2 İyul Azərbaycan Polisi Günüdür
Yazıya başlayanda Rza və Məmmədhüseyn Təhmasiblərin “Onu bağışlamaq olarmı?” bədii filmini xatırladım. Düz 65 il əvvəl – 1959-cu ildə çəkilmiş bu maraqlı ekran əsəri cinayət axtarışı əməkdaşları və ictimai asayiş keşikçilərinin çətin işləri haqqındadır.
Uşaq vaxtı tam təsir altına düşərək oğrulara qoşulmuş Tərlan “iş başında” qarşılaşdığı şahid qızı aradan götürmək istəyəndə onu şikəst edir. Gəncin doğru yola qayıtmasına inanan mayor Qaya Mürşüdov onu xilas etmək üçün müxtəlif fəndlərə əl atır. Cinayət başında yaxalanan gənc istintaqın humanist üsulu nəticəsində öz günahlarını etiraf edir, yenidən ətrafındakı adamların etibarını qazanır və cəmiyyətdə öz yerini tapır. Film hüquq-mühafizə orqanlarının insanpərvərlik duyğuları ilə süslənib. Bu gün də qanun pozucularının islah olunmasına zəhmət sərf edən polis əməkdaşları çoxdur və onların nümunəsi cəmiyyətdə təqdir olunur. Peşə bayramı günündə Azərbaycan polisinin şərəfli xidməti fəaliyyətinə nəzər salmaq istəyirik.
Ulu öndər Heydər Əliyevin 24 may 1998-ci il tarixli Fərmanına əsasən, Azərbaycan Polisi Gününün əvvəlki tarixi (6 iyun) dəyişdirilərək, iyulun 2-nə keçirilib. Çünki 1918-ci ildə məhz həmin gün Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (AXC) Daxili İşlər Nazirliyinin (DİN) tərkibində ilk polis orqanları təsis edilmişdir.
Bu gün polis deyəndə ilk növbədə Vətən uğunda döyüşlərdə canını fəda edən, ən çətin tapşırıqlara gedən, silahlı quldurların qarşısına çıxıb onları zərərsizləşdirən, əhalinin təhlükəsizliyini qoruyan uca boylu igidlər yada düşür. Həmçinin yolu keçməkdə çətinlik çəkən piyadaların qolundan tutub ötürən, sərt dalğaların qoynuna atılaraq suda boğulanları ölümdən qurtaran, küçədə halı pisləşmiş vətəndaşları dərhal xəstəxanalara çatdıran, 8 Mart günü sürücü qadınları saxlayaraq gül dəstəsi ilə təbrik edən mərdanə oğulların obrazları göz önündə canlanır.
Artıq Azərbaycan polisinin 106 yaşı var. DİN əməkdaşları 1918–1920-ci illərdə böyük vətənpərvərliklə ilk müstəqil dövlətimizin milli maraqlarını müdafiə edib, sovet dövründə də bu sahədə yüksək nəticələr qazanıblar. Ümummilli lider Heydər Əliyev böyük uzaqgörənliklə polis orqanlarının təşkilati və ideoloji cəhətdən möhkəmlənməsi, sıralarının saflaşdırılması, peşəkar kadrların irəli çəkilməsi ilə bağlı mühüm qərarlar qəbul edib. Şəxsi heyətin məhz milli ruhda formalaşmasının nəticəsi idi ki, 1988-ci ildə milis, sonrakı illərdə Daxili Qoşun hissələri nizami qüvvə kimi, Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzünü ilk olaraq rəşadətlə dəf edib. Bu döyüşlərdə 1700-ə qədər polis əməkdaşı və hərbi qulluqçu şəhidlik zirvəsinə ucalıb, təxminən bir o qədər polis isə yaralanıb. Göstərdikləri şücaət və igidliklərə görə 67 nəfər Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı adına, 1143 nəfər orden və medallara layiq görülüb.
Danılmaz faktdır ki, müstəqilliyimizin sonrakı illərində də daxili işlər orqanlarının fəaliyyəti uğurlu olub. Cinayətkarlığa qarşı mübarizədə, qayda-qanunun qorunması və ictimai təhlükəsizliyin təmin edilməsi vəzifələrini yerinə yetirərkən 100 polis əməkdaşı və hərbi qulluqçu həlak olub, 2640 nəfər xəsarət alıb.
Cənab İlham Əliyevin prezidentliyi dövründə ölkəmizdə yaradılan sabitlik isə gələcək uğurlara və yüksəlişə doğru inamla irəliləyən müstəqil dövlətimizin rəmzinə çevrilib. Dövlət başçısının həyata keçirdiyi hərtərəfli islahatlar çərçivəsində daxili işlər orqanlarının da müasirləşməsi üçün bütün lazımi tədbirlər görülüb. Ötən 21 ildə polisin xidməti fəaliyyətin cəmiyyətin maraqlarına tam cavab verməsi, qabaqcıl beynəlxalq təcrübəyə uyğun qurulması məqsədilə müxtəlif fərman və sərəncamlar imzalanıb. O cümlədən nazirliyin strukturunun və normativ-hüquqi bazasının təkmilləşdirilməsi, maddi-texniki təchizatının yaxşılaşdırılması, şəxsi heyətin sosial müdafiəsinin və demokratik cəmiyyətdə polisin rolu haqqında məlumatlandırma işinin gücləndirilməsi təmin edilib.
