə Ermənistanın təcavüzü nəticəsində bir milyona yaxın vətəndaşımızın doğma yurdundan didərgin düşməsi, həmçinin BMT-nin qəbul etdiyi 4 qətnamənin yerinə yetirilməsi, Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycan torpaqla­rından “dərhal və qeyd-şərtsiz” çıxarılması tələbi öz əksini tapıb.

İƏT öz sıralarında cəmiyyətlərində İslam dininin dominantlıq etdiyi ölkələri birləşdirsə də, təşkilat dünyada baş verən hadisələrə öz münasibətini bildirən, plane­tin müxtəlif nöqtələrində baş qaldıran dini, irqi ayrı-seçkilik hallarına, separatizm me­yillərinə qarşı haqq səsini daim ucaldıb. Qurumun, istisnasız olaraq, bütün üzvləri ötən dövr ərzində Ermənistanın Azərbay­cana qarşı işğalçılıq siyasətini qınayan, təcavüzkarı pisləyən onlarca bəyanat və qətnamə qəbul edib. 

* * * 

Bu dəfə İƏT Xarici İşlər Nazirləri Şu­rasının 50-ci sessiyası Kamerunun paytax­tı Yaunde şəhərində keçirilib. Avqustun 29-30-da baş tutan sessiyada Azərbayca­nı Xarici işlər nazirinin müavini Elnur Məmmədovun rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti təmsil edib.

Azərbaycan XİN-in bununla bağlı mə­lumatında bildirilir ki, sessiya çərçivəsin­də çıxış edən nazir müavini Mavritaniya İslam Respublikasına İƏT XİN Şurasına uğurlu sədrliyinə görə təşəkkür edib və yeni sədr ölkə Kamerun Respublikasına müvəffəqiyyət arzulayıb. E.Məmmədov çıxışında, həmçinin sessiya iştirakçılarına Ermənistan–Azərbaycan münaqişəsinin bitməsindən sonrakı dövrdə normallaşma prosesi və rəsmi İrəvanın buna mane olma­ğa yönəlik təxribatçı addımları, xüsusilə də mina təhdidləri barədə ətraflı məlumat verib. 

Azərbaycanın regionda davamlı sabit­liyi təmin edəcək, tamhüquqlu regional normallaşma və əməkdaşlığa yol aça­caq sülh və dövlətlərarası münasibətlərin bərqərar olması üçün fəal şəkildə çalışdığı­nı nəzərə çatdıran nazir müavini bildirib ki, 2020-ci ildə Ermənistanla məlum silahlı münaqişənin başa çatması hər iki ölkə üçün onilliklər boyu davam edən düşmənçiliyin nəticələrini aradan qaldırmaq və mehriban qonşuluq münasibətləri qurmaq üçün uni­kal imkan yaradıb. Bu baxımdan Azərbay­canın daim təşəbbüs göstərdiyi və Ermə­nistana təklif etdiyi normallaşma prosesinə tam sadiqliyini vurğulayan E.Məmmədov çıxışında bu il Azərbaycanın BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensi­yasının Tərəflər Konfransının 29-cu ses­siyasına (COP29) evsahibliyi edəcəyini bildirib və sözügedən tədbirin üç il ardıcıl şəkildə İƏT-ə üzv dövlətlərdə (COP28-ə Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, COP27-yə isə Misir evsahibliyi edib – red.) keçirilməsi­nin diqqətəlayiq fakt olduğunu ifadə edib. 

* * * 

Bu ilin noyabrında Bakıda keçiriləcək COP29-un qlobal iqlim dəyişiklikləri, al­ternativ enerji mənbələrinə – yaşıl dünya­ya keçid nöqteyi-nəzərindən əlahiddə əhə­miyyətə malik olduğu məlumdur. BMT-nin ən böyük, genişmiqyaslı tədbirinə evsahib­liyi etmək Azərbaycan üçün həm də mü­hüm siyasi mərhələ sayılır. Çıxışında bu amilləri vurğulayan nazir müavini Azər­baycanın müxtəlif inkişaf səviyyəsinə və siyasi mənsubiyyətə malik ölkələrin bir­ləşdirilməsində Qoşulmama Hərəkatına bu yaxınlarda yekun vurulmuş sədrlik təcrü­bəsindən istifadə edərək qlobal iqlim gün­dəliyinin irəliləməsində beynəlxalq ictima­iyyəti səfərbər etmək üçün əlindən gələni edəcəyini diqqətə çatdırıb. 

