2020-ci ilin 10 noyabr üçtərəfli Bəyanatına əsasən, erməni silahlılarının Qarabağdan çıxarılması, bölgədə sülh və təhlükəsizliyin təmini Rusiya sülhməramlı kontingentinə (RSK) tapşırılıb. Həmin tarixdən etibarən Qarabağda müvəqqəti yerləşdirilən sülhməramlı hərbi kontingenti öz missiyasının icrasına başlayıb. Təəssüf ki, ötən iki il yarımda onların bölgədəki mövcudluğu sülhə və təhlükəsizliyə nəzərəçarpacaq töhfə vermədi. Əksinə, bu dövrdə onların köməyi ilə separatçı hayların aktivləşməsi, atəşkəs rejimini tez-tez pozması, Ermənistandan Xankəndiyə silah-sursat daşınmasının artması müşahidə olundu.
44 günlük Vətən müharibəsində darmadağın edilən erməni faşizminin təzahürlərinin müharibədən sonra bölgədəki mövcudluğu, hər şeydən öncə, RSK-nın öz missiyasına xəyanət etməsi ilə bağlıdır. 2020-ci ilin 10 noyabrından etibarən Qarabağda yeləşən sülhməramlılar erməni separatçılarının tərk-silah edilərək bölgədən çıxarılmasında heç bir addım atmadı. RSK-nın erməni separatçılarına loyal münasibəti onların öz təxribatlarını rahat və təhlükəsiz şəkildə davam etdirməsinə imkan verdi. Nəticədə, son iki ildə Qarabağın qanunsuz erməni silahlılarından təmizlənməsi öhdəliyi yerinə yetirilmədi. Məhz RSK-nın fəaliyyətsizliyi səbəbindən 10 noyabr Bəyanatının 4-cü bəndi yerinə yetirilmədi. “Rusiya Federasiyasının sülhməramlı kontingenti erməni silahlı qüvvələrinin çıxarılması ilə paralel şəkildə yerləşdirilir”, – deyilən həmin bənd bugünədək icrasını gözləyir.
RSK separatçılara kömək edir
Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyinin ortaya qoyduğu foto-video faktlar sübut edir ki, bir çox hallarda erməni separatçıları Xankəndiyə silah-sursatı məhz RSK-nın müşayiəti ilə aparırlar. Nümunə üçün Müdafiə Nazirliyinin 24 mart tarixli məlumatına nəzər salmaq kifayətdir. Məlumatda qeyd olunur ki, martın 24-də Xankəndi-Xəlfəli-Turşsu torpaq yolu ilə qanunsuz hərbi daşımaları icra edən kolonun hərəkəti müəyyən edilib. Hərbi kolon Rusiya sülhməramlı kontingentinə məxsus 1 ədəd ZTR-82A döyüş maşını, ermənilərə məxsus 3 ədəd tentli KamAZ və üzərində yanacaq çəni olan 1 ədəd KamAZ avtomobilindən ibarət olub. Bu və bu qəbildən olan digər faktlar da göstərir ki, Rusiya sülhməramlıları nəinki bölgədəki separatçıları tərk-silah etmir, əksinə, onların silahlanmasına, hərbi ləvazimatlarla təmin olunmasına yardım göstərir.
Yəni, yeni müharibə və qarşıdurmaya aparan silahlanma prosesi RSK-nın moderatorluğu altında həyata keçirilir. Bu isə Rusiya hərbçilərinin sülhməramlı deyil, erməni separatçılarının himayədarı rolunda çıxış etdiyini göstərir.
Habelə, məlum faktlar göstərir ki, sülhməramlıların bölgədə olması sülhdən daha çox qarşıdurmaya xidmət edir. Bu isə RSK-nın Qarabağda mövcudluğu məsələsinə yenidən baxmağı zəruri edir.
Volkovun gözü önündə talanan sərvətimiz
RSK sərvətlərimizin erməni separatçıları tərəfindən talanmasına da göz yumur. Hayların “Qızılbulaq” qızıl və “Dəmirli” mis-molibden yataqlarındakı sərvətimizin talanması ilə bağlı məlumatlar hələ ötən ilin sonunda RSK-nın komandanı general-mayor Andrey Volkovun diqqətinə çatdırıldı. Təəssüflər olsun ki, Volkovun bu barədə məlumatlandırılması da erməni talanlarının qarşısını almadı. Əksinə, etirazçılara qarşı BTR göndərən Volkovun Azərbaycan vətəndaşları qarşısına çıxardığı polkovnik rütbəli hərbçi də aksiyaçıların suallarına cavab verə bilmədi.
Ekoetirazçılarla təmasdan qaçan general separatçılarla rahat görüşür, onların istək- arzusunu diqqətlə dinləyir və köməyini əsirgəmir. Bu, azmış kimi, general Volkov martın əvvəllərində separatçıların “dövlət naziri” Qurgen Nersisyanla birlikdə Xocalı hava limanında bəzi obyektlərin açılışını izləyib. Bir sözlə, Andrey Volkov fəaliyyəti ilə sübut edib ki, onun məqsədi bölgədə sülh və təhlükəsizliyi təmin etmək yox, separatçıların Qarabağ iqtisadi rayonunda möhkəmlənməsinə yardım etməkdir.
RSK-nın çətiri altında qurulan istehkamlar, çəkilən yollar
Rusiya sülhməralılarının daha bir “missiyası” yeni səngər və istehkamların qazılması, gizli yolların çəkilməsində separatçılara yardım göstərmək imiş.
Xatırladaq ki, ötən ilin dekabr ayından etibarən ekoaksiyaçıların Laçın-Xankəndi yolunu separatçıların üzünə bağlaması, erməni silahlılarını Xankəndiyə aparan yeni yolların axtarışına məcbur edib. Bu məqsədlə onlar Xankəndi-Xəlfəli-Turşsu və bu marşrutun şimalından keçən Xankəndi-Kosalar-Mirzələr-Turşsu yollarında inşaat işlərini həyata keçirib. Bütün bunlar RSK-nın iştirakı ilə baş verib. Prosesin doğurduğu təhdid və təhlükə Bakını adekvat tədbirlər görmək məcburiyyətində qoydu və Azərbaycan Ordusu lokal nəzarət tədbirlərini həyata keçirdi.
10 noyabr Bəyanatından bugünədək separatçılar RSK-dan özlərinin terror və təxribatçılıq planlarını həyata keçirmək üçün istifadə ediblər.
Azərbaycan ictimaiyyətinin sülhməramlılara inamı tükənib.
Seymur ƏLİYEV, “Xalq qəzeti”