Xalqımıza qorxunc fəlakətlər, bir-birindən dəhşətli soyqırımları gətirən Birinci Qarabağ müharibəsinin erməni separatçılarının liderləri – “Qarabağ klanı” tərəfindən gerçəkləşdiyi, həmin bandanın bu gün də regionda vəziyyəti gərginləşdirməkdə davam etdiyi heç kimə sirr deyil.
Ötən əsrin 80-ci illərinin sonlarından etibarən Ermənistandakı soydaşlarımızın deportasiyasını həyata keçirən “Qarabağ klanı” 90-cı illərin əvvəllərindən ölkəmizə qarşı açıq müharibəyə start verib, minlərlə insanımızın qətlinə imza atıb. Ermənistanın iki keçmiş prezidenti – Robert Koçaryan və Serj Sarkisyan tərəfindən həyata keçirilən işğal və soyqırımı siyasəti Azərbaycan torpaqlarının 20 faizinin qəsb edilməsi, Xocalı soyqrımının törədilməsilə nəticələnmişdir. Azərbaycan dövləti “Qarabağ klanı”nın birbaşa iştirakı və təşviqi ilə həyata keçirilmiş bu vəhşiliklərlə bağlı beynəlxalq təşkilatları, dünya ictimaiyyətini mütəmadi şəkildə məlumatlandırmış, bu şəxslərin məsuliyyətə cəlb edilməsinin vacibliyini dilə gətirmişdi. Ancaq maraqlıdır ki, bu müddət ərzində cinayətkarlar nəinki məsuliyyətə cəlb edilməmiş, əksinə, siyasi müstəvidə geniş fəaliyyət azadlığı əldə etmişlər. Hazırda Ermənistan müxalifətinin əsas qüvvəsi məhz bu şəxslərin liderliyi altında fəaliyyət göstərməkdə, sülh sazişinin imzalanmaması üçün rəsmi İrəvana təzyiqlər etməkdədir. Xocalı qatili Robert Koçaryanın Ermənistan parlamentində təmsil olunan "Hayastan" siyasi blokuna liderlik etməsi faktı buna nümunədir. Bəs minlərlə insanın ölümündə bilavasitə rol oynayan bu şəxslərin məsuliyyətdən kənarda qalmasına səbəb nədir? Niyə faşist cəlladlarının cəzalandırıldığı məşhur Nürnberq prosesi “Qarabağ klanı”na münasibətdə təkrarlanmır?
İkili standartların və siyasi riyakarlığın acı nəticəsi
Azərbaycan xalqına qarşı ağır hərbi cinayətlər törədən “Qarabağ klanı”nın məsuliyyətdən kənarda qalmasının ən başlıca səbəbi beynəlxalq hüquq və ədalət sistemindəki böhran, aparıcı güclərin sərgilədiyi siyasi riyakarlıqdır. İkili standartlar çərçivəsində həyata keçirilən bu siyasət beynəlxalq hüququn deyil, ayrı-ayrı güclərin maraq və mənafeyinə uyğun gəldiyi üçün “Qarabağ klanı” bu gün öz azadlığından heç nə itirmiş deyil. Əksinə, cəzasızlıq mühiti, beynəlxalq təşkilatların və lider dövlətlərin susqunluğu şəraitində separatçılar öz cinayətləri ilə öyünür, insanlığa yaraşmayan davranışlarını qəhrəmanlıq kimi təqdim edirlər. Nümunə üçün qeyd edək ki, Ermənistanın sabiq prezidenti Serj Sarkisyan tədqiqatçı Tomas de Valla müsahibəsində Xocalı soyqırımında şəxsən iştirakını bildirir və bundan fəxrlə söz açır. Sarkisyan məlum müsahibəsində bildirir ki, məhz Xocalı soyqırımı azərbaycanlılara ermənilərin öz niyətlərində nə qədər ciddi olduğunu başa saldı: “Xocalıya qədər azərbaycanlılar bizimlə sadəcə zarafat etdiklərini düşünürdülər. Azərbaycanlılar elə bilirdilər ki, ermənilər dinc əhaliyə əl qaldıra bilməyən insanlardır. Bütün bu düşüncələri dəyişmək lazım idi. Belə də oldu...”
