Bu nəhəng obyektin istismara verilməsi ilə il ərzində 1,2 milyard kubmetr təbii qaza qənaət ediləcək

“AzərEnerji” ASC-dən redaksiyamıza daxil olan məlumatda bildirilir ki, ötən ilin fevral ayında Mingəçevir şəhərində təməli qoyulan və gücünə görə müstəqillik dövründə tikilən ən böyük elektrik stansiyasında işlər uğurla davam etdirilir. 

Yeni elektrik stansiyasına artıq İtali­yanın “Ansaldo Energia” şirkəti tərəfin­dən hazırlanan 2 turbin və 2 generator gətirilərək yerinə quraşdırılıb, 2 dəsti isə hazırda sifarişə uyğun olaraq adıçəkilən ölkədə yığılır və növbəti mərhələdə res­publikamıza göndərilməsi nəzərdə tutu­lur. Bununla bərabər, stansiyanın qazan utilizatorları da artıq xüsusi texniki va­sitələrlə gətirilərək ağır tonnajlı kranlar vasitəsilə yerində quraşdırılır.

Avadanlıqların quraşdırılması işlərinə, texniki vəziyyətinə baxış keçirmək üçün İtaliyanın Azərbaycandakı səfiri Klaudio Taffuri və “Ansaldo Energia” şirkətinin pre­zidenti Fabbrizio Fabrinin rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti Mingəçevirdə olublar. “AzərEnerji”nin rəhbəri Baba Rzayevin iş­tirakı ilə qonaqlar tikinti ərazisinə, turbin və generatorlara baxış keçiriblər. 

Qeyd edək ki, 1280 meqavat gücündə yeni tikilən elektrik stansiyası ölkədə ya­radılan bərpaolunan enerji mənbələrinin enerji sisteminə inteqrasiyasının əks tə­sirlərinin balanslaşdırılması, enerji isteh­salında təbii qaza qənaət edilməsi, iqlim dəyişiklikləri ilə bağlı baş verən kataklizm­lərin qarşısının alınması, ətraf mühitin qo­runması baxımından xüsusi əhəmiyyətə malikdir. Eyni zamanda, bu stansiyanın “Azərbaycan” İES-in 7 və 8-ci bloklarına inteqrasiya edilməsi ilə ümumi gücün əl­verişli nəticə sayılacaq 1880 meqavata çatdırılacağı gözlənilir. Başqa sözlə, yeni tikilən elektrik stansiyasının util qazanla­rından çıxan buxarın “Azərbaycan” İES-in 7 və 8 saylı buxar turbinlərinə verilərək bu blokların qaz yandırmadan işləməsi nəzərdə tutulur. 

“AzərEnerji” ASC-nin məlumatında, həmçinin bildirilir ki, yeni stansiyanın şər­ti yanacaq sərfiyyatı “Azərbaycan” İES-in digər blokları ilə müqayisədə hər kilovat saat üçün 120 qram azalmaqla 225 qram təşkil edəcək ki, bununla da illik 1,2 mil­yard kubmetr təbii qaza qənaət olunacaq. Eyni zamanda, elektrik stansiyasının fay­dalı iş əmsalı 55,5 faizə yüksələcək, ət­raf mühitə atılan karbon qazının miqdarı 1,5 - 2 milyon ton azalacaq. Bütün bunlar isə “Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili”nə önəmli töhfə olacaq. 

Bu məqamda xatırlatmaq yerinə düşər ki, son 20 il ərzində respublikamızın ener­getika sistemində genişmiqyaslı layihələr gerçəkləşdirilib, bu sahədə böyük həcm­də yenidənqurma, tikinti layihələri icra olunub. Prezident İlham Əliyevin tapşırığı ilə hazırlanan Reabilitasiya Proqramı çər­çivəsində energetika sistemi əsaslı şəkil­də müasirləşdirilib, “itirilmiş” generasiya gücləri bərpa edilib. Dövlətimizin başçısı­nın 25 oktyabr 2022-ci il tarixli “Azərbay­can Respublikasında elektrik enerjisi tə­minatının yaxşılaşdırılması ilə bağlı əlavə tədbirlərin həyata keçirilməsi haqqında” sərəncamı da ölkəmizin elektrik enerjisi ilə fasiləsiz təminatını daha da gücləndir­mək, təhlükəsizliyin maksimal səviyyədə reallaşdırılmasına nail olmaq baxımından daim diqqət mərkəzində saxlanılıb.

