Otuz ilə yaxın Ermənistanın 7 rayonunu işğal altında bizmi saxlamışıq? Həmin rayonların maddi, mənəvi sərvətini bizmi talamışıq? Kəndlərdəki evlərin daşını daş üstündə bizmi qoymamışıq? Nəinki binaların inşaata yararlı materiallarını, üstəlik, məzarlıqlardakı mərmər baş və sinə daşlarını bizmi söküb satmışıq? Bununla da ürəyimiz soyumayıb, Qriqorian kilsələrini mal tövləsinə çevirmişik? Daha yurd-yuvasından didərgin saldığımız bir milyon insanın hansı əzab-əziyyətə qatlaşdığına baxıb bizmi rişxənd etmişik? Yox, insanlıqla bir araya sığmayan bu hərəkətləri edən biz deyilik, sizsiniz, Mirzoyan! Çünki biz erməni deyilik!
Bunları Belarusun paytaxtı Minskdə keçirilən KTMT Xarici İşlər Nazirləri Şurasının iclasında Ermənistanın baş diplomatı Ararat Mirzoyanın Azərbaycanın ünvanına dediyi qırmızı yalanları nəzərdə tutub bildiririk. Fikirlərimizi bir qədər emosional tonda ifadə etməyimizin səbəbi həmin Mirzoyanın Belarus Prezidenti Aleksandr Lukaşenkonun hüzurunda Azərbaycan tərəfindən Ermənistanın suveren ərazilərinə qarşı işğalın davam etdiyini söyləməsidir. “Azərbaycanın hərəkətləri Cənubi Qafqazda sabitliyə nail olmaq səylərini əngəlləməyə yönəlib”,– deyən Mirzoyan işğal haqqında nağılına bölgədə, xüsusilə Ermənistan və Azərbaycan sərhədində və “Dağlıq Qarabağda” (?) baş verən son hadisələri də əlavə edib. Hayların naziri son günlər şərti sərhəddəki erməni mövqelərinin və mülki obyektlərin Azərbaycan tərəfindən hədələnməsindən də dəm vurub.
* * *
Minskdə KTMT Xarici İşlər Nazirləri Şurasının iclasını fürsət bilən Mirzoyanın Azərbaycanın ünvanına səsləndirdiyi yalan və böhtan dolu ittihamlar bununla bitmir. O, çıxışında “Dağlıq Qarabağda” (?) və onun ətrafında yaranmış vəziyyətə, o cümlədən Rusiya sülhməramlılarının məsuliyyət zonasında Azərbaycanın törətdiyi təxribatlara (?) iyunun 15-də Laçın yolunda Həkəri körpüsü yaxınlığında baş verən insidentə, burada qeyri-qanuni (?) şəkildə qurulmuş sərhəd-keçid məntəqəsi səbəbindən yaranmış humanitar böhrana (?) və getdikcə dərinləşən etnik təmizləmə təhlükəsinə (?) də toxunub.
Rəsmi İrəvanın son vaxtlar “vüsət alan” söz diplomatiyasının nəyə hesablandığını təxmin etmək çətin deyil. Sülh danışıqlarının intensivləşdiyi və nəticənin uzaqda olmadığı indiki mərhələdə ermənilər hər vasitə ilə prosesi tormozlamaq xəttini tutub. Bu zaman onlar çeşidli yalan və iftiralardan istifadə etməkdən belə çəkinmirlər. Şərti sərhəddə və Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonunda artan gərginlik İrəvanın son aylar müşahidə etdiyimiz davranış nümunələri ilə çox oxşardır. Yəni, Ermənistan hər dəfə sülh sazişi ilə bağlı qəti qərar qəbul etmək zərurəti yaranan həlledici məqamda bu məsuliyyətin altına girməməkdən ötrü analoji təxribatlara əl atır. Bu mənada Hayastan XİN-in başçısı Ararat Mirzoyanın Belarusun paytaxtında çıxışı ilə eyni gündə baş nazir Nikol Paşinyanın ölkə parlamentində söylədiyi nitqi arasında rahat paralellər tapmaq mümkündür.
