Avropa Kosmik Agentliyi (ESA) və Böyük Britaniyanın mühəndislik-texnologiya şirkəti Frazer-Nash qitə tarixində ilk tam təkraristifadə olunan hipersəs uçuş aparatının hazırlanmasına yönəlmiş "Invictus" proqramının başladıldığını elan ediblər. Bu təşəbbüs Avropanın aerokosmik texnologiyalar sahəsində strateji irəliləyişinə zəmin yaradır.
“Invictus” konsorsiumuna, həmçinin Spirit AeroSystems şirkəti və Böyük Britaniyanın nüfuzlu Krənfild Universiteti də daxildir. Layihənin ilk mərhələsində – gələcək bir il ərzində – bütün uçuşun idarəetmə sisteminin ilkin dizaynı hazırlanacaq.
Hipersəs texnologiyası: Gələcəyin orbit qapısı
“Invictus” proqramı, horisontal uçuşla start götürə bilən və hipersəs sürəti ilə hərəkət edən təkraristifadə olunan aparatların texnoloji səmərəliliyini sübut etməyi qarşıya məqsəd qoyur. Layihədə xüsusi vurğu hidrogenlə işləyən hava-reaktiv mühərriklərə və onların əvvəlcədən soyudulmuş versiyalarına edilir. Bu mühərrik texnologiyası sayəsində aparat adi aerodromdan qalxaraq kosmik orbitə qədər yüksələ biləcək.
Mütəxəssislərin fikrincə, bu texnologiya yaxın gələcəkdə kiçik peyklərin və elmi cihazların orbitə çıxarılması üçün ucuz və çevik bir platforma yarada bilər.
Avropanın kosmik ambisiyalarına yeni təkan
Avropanın ABŞ və Çinlə kosmik texnologiyalar sahəsində rəqabətini gücləndirməyə çalışdığı bir dövrdə “Invictus” layihəsi qitənin strateji muxtariyyətinə və texnoloji liderlik hədəflərinə xidmət edən əsas addımlardan biri hesab olunur.
Ekspertlərin fikrincə, bu tip platformalar gələcəkdə aerokosmik yükdaşıyan vasitələrə çevrilərək davamlı və etibarlı orbit çıxışı təmin edə bilər. Beləliklə, “Invictus” proqramı Avropanın yalnız müşahidəçi deyil, qlobal kosmik yarışın fəal iştirakçısına çevrilməsi baxımından da xüsusi əhəmiyyət daşıyır.
S.ELAY
XQ