SSRİ-nin dağılmasından sonra birdən-birə dünyanın üzünə geniş açılmış qapılarımızı ABŞ-dan, Fransadan, Almaniyadan ... olan “demokratlar” döyməyə başlamışdılar. Zarafat deyildi, 15 respublika imperiya caynağından çıxmışdı. Bu məqamı əldən vermək olmazdı. Amma çox təəssüflər ki, müstəqillik qazandığımız təxminən 30 illik bir dövrdə ABŞ və Fransa “demokratiyasının” hər üzünü gördük. Odur ki, bu gün əlimiz üzümüzdə heyrətdən donub qalmışıq: budurmu bunların, konkrtet olaraq Fransanın bizə vermək istədiyi “demokratiya”?

İndi biz bir yana, məlum olur ki, Fran­sa heç öz ərazisində demokratiyanı tət­biq etmək, xalqlara azadlıq, müstəqillik vermək niyyətində deyil. Ümumiyyətlə, bu gün beynəlxalq ekspertlər hesab edirlər ki, Fransa müstəmləkəçiliyi ən sistemli şəkildə tətbiq edən ölkədir. Ötən dövrün tarixinə Fransa adını qara qanla yazdırıb – amansız soyqırımları törədib, insanları vəhşicəsinə qətlə ye­tirib, milyonlarla insana qarşı kölələş­dirmə siyasəti aparıb. 

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Qoşulmama Hərəkatının Əlaqələndir­mə Bürosunun nazirlər görüşündə bil­dirib ki, Fransanın soyqırımlarla dolu hakimiyyəti dövründə 1,5 milyona yaxın əlcəzairli qətlə yetirilib. Hələ də Paris muzeyində əlcəzairli azadlıq şəhidləri­nin kəllə sümükləri müharibə qənimət­ləri kimi saxlanılır. Prezident İlham Əliyev Fransanın öz müstəmləkə keç­mişinə, qanlı cinayətlərinə və soyqırımı aktlarına görə Qoşulmama Hərəkatı­na üzv olan Afrika, Cənub-Şərqi Asiya dövlətlərindən və digər ölkələrdən üzr istəməli olduğunu qeyd edib.

Fransanın 1524-cü ildən başlanan müstəmləkəçiliyi Afrikanın 35 faizini əhatə edib. Seneqal, Fil Dişi Sahili və Benin kimi ölkələr Fransanın qul ticarəti mərkəzləri kimi istifadə olunub, bölgənin bütün resursları istismar edilib. Əsrlərlə davam edən müstəmləkəçilik dövründə milyonlarla afrikalı həyatını itirib. Bəşər tarixinin ən böyük soyqırımlarından olan və 800 min insanın həlak olduğu 1994-cü il Ruanda soyqırımında Fransanın rolu üzə çıxıb. 1945-ci il mayın 8-i Fransanın Əlcəzairdə soyqırımının başladığı gün­dür. Bu soyqırımında milyonlarla müsəl­man əlcəzairli məhv edilib. 

İndi Fransa müstəmləkələri azadlıq, müstəqillik uğrunda mübarizəyə başlayıb­lar. Bir sıra Afrika dövlətləri Fransa qoşun­larının ölkədən çıxarılmasına nail olublar. Ölkənin daxilindəki xalqlar da azadlıq mü­barizəsinə qoşulmaqdadırlar. Artıq korsi­kalılar öz hüquqlarını bərpa etmək üçün “Naziona” hərəkatı yaradıblar. Bu yeni müstəqillik hərəkatının yüzə yaxın üzvü və tərəfdarı yanvarın 30-da Korsikanın Bastia kommunasında polis idarəsi qarşı­sında etiraz aksiyası keçirərək, bir neçə gün əvvəl iki fəalının polis tərəfindən həbs olunmasına etiraz edib. “Corse Matin” qə­zetinin yazdığına görə, etiraz aksiyasında Bastia bələdiyyəsinin üzvləri, o cümlə­dən, bələdiyyə sədri Pyer Savelli, onun müavini Pol Tyeri və gender bərabərliyinə cavabdeh olan bələdiyyə müşaviri Lauda Guidiçelli də iştirak ediblər. Cəmi bir neçə gün əvvəl – yanvarın 28-də yaradılmış “Naziona” hərəkatı həbs edilmiş iki üz­vünə dəstək verdiyini açıqlayıb və Bastia polis idarəsindən onların azad edilməsini istəyiblər. 