Prezident, Silahlı Qüvvələrimizin Ali Baş Komandanı İlham Əliyev Daxili Qoşunların döyüş hazırlığının yüksəldilməsini daim nəzarətdə saxlayıb, hərtərəfli inkişafını ideal səviyyədə təmin edib. Məhz bu ali diqqətin nəticəsidir ki, Daxili Qoşunlar qarşıya qoyulan xidməti-döyüş vəzifələrini yüksək səviyyədə yerinə yetirməyə qadir silahlı birləşməyə çevrilib.
Tarixi Zəfərin qazanıldığı 44 günlük Vətən müharibəsi zamanı Azərbaycan polisi öz şücaət və qəhrəmanlıqları ilə xüsusilə seçilib. Doğma Qarabağ və Şərqi Zəngəzurda torpaqlarımızın müdafiəsinə qatılan, çətin döyüş tapşırıqlarını uğurla yerinə yetirən Daxili Qoşunların xüsusi təyinatlıları düşmənə sarsıdıcı zərbələr vurub. İkinci Qarabağ savaşında Daxili Qoşunların şəxsi heyətindən 66 nəfər şəhid olub, 346 hərbi qulluqçu isə yaralanıb. Doğma yurdumuzun işğaldan azad olunması uğrunda qəhrəmancasına döyüşmüş yüzlərlə daxili qoşun əməkdaşı dövlət təltiflərinə, o cümlədən 4 nəfər Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı adına layiq görülüb.
Son illərdə peşə bayramı ərəfəsində Prezidentin sərəncamı ilə çoxsaylı DİN əməkdaşı orden və medallar alıb, şəxsi heyətin vəzifə maaşları artırılıb, müəyyən sayda ali rütbələr verilib. 12 Mart – Daxili Qoşunlar Günü də hər il bu nümunəvi strukturun neçə-neçə qulluqçusunun “Vətən uğrunda”, “Hərbi xidmətlərə görə” və “İgidliyə görə” medalları ilə təltif edilməsi ilə əlamətdar olub. Əlbəttə, bütün bunlar şərəfli peşə sahiblərinə əlavə stimul verir.
Elə işğaldan azad olunmuş ərazilərdə Azərbaycan Respublikasının inzibati ərazi bölgüsünə müvafiq olaraq yaradılan və hər rayon üzrə xüsusi idarəetməni həyata keçirən müvəqqəti komendantlıqların fəaliyyətinin təşkilinin DİN-ə həvalə edilməsi Azərbaycan Polisinə göstərilən yüksək etimadın növbəti təzahürü oldu. Ölkəmizin bütün ərazilərində, o cümlədən işğaldan azad olunan şəhər və rayonlarımızda peşəkarlığına güvənilən daxili işlər orqanlarının əməkdaşları etimadı doğrultmaq üçün gecə-gündüz uğurla xidmət edirlər.
Bu gün Azərbaycan polisi milli maraqlar naminə dəqiq təşkil edilmiş sistemli və peşəkar kadr korpusu olan vahid mərkəzləşdirilmiş hüquq-mühafizə orqanıdır. Daxili işlər orqanları ölkədə cinayətkarlığa, onun transmilli növlərinə qarşı mübarizədə, asayişin və təhlükəsizliyin təmin olunmasında önəmli xidmətləri ilə seçilir. Eyni zamanda polis vətəndaşların qanuni mənafelərinin, hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi sahəsində vəzifələri peşəkarlıqla yerinə yetirir və hər zaman şərəfli borcuna sadiq qalaraq inamı, etimadı doğruldur.
Polis əhaliyə daha yaxın olan hüquq-mühafizə orqanıdır. Kənardan baxanda şıq libaslı polis əməkdaşları rahat görünə bilərlər. Amma onların həyatı və xidməti sınaq dolu çətin anlarla çox zəngindir. Həftədə 7 gün, gündə 24 saat bizim təhlükəsizliyimizi qoruyurlar. Bəzən də vəzifə borclarını yerinə yetirmək polislərin həyatı bahasına başa gəlir. Buna baxmayaraq, onlar qanunların və insan haqlarının qorunmasına qeyd-şərtsiz əməl edir, el yolunda fədakarlıqlarını əsirgəmirlər. Adını unutduğum bir el şairi bu barədə yaxşı deyib:
Bilirsən, çətin anda, darda səni gəzirəm,
Vaxt olur ki, boranda, qarda səni gəzirəm.
Hər əzminə, cəhdinə artır qayğım, təlaşım,
Mənim polis qardaşım!
Əli NƏCƏFXANLI
XQ