Əslində, oxşar etiraflar zaman-zaman Robert Koçaryandan da gəlib. Koçaryan 4 oktyabr 2021-ci il tarixli çıxışında Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı Azərbaycandakı xaosdan istifadə edərək ökəmizə məxsus torpaqları işğal etdiyini deyib. Sabiq prezident müxtəlif çıxışlarında dolayısı ilə Şuşanın erməni deyil, Azərbaycan şəhəri olduğunu da təsdiqləyib. Ancaq bütün bu etiraflara rəğmən beynəlxalq hüquq hələ də “Qarabağ klanı”nı məsuliyyətə cəlb etməyib. Bu gün Fransanın timsalında Avropadakı bəzi güclərin Ermənistanı hərbi-siyasi baxımdan açıq şəkildə dəstəkləməsi “Qarabağ klanı”nın törətdiyi cinayətlərə görə niyə hələ də məsuliyyətə cəlb olunmadığını izah edir. Rəsmi Parisin ermənipərəst bəyanatları göstərir ki, Qərb erməni separatçılarının törətdiyi vəhşiliklər haqqında məlumatlı olsa da, onları cəzalandırmaqda maraqlı deyil. Əksinə, oradakı bəzi dairələr həmin cinayətkarlardan yenidən “istifadə etməkdə” maraqlıdırlar.
Bir qatilin digər qatildən fərqi
“Qatillər ittifaqı” kimi də dəyərləndirilə biləcək “Qarabağ klanı”nı tarixdəki analoqlarından fərqləndirən ən mühüm xüsusiyyətlərdən biri onların özünəməxsus həyasızlığı, formal da olsa, insani dəyərlərə hörmət nümayiş etdirməməsidir. Müqayisə üçün qeyd edək ki, Yuqoslaviyanın sabiq prezidenti Slobodan Miloşeviç 2001-ci ildə ölkəsində saxlanılaraq BMT-nin Haaqa Beynəlxalq Məhkəməsinə təhvil verilmiş, 2006-cı il martın 11-də Haaqada həbsxanasında ürək tutmasından dünyasını dəyişmişdir. 1990-cı illərdə Bosniya, Xorvatiya və Kosovoda dinc sakinlərə qarşı silsilə cinayətlərdə və soyqırımlarında ittiham olunan S.Miloşeviçin qəfil ölümü məhkəmə prosesini yarıda qoysa da, 2013-cü il aprelin 25-də Serbiyanın o vaxtkı prezidenti Tomislav Nikolits baş verənlərə görə soyqırımı qurbanlarından üzr istəmişdir: “Mən diz çökür və Srebrenitsada baş verən qırğın üçün Serbiyanın bağışlanmasını xahiş edirəm. Mən bəzi şəxslər tərəfindən bizim dövlətimiz və xalqımızın adından edilən bu cinayətlər üçün üzr istəyirəm”.
Serbiya parlamenti isə 2010-cu ildə qətnamə qəbul edərək, serb ordusunun 15 il əvvəl Srebrenitsada törətdiyi qətliama görə bölgənin müsəlman xalqından üzr istəmiş, öz təəssüfünü bildirmişdir.
İkinci Dünya müharibəsindən sonra nasistlər üzərində gerçəkləşən Nürnberq məhkəməsi də peşmanlıq dolu etiraflar və intiharlarla zəngindir.