Hərəkatın bununla bağlı yaydığı və mətbuatda dərc edilmiş bəyanatında de­yilir: “Biz liderlərimizin həbs edilməsini ən sərt şəkildə qınayırıq: qapılar sındı­rılıb, evlər dağıdılıb, atalar uşaqlarının gözləri qarşısında yerə yıxılaraq, alçaldı­laraq həbs ediliblər”.

“Patriotti” təşkilatı özünün “Facebook” səhifəsində polisin fəallardan birinin evinə vəhşicəsinə hücum edərək, qapı­ları sındırdığını nümayiş etdirən fotolar yerləşdirib: “Bu səhər “Naziona” hərə­katının Baş Assambleyasının təsis edil­məsinə Fransa dövləti təxribatla cavab verdi. Bu həbslər Fransanın öz xalqı uğ­runda mübarizə aparan korsikalılara qar­şı 254 illik repressiyasının bir hissəsidir. “Naziona” təxribatlara cavab verəcək!” – deyə nəşr yazıb.

Xatırladaq ki, Bastia kommunasın­dakı etiraz aksiyası zamanı nümayişçilər yeni hərəkata qarşı hökumətin aqressiv həbs və repressiya üsullarını pisləyiblər. Aksiyada iştirak edən “Naziona” hərəka­tının ərazi şurasının üzvü Jozefa Cako­metti Piredda fəalların həbsini qınayıb. “Təhdid və təxribatlar qəbuledilməzdir. Lakin onlar öz məqsədlərinə nail ola bil­mədilər. Biz sakit və israrlıyıq”, – Piredda bildirib.

Bundan əlavə, bir sıra digər təşkilat­lar da hökumətin yeni yaranmış hərə­kata qarşı aqressiv siyasətini, üzvlərin qeyri-qanuni olaraq həbsini və polis qü­vvələrinin zorakı hərəkətlərini pisləyib­lər. Korsika İşçiləri İttifaqı (Sindicatu di i Travagliadori Corsi - STC) də "Naziona" hərəkatını dəstəklədiyini bəyan edib: “Paris repressiyaların səviyyəsini artır­maqla Korsikadakı azadlıq və demokra­tiya ab-havasını zəiflətmək istəyir. Ölkə­mizdə davamlı sülhün bərqərar olması üçün bu çirkin manipulyasiyalara dərhal son qoyulmalıdır”.

Qeyd edək ki, Azərbaycan Qoşul­mama Hərəkatına sədrliyi dövründə Fransanın müstəmləkəçilik siyasətini dəfələrlə pisləyib. Bakıda bununla bağlı böyük konfrans baş tutub. Bakı təşəbbüs qrupunun təşkilatçılığı ilə keçirilən kon­fransda Azərbaycan, Böyük Britaniya, Əlcəzair, Keniya, Fransa, Mərakeş, Mali, Efiopiyadan, eləcə də Fransanın dəniza­şırı əraziləri olan Fransa Qvianası, Fran­sa Polineziyası, Qvadelupa, Martinika, Yeni Kaledoniyadan, həmçinin Fransa­nın xüsusi statusa malik 18 regionundan biri Korsika adasından olan nümayən­dələr iştirak ediblər.

Çıxış edənlər Fransanın müstəm­ləkəsi altında olan dövlətlərdə və əra­zilərdə apardığı etnik təmizləmə, in­san haqlarının ciddi şəkildə pozulması barədə faktları diqqətə çatdırıblar. Bakı təşəbbüs qrupu Qoşulmama Hərəka­tının müstəmləkəçilik və yeni-müstəm­ləkəçilik təcrübələrinə qarşı mübarizədə prinsipial mövqeyinin əsaslılığını və ak­tuallığını təsdiqləyib, Fransanın xaricdə­ki müstəmləkələrində ədalət və azadlıq uğrunda mübarizədə öz həmrəylik şə­bəkələrini strukturlaşdırmaq barədə ra­zılığa gəliblər.

P.ƏMİRCANOV
XQ