Yuxarıda adıçəkilən sənəddə “Azər­baycan” İstilik Elektrik Stansiyasının (İES) modernləşdirilməsi respublikanın enerji dayanıqlılığının təmin olunması, əlavə generasiya güclərinin yaradılma­sı, enerji tələbatının qarşılanması, ixrac imkanlarının artırılması, ətraf mühitin qo­runması, elektrik enerjisinin istehsalında təbii qaza qənaət edilməsi, iqlim dəyişik­likləri ilə bağlı baş verən kataklizmlərin qarşısının alınması və regionda yeni iş yerlərinin açılması baxımından xüsusi əhəmiyyətə malik olduğu bir daha öz ifa­dəsini tapıb. 

Prezident İlham Əliyev vurğulanan bu mühüm məsələlər barədə 2023-cü il fevralın 13-də Bakıda “Gülüstan” sara­yında müstəqillik dövrünün 1280 MVt gücündə ən böyük İstilik Elektrik Stan­siyasının təməlqoyma mərasimindəki çıxışında ətraflı bəhs edib. Dövlətimizin başçısı nitqində belə bir nəhəng infrast­rukturun – Mingəçevir Elektrik Stansiya­sının gələcəkdə – 2025-ci ildə istifadəyə veriləcəyini, bununla da ölkəmizin enerji potensialının böyük dərəcədə güclənə­cəyini, şəhərin isə Azərbaycanın elektroenergetika mərkəzi kimi önəminin daha da artacağını bildirib. “Onsuz da Mingə­çevir hazırda elektroenergetika sahəsin­də bizim əsas şəhərimizdir. Mingəçevirdə fəaliyyət göstərən elektrik stansiyası bu gün ölkəmizin elektrik enerjisinə ehtiyacı­nın böyük hissəsini ödəyir”, – deyə ölkə rəhbəri vurğulayıb. 

Hazırda Mingəçevir şəhərində keçən ilin fevral ayında təməli qoyulan və müstəqillik dövründə tikilən ən böyük yeni İstilik Elektrik Stansiyasında işlər “AzərEnerji” ASC tərəfindən sürətlə da­vam etdirilir. ASC-dən redaksiyamıza ve­rilən məlumatda bildirilir ki, “Azərbaycan” İstilik Elektrik Stansiyasının ərazisində inşa olunan 1280 meqavatlıq bu stansi­yanın tikinti işləri Azərbaycanın ixtisas­laşmış yerli şirkətləri tərəfindən həyata keçirilir. Stansiyanın tikintisinə isə İtali­yanın “AFRY” məsləhətçi və İspaniyanın “İDOM” layihələndirmə şirkətləri nəzarət edir.

ASC-dən redaksiyamıza verilən mə­lumatda da vurğulanır ki, 1280 meqavat­lıq yeni elektrik stansiyası və “Azərbay­can” İES-in mövcud 7 və 8-ci bloklarının əlaqələndirilməsi nəticəsində ümumi güc 1880 meqavat olacaq. Bununla da faydalı iş əmsalı 18 faiz artırılaraq 56 faizə çat­dırılacaq. Daha dəqiqi, 1280 meqavatlıq yeni elektrik stansiyasının qaz turbinlərin­də bir dəfə işlənmiş qaz, utilizasiya yolu ilə suyu buxara çevirəcək və “Azərbay­can” İES-in 7 və 8-ci bloklarının buxar turbinlərində əlavə qaz işlətmədən enerji almağa imkan verəcək. 

Sonda diqqətçəkən bir məsələni də qeyd edək. Hamımız yaxşı xatırlayırıq ki, İkinci Qarabağ müharibəsində ermə­ni faşizminin hədəfində olan obyektlər­dən biri də “Azərbaycan” İstilik Elektrik Stansiyası idi. Düşmən Vətən savaşında uduzduğuna görə, bu nəhəng stansiyanı dağıtmaqla qisas almağa cəhd göstərdi, bu son dərəcə əhəmiyyətli infrastruktu­ru uzaqmənzilli raketlərlə atəşə tutdu. Həmin raketlərin bir çoxu Azərbaycanın hava hücumuna qarşı müdafiə sistemləri tərəfindən məhv edildi, bəziləri isə hədəfə dəymədi.

Hazırda “Azərbaycan” İstilik Elekt­rik Stansiyasının ərazisində inşa olunan yeni elektrik stansiyasının tikilməsi ilə Azərbaycanın enerji potensialı böyük dərəcədə güclənəcək. Dövlətimizin baş­çısı çıxışlarının birində bu barədə vurğu­ladığı kimi, bu, respublikamızın enerji təh­lükəsizliyinə verilən növbəti töhfə olacaq, yüzlərlə yeni iş yeri yaranacaq və belə­liklə, ölkəmiz öz imkanlarından tam ya­rarlanaraq həm daxili tələbatı ödəyəcək, həmçinin elektroenergetikanın inkişafını yeni inkişaf mərhələsinə qaldıracaq.

Vaqif BAYRAMOV
XQ