Nazir müavini çıxışında Azərbaycanın İƏT-in potensialını yüksəltmək üçün yeni ideyalar və təşəbbüslər irəli sürdüyünü və həmin təşəbbüslərdən birinin də İƏT Əmək Mərkəzinin yaradılması olduğu­nu söyləyib. Qurumun Nazirlər Şurasının 50-ci sessiyasının yekununda ölkəmizin təşəbbüsü ilə irəli sürülmüş 4 qətnamə qə­bul edilib. “Ermənistan Respublikasının Azərbaycan Respublikasına qarşı təcavü­zünün nəticələrinin aradan qaldırılması”, “Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad olunmuş ərazilərində iqtisadi və sosial inkişaf fəaliyyətlərinə dəstək” və “Ermənistan Respublikasının Azərbaycan Respublikasına qarşı təcavüzü nəticəsində Azərbaycan Respublikasının ərazilərində İslam dininə aid tarixi və mədəni abidələ­rin və izlərin dağıdılması və təhqir olun­ması” adlı qətnamələrdə ermənilər tərəfin­dən Azərbaycana qarşı 30 ilə yaxın dövr ərzində törədilmiş işğal və təcavüz siyasəti qəti şəkildə pislənilir və işğalın ağır fəsad­larının aradan qaldırılması istiqamətində, habelə bərpa və yenidənqurma işlərində Azərbaycan hökuməti və xalqına dəstək ifadə olunur.

* * * 

Kamerunun paytaxtında qəbul edil­miş “1992-ci il Xocalı qətliamı qurbanları ilə həmrəylik” adlı qətnamədə 26 fevral 1992-ci il tarixində Xocalıda Azərbaycan mülki əhalisinə qarşı törədilmiş kütləvi qırğın pislənilir, dünya birliyi bu qırğını soyqırımı, insanlıq əleyhinə cinayət və müharibə cinayəti olaraq qəbul edilməyə çağırılır və “Xocalıya ədalət” ictimai kam­paniyasına dəstək ifadə olunur.

Azərbaycanın özünə doğma və halal tribuna hesab etdiyi İƏT-in sıraları geniş­ləndikcə onun pozitiv imici də dünyada daha da möhkəmlənəcək. Onu da demək lazımdır ki, bu gün Azərbaycanı İƏT-ə üzv ölkələrlə təkcə milli-mənəvi dəyərlər de­yil, həm də beynəlxalq siyasi arenada birgə fəaliyyət bağlayır. Bu platformalarda Azər­baycanın dünya çapında qazandığı tolerant imici və tutduğu multikultural mövqeyi xüsusi rol oynayır. 

Sonda bir məsələni də vurğulayaq ki, Cənubi Qafqaz bölgəsində söz və güc sa­hibinə çevrilmiş Azərbaycanın uğurları dostlarını sevindirir, bədxahlarını isə kə­dərləndirir. Çünki Azərbaycan daim irəli baxır və öz gücünü bütün beynəlxalq təş­kilatlarda, bütün iqtisadi-siyasi əməkdaş­lıq platformalarında xalqın mənafeyinə, eləcə də bölgənin təhlükəsizlik mühitində uzunömürlü, səmərəli əməkdaşlığına yönəl­dir. Bu xoşməramlı və nəcib təşəbbüslərə mane olmağa çalışanlar sonda heç nəyə nail ola bilməyəcəklər. “Qafqaz evi”nin sakin­lərinə ikili standartla yanaşan “səlibçilər”in məkrli planları isə kağız üzərində qalacaq. 

İmran BƏDİRXANLI
XQ