Sov. İKP MK-nın sonuncu Baş katibi Mixail Qorbaçov 20 Yanvar faciəsinə görə Azərbaycan xalqından üzr istəməsə də, gürcü və Litva xalqlarından üzr istəmiş, öz günahını etiraf etmişdir. Lakin bugünə qədər “Qarabağ klanı”nın heç bir nümayəndəsi xalqımıza qarşı törətdikləri vəhşiliklərə görə Azərbaycandan üzr istəməmiş, öz peşmanlığını dilə gətirməmişdir. Bu, erməni separatçılarının üzrxahlıq və vicdan hissindən, peşmanlıq duyğusundan məhrum olduğunu göstərir.
Müharibə caniləri meydan sulayır
Unutmaq olmaz ki, bu klan Azərbaycan xalqı ilə yanaşı, erməni toplumuna da böyük bəlalar, fəlakətlər gətirib. Məhz “Qarabağ klanı”nın başlatdığı Birinci Qarabağ müharibəsi Azərbaycanla yanaşı, erməni tərəfini də ciddi itkilərə məruz qoymuş, erməni toplumu separatçıların hakimiyyət hərisliyini cəbhədə həlak olan doğmalarının qanı hesabına ödəmişdir.
Bu gün də 10 noyabr 2020-ci il Bəyanatını tanımaq istəməyən “Qarabağ klanı” Ermənistanı Azərbaycanla yeni toqquşmaya sövq edir. Paşinyan hakimiyyətinə ciddi təzyiqlərin göstərilməsi, İrəvanın təslimçi sülhə hazırlaşması ilə bağlı Ermənistan mətbuatında məlumatların tirajlanması, ordumuzun mövqelərinin tez-tez atəşə tutulması, mina terrorunun davam etdirilməsi və s. kimi proseslər də əsasən bu klan tərəfindən idarə olunur.
Xatırladaq ki, Azərbaycanın 44 günlük Vətən müahribəsində məğlub etdiyi ordunun təməli də məhz “Qarabağ klanı” tərəfindən qoyulub. Elə bu səbəbdən də Prezident İlham Əliyev çıxışlarında Vətən müharibəsində darmadağın edilən düşmən ordusunu “Sarkisyan-Koçaryan ordusu” kimi dəyərləndirir. Dövlət başçısı 2020-ci ilin dekabrında – Vətən müharibəsindən qısa müddət sonra ATƏT-in Minsk qrupunun Fransadan olan həmsədri Stefan Viskontini, ABŞ-dan olan həmsədri Endrü Şoferi, Rusiyanın Azərbaycandakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Mixail Boçarnikovu və ATƏT-in fəaliyyətdə olan həmsədrinin şəxsi nümayəndəsi Anji Kaspşiki qəbul edərkən bu gerçəkliyə toxunaraq demişdir: “Azərbaycan Sarkisyan və Koçaryan ordusunu məğlub etmişdir. İşğalçıların Ermənistan ordusu və demək olar ki, erməni dövləti məhv olmuş, erməni millətçilərinin üzdəniraq “artsax” xülyaları dağıdılmışdır”.
Bütün bu faktlar onu göstərir ki, erməni toplumu onu yeni və gərəksiz müharibələrə sürükləyən “Qarabağ klanı”ndan xilas olmaq üçün qəti addımlar atmalı, onu qana boğan cinayətkarların cəzasını öz əlləri ilə verməlidir. Əks təqdirdə, “Qarabağ klanı” Ermənistan cəmiyyətinə ölümcül məhrumiyyətlər gətirməkdə davam edəcək, bundan sonra da onu öz ambisiyalarına qurban verəcəkdir.
Bəs əli Azərbaycanla yanaşı, həm də öz xalqının qanına batan “Qarabağ klanı” üçün “Qiyamət günü” nə vaxt reallaşacaq? Bu sualın cavabı öncə beynəlxalq təşkilatlardan və erməni toplumundan, onların cəsarət və iradəsindən asılıdır. Və nə zaman ki, beynəlxalq hüquq, eləcə də hüquqsuz erməni toplumu ayağa qalxacaq, “Qarabağ klanı”nın Günəşi o gün həmişəlik batacaqdır.
Seymur ƏLİYEV