* * *
2020-ci ildə 44 günlük müharibənin şəraitinin öyrənilməsi üzrə istintaq komissiyasında çıxış edən baş nazir Nikol Paşinyan özündən əvvəlki hakimiyyət yetkililərinin ünvanına ittihamlar yağdırıb. Onun sözlərinə görə, o zaman fəaliyyət göstərən hakimiyyət strukturları “Dağlıq Qarabağın Azərbaycanın ərazi bütövlüyü ilə heç bir əlaqəsinin olmadığını” deyirdilər. Çünki onlara görə, Dağlıq Qarabağ (?) eynilə Azərbaycan SSRİ-dən ayrıldığı kimi, 1991-ci ildə referendum yolu ilə Azərbaycan SSR-dən ayrılaraq müstəqillik (?) qazanıb. Amma bununla yanaşı, keçmiş hakimiyyət Qarabağın statusu ilə bağlı referendumun keçirilməsini nəzərdə tutan Madrid prinsiplərini qəbul etdi. Bununla da 1991-ci il referendumunun nəticələrinin “əhəmiyyətini və legitimliyini” sıfırladı. Bu prinsipləri qəbul etməklə Ermənistan faktiki olaraq Artsaxın (?) Azərbaycanın bir hissəsi olması ilə razılaşdı”. Hayastan baş naziri Robert Koçaryanı Qarabağdakı qondarma hakimiyyəti danışıqlarda iştirak imkanından məhrum etməkdə də suçlayıb: “Koçaryan Qarabağı hər cür müstəqillikdən (?) məhrum etdi və “DQ xalqı”nın iradəsini pozdu. Əslində, bu, “Dağlıq Qarabağ”ın beynəlxalq subyektivliyinin (?) sonu demək idi”. Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyanın məlum çıxışında səsləndirdiyi iddialarla bağlı Azərbaycan XİN şərh verib. Şərhdə deyilir ki, Ermənistan baş nazirinin müharibə zamanı hər bir danışıqdan və humanitar atəşkəsdən dərhal sonra müharibə zonasından kənar mülki əhalinin sıx yaşadığı Azərbaycan şəhərlərini raket atəşinə tutmasını və mülki əhalini qətlə yetirməsini danması Ermənistan tərəfinin faktları necə təhrif etdiyini bir daha göstərir.
XİN-in açıqlamasında qeyd olunur ki, Azərbaycanın, guya, 2011-ci ildən silahlanmanı və təxribatları artırmaqla vəziyyəti gərginləşdirdiyi barədə iddialar tamamilə əsassızdır: “Azərbaycan əraziləri işğal olunan andan etibarən BMT Təhlükəsizlik Şurasının və bir sıra digər beynəlxalq təşkilatların qərar və qətnamələri əsasında danışıqlar yolu ilə ərazilərinin geri qaytarılmasına səy göstərib. Bütün bunlara baxmayaraq, baş nazir Paşinyan tərəfindən şəxsən 2018-2019-cu illərdə nümayiş etdirilən təhrikçi ritorika da daxil olmaqla, uzun illər ərzində Ermənistan tərəfindən törədilən təcavüz aktının və təxribatların sülhə töhfə vermədiyi və 2020-ci ildə müharibə ilə nəticələndiyi hər kəsə məlumdur. Ermənistan tərəfinin tarixi səhvlərindən dərs çıxarması və post-müharibə dövründə sülh prosesinin uğurla nəticələnməsi işinə maneçilik törətmək səylərindən əl çəkməsi zəruridir”.
Bəli, İrəvanın Azərbaycanla sülh sazişini imzalamaqdan boyun qaçırması, sərhədlərin delimitasiya və demarkasiyasının aparılması əvəzinə, həmin şərti sərhəddə təxribatlar törətməsi onun başqa niyyətlər güddüyündən xəbər verir. Üstəlik, Rusiya sülhməramlılarının müvəqqəti yerləşdirildiyi Azərbaycanın Qarabağ iqtisadi rayonundakı qanunsuz erməni silahlı dəstələrinin atəş açması rəsmi məhz İrəvanın bölgədə sabitliyi pozmaq cəhdi kimi də dəyərləndirilməlidir.
* * *
Qayıdaq Ararat Mirzoyanın Minskdə obıvatellərin diqqətinə üfürdüyü yalanlara. Diplomatik taktika və etiketlə qətiyyən bir araya sığmayan, özlərinin saxta və feyk versiyalarına uyan hayların baş diplomatı o anda azacıq geriyə boylansaydı, yaxın tarixin üzlərinə duracaq acı həqiqətlərin nəfəsini peysərində hiss edərdi.
Danışdıqların adın kimi saxtadır, Mirzoyan! Ararat Türkiyənin ərazisində yerləşən dağ zirvəsidir. Bunu coğrafiya kitablarınız bir yana, dövlət gerbinizə salmaqla necə bir riyakarlığa yol verdiyinizi baş naziriniz özü etiraf elədi. Hər şeyinizi bax bu cür saxta və yalanların üzərində bina etdiyinizdəndir ki, indi dörd tərəfiniz laxlamağa başlayıb. Yıxılmaq və batmaq qorxusundan yapışmağa saman çöpü arayırsınız. Amma əmin olun. Ətəyinə əl uzatdığınız KTMT indi sizi heç o saman çöpünə də layiq bilmir...
İmran BƏDİRXANLI, “Xalq qəzeti”