Artıq bir həftədir ki, Bakıda XVIII Beynəlxalq Caz Festrivalı davam edir. Daha 3 gün davam edəcək festivalın sədaları Abşeronun küləklərinə, Xəzərin dalğalarına qoşularaq xoş bir ahəng yaradır. Virtuoz sənətkarların konsertləri, digər maraqlı tədbirlər musiqisevərlərin zövqünü oxşayır.
Xatırlayırıq ki, iyul ayında paytaxtımızda V Bakı Yay Caz Günləri də uğurla keçmişdi. Xalq artisti Mircavad Cəfərovun rəhbərlik etdiyi “Cəngi” folk-estrada qrupu, həmçinin İsfar Sarabski, Ruslan Hüseynov, Etibar Əsədli, Elvin Bəşirov və digər cazmenlərimiz möhtəşəm çıxışları ilə fərqlənmişdilər. Pianoçu Elçin Şirinovun israilli həmkarları ilə birgə improvizələri gur alqışlarla qarşılanmışdı. Daha öncə isə Fransa və Almaniyanın birgə televiziya kanalı olan ARTE-nin "Bakıda caz havası” adlı reportajı, az qala, bütün qitəyə səs salmışdı. Həmin proqramda caz-muğam sintezinin yaradıcısı Vaqif Mustafazadənin ölməz sənəti dünya caz tarixinin performansları – Lui Armstronq, Belli Qudmen, Dük Ellinqton, Çarli Parker, Dizzi Gillespirin kimi virtuozların musiqiləri ilə eyni tutulurdu. Niyazinin, Tofiq Quliyevin sənəti layiqincə qiymətləndirilmişdi.
Bəli, caz artıq bizə yabançı təsir bağışlamır, həvəslə qəbul olunur və inkişaf etdirilir. Xalq mahnılarımızın zənci musiqiçilərlə interpretasiyaları, “Cəngi”mizin caz elementli kompozisiyaları, qəribə variasiyalar gözəl melodik bir axarda ruhumuzu dilləndirir. Şahin Növrəsli, Emil Əfrasiyab, Salman Qənbərov, Svetlana Məhərrəmova, Səbinə Hacıyeva, Təranə Mahmudova, Seymur Əliyev, Elcan Cəbrayılov, Vasif Hüseyn, Samir Cazzi, Pərviz Məmmədov, Vaqif Əliyev kimi cazmenlərimiz artıq dünya arenasına çıxırlar.
Elə açılış mərasimi “UN 1906” klubunda keçirilən XVIII Beynəlxalq Caz Festrivalında da həmyerlilərimiz özlərini səhnədə yetərincə inamlı aparıblar. Builki caz bayramında 15 ölkədən musiqiçilər, o cümlədən, “Gremmi” mükafatı laureatları olan ifaçılar, Amerikadan caz və rep ifaçısı Zeo Kroker, arfa caz ifaçısı Edmar Castaneda və Qregori Maret də xüsusi proqramla Bakıya gəliblər.
Qeyd edək ki, festivalın əsası 2005-ci ildə görkəmli caz musiqiçisi, Əməkdar artist Rain Sultanov tərəfindən qoyulub. Ötən müddətdə festival öz ənənələrini formalaşdırıb, dünya musiqi ictimaiyyətinin diqqətini çəkə bilib. Cazsevərlər Almaniya, Türkiyə, Norveç, Avstriyadan olan musiqiçi qonaqları canlı dinləmək imkanı qazanıblar. İlk musiqi yarmarkasında seyrçilərə DJ Grafın səsləndirdiyi musiqi sədaları altında rəqs etmək imkanı da yaradılıb.
Festivalın sonrakı günlərində Berlinin məşhur “Cazzanova” qrupu amerikalı DJ Amir ilə birlikdə əsrarəngiz çıxış edib. Cazın çeşidli üslublarında musiqi nömrələri səsləndirilib. Bluz, modern, elektron və dəyişik musiqiçilərdən ibarət proqram maraqla qarşılanıb. Aleksandr Bark, Klaas Briler, Yurgena fon Knoblauxa, Roskov Kretşman, Stefan Layzerinq və Aksel Raynemera sürəkli alqışlar qazanıblar.
Festival konsertlərinin əsas səhnəsi olan Beynəlxalq Muğam Mərkəzində gənc caz ifaçılarının iştirakı ilə “Mən cazmenəm!” müsabiqə-konserti təqdim edilib. Festivalın bu ənənəvi tədbirindən bir məqsəd də cazın təbliği və gənc iste-dadların üzə çıxarılmasıdır. Aparıcı Tofiq Həsənsoy Azərbaycan cazının tarixi və ənənələrindən söz açıb. Bu musiqinin ölkəmizdə inkişafına töhfə vermiş insanlar xatırlanıb. Daha sonra səhnə gənc istedadların ixtiyarına verilib. Mədinə Paşayeva, Günel Hacıyeva, Cavanşir Abdullalı, Rəna Xanəlibəyli, Samir Səfərov, Nəzrin Cəfərova, Cozef Okparmen və başqaları dünyanın məşhur caz ifaçılarının repertuarlarından kompozisiyalar ifa ediblər. Konsertin sonunda vokalçı-bəstəkar Qasım Xəlilov səhnəyə çıxaraq gənc istedadları təbrik edib. Diqqətə çatdırılıb ki, festival çərçivəsində təşkil olunan proqram gənc musiqiçilərin inkişafında mühüm yer tutur. Daha sonra iştirakçılara festivalın diplomları təqdim olunub.
Oktyabrın 10-da Beynəlxalq Muğam Mərkəzində iki proqram təqdim olunub. Dünyaca məşhur italyan musiqiçi, mötəbər festivalların laureatı Fa-bio Leporenin kvarteti müxtəlif caz üslublarında ifalarıyla heyrət doğurub. Bu, Fabionun Bakıda ilk çıxışı deyildi. O, İtaliyanın Bakıdakı səfirliyinin xətti ilə bundan əvvəlki festivallarda da parlaq çıxışları ilə yadda qalıb. Həmin gün daha bir konserti Moldovanı təmsil edən qrup təqdim etdi. “Jazz’in Chisinau” layihəsi payızın parlaqlığını, bəstəkar Valeri Kuleanın bəstələrində əks olunmuş yeni ideyalar və musiqi sürprizləri səhnənin gül-çiçəyə qərq olması ilə nəticələnib.
Nəhayət, xatırladaq ki, sabah Heydər Əliyev Mərkəzində braziliyalı vokalçı Mario Bakunanın konserti olacaq. “Jazz & Vinyl” və “Grammy” sahibləri ilə, tədqiqatçı Fuad Axundov ilə görüşlər, rəssam Eldar Qurbanovun “Cazın ağ quşları” sərgisi də proqrama daxildir.
Ə.DOSTƏLİ
XQ