Soydaşlarımızın haqlı tələbi eşidiləcəkmi?

Məlum olduğu kimi, Qərbi Azərbaycan İcması Avropa İttifaqı Şurasının prezidenti Şarl Mişelə məktub ünvanlayıb. Məktubda vaxtilə Qərbi Azərbaycandan – öz tarixi torpaqlarından qovulmuş azərbaycanlıların sülh yolu ilə, təhlükəsiz və ləyaqətli şəkildə doğma yurdlarına qayıtmalarına Avropa İttifaqının dəstək verməsi xahiş olunur. 

Müraciətdə Qərbi Azərbaycan İcması Avropa İttifaqının Ermənistandakı mis­siyasını da Ermənistandan qovulmuş azərbaycanlıların hüquq və təhlükəsizliyi ilə məşğul olmağa, o cümlədən, onların öz evlərini, qəbiristanlıqlarını, müqəddəs yerlərini və mədəni abidlərini ziyarət edə bilmələrinə şərait yaratmağa çağırıb.

Qərbi Azərbaycan İcması bu müra­ciətlə Avropa İttifaqını tarixi ədalətin bər­pasında aktiv olmağa səsləməklə yanaşı, bu qurumun Ermənistandakı missiyasını da fakt qarşısında qoyub. Belə ki, Avropa İttifaqı icmanın xalqımızın iradə və istəyi­ni əks etdirən çağırışlarını nəzərə almaq, soydaşlarımızın qayıdışına dəstək ver­məklə, bütövlükdə regionda sülh və təh­lükəsizlik prosesinə töhfə verə bilər. Təbii, belə bir addım qurumun özünün də dün­yadakı nüfuzuna müsbət təsir edər, ona olan inam və etimadı daha da artırar. 

Avropa İttifaqı missiyası üçün “ədalət testi”

Soydaşlarımızın Qərbi Azərbaycana qayıdışında Aİ-nin Ermənistandakı missi­yasının iştirakı ilə bağlı çağırış regionda yeni siyasi situasiyanın formalaşmasına adekvatlıq nümunəsidir. Belə ki, bugünə qədər rəsmi İrəvanın çağırışı ilə Ermənis­tan–Azərbaycan sərhədlərinin müşahidə­sini özünün əsas işi hesab edən missiya, bundan sonra öz fəaliyyət istiqamətlərinə yenidən nəzər salmalı olacaq. 

Missiya ya Qərbi Azərbaycan İc­masının səsləndirdiyi çağırışların icrası istiqamətində əməli addımlar atmaqla həqiqətən də gərəkli və faydalı olduğunu sübut edəcək, ya da passiv müşahidəçilik mövqeyindən çıxış edərək Minsk qrupu kimi heç nəyə yaramadığını təsdiqləyə­cəkdir. Bu, missiyanın bitərəfliyinin, ob­yektivliyinin təsbiti baxımından da mühüm addım olacaq. Odur ki, Qərbi Azərbay­can İcmasının irəli sürdüyü təklif bir növ “ədalət testi”dir. 

Aİ-nin bu testdən uğurla çıxması on minlərlə soydaşımızı doğma ata-baba yurduna qovuşdurmaqla yanaşı, Azərbay­can-Avropa İtifaqı əlaqələrinin inkişafında da yeni bir səhifə aça bilər. Bu baxımdan, ikincinin sözügedən müraciət ilə bağlı ala­cağı qərar həlledici olacaq. 

Ümumən, Qərbi Azərbaycan İcması­nın belə bir təşəbbüslə çıxış etməsi ol­duqca təqdirəlayqidir və xalqımızı narahat edən problemin beynəlxalq müstəviyə daşınması, Ermənistanın deportasiya si­yasətinin ifşası deməkdir.

İsrarçılıq Ermənistanı Avro­pa İttifaqı ilə üz-üzə qoya bilər

30 il işğalda saxladğı Azərbaycan tor­paqlarını yalnız 44 günlük Vətən mühari­bəsindən sonra qoyub qaçmağa məcbur olan Ermənistanın, soydaşlarımızın Qərbi Azərbaycana qayıdışına da imkan ver­məyəcəyi, bu məsələdə israrçı mövqe sərgiləyəcəyi məlumdur. Rəsmi İrəvanın mövqeyinin arxasında başqa xalqlara qar­şı nifrət və diskrimnasiya siyasəti dayanır. Ermənistanın monolit dövlət olması faktı buna nümunədir. 

Bundan başqa, rəsmi İrəvan yaxşı bi­lir ki, Qərbi azərbaycanlıların öz doğma torpaqlarına qayıtması Ermənistanın bu torpaqlarda xalqımıza, onun tarixi-mədə­ni irsinə qarşı törətdiyi cinayətlərin bütün çılpaqlığı ilə üzə çıxmasına, bununla bağlı çoxsaylı foto-video faktların ictimaiyyiləş­məsinə səbəb olacaq. Bu isə rəsmi İrəvan üçün hər mənada böyük zərbədir.

Ancaq Avropa İttifaqı vaxtilə Qərbi Azərbaycandan didərgin salınmış soydaşlarımızın sülh yolu ilə geriyə qayıtması ilə bağlı qətiyyətli mövqe orta­ya qoyarsa, bu, dünyada bəşəri ideyaların təntənəsinə, dinc və birgəyaşam ideyalarının təbliğinə böyük töhfə olar. Hərçənd buna inamımız çox azdır. Hər bir halda biz Qərbi Azərbaycana qayıdışı müstəsna konseptual əhəmiyyət daşıyan məfkurə halına gətirməliyik. 

Seymur ƏLİYEV