Azərbaycan – Türkiyə əməkdaşlığı yeni çağırışlar fonunda

post-img

Azərbaycanın baş diplomatının qardaş ölkəyə səfəri haqqında mətbuatda verilmiş xəbərləri oxuyanda Türkiyə Cümhuriyyətinin Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın iki il əvvəl Bakıda səsləndirdiyi fikirlər yada düşdü. 

Cənab Prezident demişdi ki, biz bölgədə davamlı sülhün və hərtərəfli normallaşmanın tərəfdarıyıq: “Bu coğ­rafiyadan keçəcək quru və dəmir yolu xətləri təkcə Azərbaycan və Türkiyə üçün deyil, bütün bölgə ölkələri üçün iqtisadi və ticari fürsətlər yaradacaq. Gün gələcək, Zəngəzurdan çıxıb İs­tanbula qədər gedə biləcəyik. Iğdıra, Qarsa gedə biləcəyik. Bölgənin tranzit, logistik mərkəz kimi mövqeyi möhkəm­lənəcək... İran, Gürcüstan və Ermə­nistan da daxil olmaqla, Azərbaycanın bütün qonşuları bundan istifadə edə biləcəklər”.

Bu iqtibası yada salmağımız heç də təsadüfi deyil. Ümumiyyətlə, türk dün­yasının müasir ictimai-siyasi proseslər fonunda özünəməxsus nüfuz qazan­ması bir çox siyasi dairələrdə alqışlan­sa da, bu faktı bəzi qütblər açıq şəkildə qısqanclıqla qarşılayırlar. Kimi Azər­baycanın İkinci Qarabağ müharibəsin­dəki tarixi Qələbəsini həzm edə bilmir, kimi Türkiyənin Avrasiyadakı uğurların­dan narahat olur, kimi də, Şanxaydan Londona qədər uzanacaq yeni iqtisadi layihələrin Türkdilli ölkələrin iqtisadi inkişafına möhtəşəm töhfə verəcəyin­dən qorxur.

Çox təəssüf ki, belə bir məqamda bəzi ölkələr türk dünyasına qarşı olan bəd niyyət­lərin reallaşdırılması üçün Ermənistandan bir alət kimi istifadə edirlər. Daha bir təəssüf ondan ibarətdir ki, İrəvan rəhbərliyi heç bir cəhdin və ya çapalamanın səmərə verməyəcəyini anlasa da, xaricdən gələn tapşırıqların icrasından im­tina edə bilmir. Anlayırlar ki, 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsində darmadağın edilmiş Ermənistan ordusunu hələ 20-25 ilə bərpa et­mək mümkün deyil. Ancaq neyləsinlər, Paris­dən, Moskvadan, Tehrandan gələn sifarişləri yerinə yetirmək məcburiyyətindədirlər. Yəni Türk dünyası bu gün təkcə oyuncağa çevrilmiş Ermənistanla deyil, onların himayədarları ilə də üz-üzədir. 

Bütün bunlara baxmayaraq, tarixin çox qə­dim qatlarından bugünümüzə qədər gələn türk karvanı heç bir səsə məhəl qoymadan öz yolu ilə gedir. Nə xoşdur ki, bu karvanın sarvanları arasında son 20 ildə Türkiyəni dünyanın əsas söz sahiblərindən birinə çevirmiş böyük strateq Rəcəb Tayyib Ərdoğan, Türk dünyasında qalib lider və müzəffər Ali Baş Komandan kimi ta­nınan İlham Əliyev və digər türk dövlətlərinin rəhbərləri də var. Yəni biz öz tarixi funksiyamı­zı məharətlə və uğurla icra edirik. Azərbaycanın Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramovun iyulun son günündə qardaş ölkəyə səfəri və apardığı danışıqlar da məhz həmin missiyanın tərkib hissələrindəndir. 

