Elmlə bağlı ən heyrətamiz faktlardan biri kainatın genişlənməsidir. Bu, o deməkdir ki, bütün qalaktikalar, ulduzlar və planetlər zamanla bir-birindən uzaqlaşır. Bunu 1920-ci illərdə qalaktikaların hərəkətini müşahidə edən amerikalı astronom Edvin Hubble kəşf edib. O, nəhəng teleskopla göy üzünü araşdırarkən ulduzların və qalaktikaların bir-birindən sürətlə uzaqlaşdıqlarını müşahidə edib. Bu, astronomiya tarixinin ən böyük kəşflərindən biri sayılır.
Ulduzlar və qalaktikalar ancaq bizdən deyil, bir-birindən də uzaqlaşırlar. Kainatın genişlənməsi sonrakı illərdə də qəti olaraq təsdiq edildi. Mövzunu daha yaxşı başa düşmək üçün kainatı doldurulmaqda davam edən bir şarın səthi kimi təsəvvür etmək olar. Şarın üstündəki nöqtələr şar dolduqca bir-birindən uzaqlaşdığı kimi, kainatdakı cisimlər də kainat genişləndikcə bir-birindən uzaqlaşır. Əslində, bu həqiqət XX əsrin ən böyük elm adamlarından biri sayılan Albert Eynşteyn tərəfindən də nəzəri olaraq kəşf edilmişdi. Lakin Eynşteyn həmin dövrdə qəbul edilən “statik kainat modeli”nə zidd çıxmamaq məqsədi ilə bu kəşfini bir kənara qoymuşdu. Alim sonralar bu hərəkətini karyerasının ən böyük səhvi adlandırmışdı.
İnanmaq bəlkə çətindir, amma kainat başqa bir şeyin içində olmadan genişlənir.
Pünhan ƏFƏNDİYEV
XQ