Bu gün Rusiyanın Ukraynaya qarşı hücuma başlamasından 410 gün tamam olur. Bu savaş İkinci Dünya müharibəsindən sonrakı dönəmdə planetimizdə baş verən ən ağır və dağıdıcı silahlı qarşıdurmadır. Təəssüf ki, son günlər tərəflər arasında döyüşlər nəinki səngimək bilmir, əksinə, günbəgün şiddətlənir.
Bəli, Ukraynada hazırda cəbhənin min kilometrlərlə uzanan təmas xəttində silahlar “susmaq” bilmir, eyni zamanda tərəflər arasında siyai, diplomatik və informasiya sahələrində də “savaş” gedir.
Gəlin, əvvəlcə iki ölkə arasında diplomatik savaşın son məqamlarına diqqət yetirək. BMT Təhlükəszilik Şurasının (TŞ) beş daimi üzvündən biri olan Rusiyanın rotasiya yolu ilə bu il aprelin 1-də TŞ-yə sədrlik etməyə başlaması Ukrayna rəsmiərinin kəskin etirazına səbəb olub.
“Amerikanın səsi” saytı yazır ki, Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski Rusiyanın TŞ-yə sədrlik etməsini “cəfəng və dağıdıcı” hadisə kimi qiymətləndirib və bunun “beynəlxalq institutların tam iflasını” sübut etdiyini bildirib.
Qeyd edək ki, bu il aprelin 1-də axşam saatlarında bu barədə media işçilərinə danışan V.Zelenski deyib ki, “terrorda məsuliyyət daşıyanların” beynəlxalq qurumlara sədrlik etməsinə icazə verilməməlidir: “Rusiya Ordusu daha bir ukraynalı uşağı, Avdiyivkadan olan beş aylıq uşağı öldürdü və bu baş verən bir zamanda Rusiya TŞ-yə sədrlik edir?!”
Avropa İttifaqının (Aİ) yetkilisi Cosep Borrel bildirib ki, Aİ aprel ayı ərzində Rusiyanın TŞ-yə sədrliyi dövründə istənilən sui-istifadəyə qarşı duracaq. O, özünün “twitter” hesabında bu sözləri qeyd edib: “Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzvü olmasına baxmayaraq, Rusiya davamlı olaraq BMT-nin qanunvericilik bazasının mahiyyətini pozur”.
Ukraynanın xarici işlər naziri Dmitri Kuleba iki gün əvvəl Rusiyanın TŞ-də sədrliyə başlamasını “beynəlxalq ictimaiyyətin üzünə vurulan sillə” adlandırmışdı. O, qurumun digər üzvlərini Moskvanın öz sədrliyindən sui-istifadə etməsinin qarşısını almağa çağırıb.
Yeri gəlmişkən, Ukrayna Prezidentinin köməkçisi Mixaylo Podolyak isə deyib ki, bu addım “beynəlxalq hüququn növbəti dəfə zorlanmasıdır: “Təcavüzkar müharibə aparan, humanitar və cinayət hüquq normalarını pozan, BMT Nizamnaməsinə əməl etməyən və nüvə təhlükəsizliyinə etinasız yanaşan bir ölkə dünyanın əsas təhlükəsizlik orqanına rəhbərlik edə bilməz”, – deyə Podolyak sosial şəbəkələrdəki səhifəsində vurğulayıb.
Bir daha xatırladaq ki, Rusiya 2022-ci ilin fevralın 24-də Ukraynaya qarşı müharibəyə başladıqdan sonrakı müddətdə ilk dəfə olaraq bu il aprelin 1-dən TŞ-də bir aylıq sədrliyi təhvil alıb. Siyasi təhlilçilər hesab edirlər ki, Rusiya Ukraynaya hücum etməklə BMT Nizamnaməsini pozub. Belə ki, bu sənədə görə heç bir ölkə başqa bir dövlətin ərazi bütövlüyünə və ya siyasi müstəqilliyinə qarşı güc tətbiq edə bilməz.
Yeri gəlmişkən, BMT Baş Assambleyası işğalın başlamasından bir neçə gün sonra Rusiyadan Ukraynadakı müharibəni dərhal dayandırmağı tələb edən qətnamə layihəsi hazırlayıb. Rusiya təmsilçisi TŞ-də həmin qətnaməyə veto qoyaraq sənədin qəbul olunmasına mane olub.
Başqa bir diqqətçəkən məqam isə budur ki, Rusiyanın BMT Təhlükəsizlik Şurasına sədrliyə başlaması, həmçinin Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin (ICC) Rusiya Prezidenti Vladimir Putini müharibə cinayəti sayılan uşaqların Ukraynadan qeyri-qanuni deportasiyasına görə məsuliyyət daşımaqda ittiham edərək həbsinə dair qərar verməsindən sonraya təsadüf edir.
Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, son günlər Ukraynada ağır döyüşlər səngimir. Ölkə rəsmilərinin bildirdiyinə görə, Rusiyanın ölkənin şərq və cənub ərazisində mülki əhalinin məskunlaşdığı əraziləri atəşə tutması nəticəsində təkcə bir gün ərzində həlak olan və yaralanan mülki şəxslərin sayı 20-dən çoxdur. Ukrayna Prezidenti administrasiyasının rəhbəri Andriy Yermak aprelin 2-də sosial şəbəkədə bildirdiyinə görə, Donetsk vilayətinin Kostiantinivka şəhərinin Rusiya tərəfindən atəşə tutulması nəticəsində azı 3 mülki şəxs həlak olub və 8 nəfər yaralanıb.
Donetsk Vilayət Hərbi İdarəsinin rəhbəri Pavlo Kirilenko isə Rusiyanın bölgədəki hücumları nəticəsində azı 10 mülki şəxsin yaralandığını bildirib: “Aprelin 1-də ruslar Donetsk vilayətinin beş sakinini yaralayıblar: üçü Toretskdə, ikisi Baxmutda”.
Ukrayna Regional Hərbi Administrasiyanın aprelin 2-də yaydığı məlumatda isə deyilir ki, Rusiyanın Xerson vilayətini atəşə tutması nəticəsində daha bir mülki şəxs həlak olub, iki nəfər yaralanıb. “Rusiya ordusu Xersonun yaşayış məhəllələrini 6 dəfə atəşə tutub. Mərmilər özəl yaşayış binalarına düşüb”, – deyə xəbərdə qeyd olunur.
Sonda bir neçə kəlmə də tərəflər arasında güclənən informasiya müharibəsi barədə söz açmağı lazım bilirik. Qeyd etmək lazımdır ki, hər iki ölkədə kifayət qədər böyük sayda media orqanları var və bu resurslar vasitəsilə tərəflər dünyaya bir çox obyektiv xəbərlərlə yanaşı, saxta, “feyk” məlumatlar da ötürməyə çalışır.
Qlobal mediada, təbii ki, daha çox Ukraynanın təcavüzə məruz qaldığı barədə materiallar yer alır. Bəşəriyyət, əlbəttə, müharibətinin bitməsini arzulayır. Təsadüfi deyil ki, dünyanın demokratik qurumları, sivil ölkələrin vətəndaş cəmiyyətləri fəalları hər iki tərəfi israrla sülhə çağırır.
Məsaim ABDULLAYEV, “Xalq qəzeti”