Ceyhun Bayramovun Ankara səfərini əlamətdar edən əsas faktlardan biri də odur ki, ölkəmizin baş diplomatı səfər çərçivəsin­də təkcə öz həmkarı ilə görüşməmiş, qardaş ölkənin Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan da onu qəbul edərək, gündəlikdəki məsələlərə öz münasibətini bildirmişdir. Bu görüş haqqında olan məlumatda bildirilir ki, nazirimizin cənab Prezidentlə görüşündə ikitərəfli və çoxtərəfli münasibətlər, həmçinin regionda və dünyada baş verən hadisələr ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb. Cənab Rəcəb Tayyib Ərdoğan və Cey­hun Bayramov, həmçinin Azərbaycan–Ermə­nistan arasında münasibətlərin normallaşması prosesinin gedişatı barədə də fikir mübadiləsi aparıblar.

Bundan başqa, məlumat verilir ki, Azər­baycanın Xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov, Türkiyə Respublikasına rəsmi səfəri çərçivə­sində Türkiyə Prezidentinin baş müşaviri Akif Çağatay Kılıçla da görüşüb. Görüşdə iki ölkə arasında mövcud əməkdaşlıq, habelə regionda cari vəziyyət ətrafında müzakirələr aparılıb. Müzakirələr zamanı Şuşa Bəyannaməsinə əsas­lanan müttəfiqlik əlaqələrinin və regional for­matlar çərçivəsində əməkdaşlıqdan məmnunluq ifadə olunub, beynəlxalq təşkilatlar, xüsusilə də Türk Dövlətləri Təşkilatı çərçivəsində birgə səylərin daha da genişləndirilməsinin zəruriliyi vurğulanıb.

Təbii ki, gündəlikdəki əsas məsələlərdən biri də İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra yaranmış yeni reallıqlar və Azərbaycan tərə­findən sülh gündəliyinin irəli sürülməsi ilə bölgədə regional əməkdaşlıq üçün imkanların yaranması olub. Eləcə də, kommunikasiyaların, o cümlədən Zəngəzur dəhlizinin açılmasının zəruri olduğu vurğulanıb.

Ceyhun Bayramov, 44 günlük İkinci Qa­rabağ müharibəsinin bütün anlarında Azər­baycanın yanında olmuş Türkiyənin dövlət rəsmilərinə Ermənistanın Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə və suverenliyinə zidd olaraq da­vam etdirdiyi hərbi-siyasi təxribatlar barədə ətraflı məlumat verib. Bölgədə sülh və sabitli­yin bərqərar olması üçün Ermənistanın ölkəmi­zin ərazisindən qanunsuz silahlı birləşmələrini çıxarmasının və təhrikçi addımlardan çəkin­məsinin zəruri olduğunu bildirib. Təbii ki, baş müşavir iki ölkə arasında qardaşlıq və dostluq əlaqələrinin davam etdirilməsinin hər iki ölkə­nin, o cümlədən regionun inkişafına və təhlükə­sizliyinə töhfə verdiyini bildirib.

Bu səfəri uğurlu edən başqa bir fakt isə Ceyhun Bayramovun Türkiyənin yeni Xarici iş­lər naziri Hakan Fidanla görüşərək, regiondakı vəziyyəti müzakirə etməsi oldu. Maraqlıdır ki, bu görüşlə bağlı məlumatları təkcə Azərbaycan və Türkiyə mətbuatı deyil, Ermənistan mətbuatı da ən incə məqamlarına qədər paylaşıb və mü­vafiq şərhlər verib. Erməni ekspertlər Ankara görüşü barədə dediklərini tam əsaslandırmaq üçün cənab Hakan Fidanın mətbuat konfransın­da söylədiyi fikirləri məhz olduğu kimi təqdim edirlər. Məsələn, “Aysor.am” erməni xəbər por­talı cənab Hakan Fidana istinad edərək yazır: “Bilirsinizmi, Laçın yolu Azərbaycanın ərazi­sidir. Ona görə də Azərbaycan həmin ərazidə lazım bildiyi bütün tədbirləri həyata keçirir və bunlar Azərbaycanın suveren hüquqlarıdır”. 

İttifaq MİRZƏBƏYLİ, “Xalq qəzeti”

Siyasət