Ötən həftə ilk dəfə olaraq Heydər Əliyev Mərkəzində Mədəniyyət Nazirliyi və Heydər Əliyev Mərkəzinin birgə təşkilatçılığı ilə ikigünlük “Azərbaycan Kinosu – 125. Reallıq, çağırışlar və hədəflər” mövzusunda Kino Forumu keçirilib. “Xalq qəzeti” olaraq həmin ərəfədə redaksiyamızda tanınmış kino xadimlərini dəyirmi masa ətrafında müzakirələrə dəvət etmiş, sonra isə forumun gedişi haqqında ətraflı məlumat vermişdik. Bəs, artıq tarixə çevrilmiş dövlət tədbiri necə keçdi, perspektiv üçün hansı vəzifələr müəyyənləşdirildi? Milli kinomuzla bağlı strategiyanın konturları nədən ibarət olacaq? Bu suallara aydınlıq gətirmək istərdik. 

Bəri başdan deyək ki, işgüzar şəra­itdə keçən Forumda Mədəniyyət naziri Adil Kərimlinin, həmçinin kino təsərrü­fatına cavabdehlik daşıyan ünlü sənət adamlarının çıxışları ümumi konsepsi­yaya aydınlıq gətirib. Bildirilib ki, əsas məqsəd 125 yaşlı Azərbaycan kino sənətinin uğur yoluna nəzər salmaq, perspektivə baxmaq və problemlərə işıq tutmaqdır. Bundan bir qədər əv­vəl Teatr Forumu da keçirilmişdi və il ərzində ulu öndər Heydər Əliyevin 100 illik yubileyi çərçivəsində mədəniyyəti­mizin digər sahələri ilə də bağlı analoji yaradıcı toplantılar təşkil ediləcək, son olaraq, mədəniyyətimizin İnkişaf Stra­tegiyası formalaşdırılacaq. 

Forum öz işini dörd panel müza­kirəsi üzrə davam etdirib. “İdeologiya. Milli Kino – dünən, bu gün və sabah” adlı ilk panelində “Mədəniyyət siyasə­tində kinonun rolu”, “Milli kinoda möv­zu seçimi. Cəmiyyətin gözləntisi və dövlət sifarişi”, “Kino sahəsində peşə­kar kadr hazırlığının mexanizmləri”, “Yaradıcılıq. Müasir Azərbaycan kino­sunun perspektivləri” adlı ikinci panel­də “Müəllif kinosunda uğur meyarları”, “Kinofestivallar və kinofondlar – müş­tərək istehsal üçün zəruri platforma” və “Satış potensialı az olan filmlər üçün dəstək sistemi”, “Biznes. Kino və digər audiovizual əsərlərin maliy­yələşməsinin prinsip və mexanizmləri” adlı üçüncü paneldə “Kino sahəsində normativ-hüquqi bazanın təkmilləşdi­rilməsi zamanı nələr nəzərə alınmalı­dır?”, “Tamaşaçının yerli filmlərə mara­ğının artırılması necə tənzimlənməli?”, “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının 100 illik tarixi və gələcək perspektivləri” və Azərbaycan kinosunda beynəlxalq təc­rübənin tətbiqi” adlı sonuncu paneldə isə “Kino sahəsində planlı iqtisadiyyat modelindən bazar iqtisadiyyat mode­linə keçid”, “Beynəlxalq kino konteks­tinə inteqrasiyanın mexanizmləri”, Xa­rici sərmayənin kino sənayesinə cəlb olunması prinsipləri” mövzularında müzakirələr aparılıb.

Xatırladaq ki, forum müddətində aparılan fikir mübadiləsi və müzakirələr əsasında toplanan təkliflər “Azərbay­can mədəniyyəti 2020-2040 dövlət strategiyası” ilə bağlı tərtib edilən təd­birlər planında nəzərə alınacaq.

Tədbirdə milli kinoya dövlət qay­ğısının davamlı olduğu təqdir edilib. Son illər ölkəmizdə istehsal olunan filmlərin dünya arenasına çıxarılması və bəzilərinin mükafatlandırılması, film çəkilişinə vəsait qoyuluşunun həcminin artması və tamaşaçı auditoriyasının genişlənməsi kinematoqrafiyamızın keyfiyyətcə yeni inkişafından xəbər verən amillər kimi vurğulanıb. Bildirilib ki, kinematoqrafiyada şəffaf idarəçi­lik mexanizmlərinin tətbiqi məqsədilə Kino Agentliyinin yaradılması irəliləyişə böyük təkan olacaq. 

Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə təsdiq edilən “Azərbaycan Respubli­kasının 2022–2026-cı illərdə sosial-iq­tisadi inkişaf Strategiyası”nın Tədbir­lər Planında kino sənətinin də inkişaf etdirilməsi konsepsiyasının öz əksini tapması nikbinlik yaradır. Birinci vit­se-prezident, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyeva da bu sahəyə hərtərəfli diqqət göstərir. 

Eyni zamanda mötəbər tədbir­də problemlər qabardılıb və rəqabət qabiliyyətli kinomuzun formalaşması istiqamətində atıla biləcək addımlar müzakirə olunub. Ayrı-ayrı çıxışlar, mü­sahibələr bu xüsusda bir sıra önəmli məsələlərə işıq salıb və forumdan ciddi gözləntilərin olduğunu göstərib. Fərəh doğuran hal budur ki, natiqlər diqqəti şəxsi müşküllərindən daha çox, ümumi məsələlərə cəlb edib, milli kino sənə­timizi daha da canlandırmaq istəklərini dilə gətiriblər. Tərəqqiyə istiqamətlən­miş addımların daha inamla atılması zərurəti önə çəkilib. Ümid ifadə olunub ki, foruma toplaşan kino ictimaiyyə­ti, görkəmli mədəniyyət xadimlərimiz Azərbaycan kinematoqrafiyasının qar­şısında dayanan problemləri aradan qaldırmaq üçün əməli olaraq birləşə­cəklər. Çünki milli kinomuzun inkişa­fı, yeni mərtəbəyə qaldırılması bütün xalqın arzusudur. 

Forumda kino sahəsində norma­tiv-hüquqi bazanın təkmilləşdirilməsi zamanı nələrin nəzərə alınmalı oldu­ğu, tamaşaçının yerli filmlərə marağı­nın artırılmasının necə tənzimlənməsi, “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının 100 illik tarixi və gələcək perspektivləri, xa­rici sərmayənin kino sənayesinə cəlb olunması prinsipləri və sair mövzulara toxunulub.

Dövlət əhəmiyyətli tədbirdə ölkə­nin görkəmli mədəniyyət və incəsənət xadimləri ilə yanaşı, xarici ölkələrdən gəlmiş qonaqlar da iştirak edirdilər. Düşünürük ki, hər kəs məhz milli kino təəssübkeşliyimizin, ekrana xırda məişət məsələlərini deyil, ictimai önəm daşıyan mövzuları gətirmək istəyimizin və eyni zamanda mental dəyərləri qo­rumaq məramımızın şahidi oldu. 

Deyilənlərin söz olaraq qalmaya­cağına ümid edirik. İnanmaq istərdik ki, Azərbaycan kinosunun tamaşa­çı zövqünü yönləndirmək qabiliyyəti daha da artacaq, tezliklə milli filmlə­rimiz dünya mədəniyyətlərarası dia­loqunda özəl mövqeyi ilə mütləq qay­dada hesablaşılan tərəfə çevriləcək.

Əli NƏCƏFXANLI, “Xalq qəzeti”