Azərbaycanın Qırğızıstanla yükdaşıma sahəsində əməkdaşlığı daha da genişlənəcək

Azərbaycan keçmiş sovet müttəfiqi və hazırda fəal əməkdaşlıq etdiyi dost Qırğızıstanla münasibətləri yüksələn xətlə inkişaf edir. 

Xatırladaq ki, Azərbaycan Respublikası ilə Qırğızıstan Respublikası arasında dip­lomatik münasibətlərin əsası 30 il əvvəl qoyulub. Bundan əlavə, 25 il əvvəl ölkələrimiz arasında dostluq və əməkdaş­lığa dair müqavilə imzalanıb. Bütövlükdə isə, ötən müddət­də Azərbaycan və Qırğızıstan hökumətləri arasında 40-dək sənədə imza atılıb.

Hazırda Azərbaycan Mərkəzi Asiya dövləti olan Qırğızıstanla BMT, ATƏT, İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı, Türk Döv­lətləri Təşkilatı, İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı, Qoşulmama Hərəkatı və digər beynəlxalq qurumlar çərçivə­sində fəal əməkdaşlıq edir, bir çox məsələlərdə bir-birini dəstəkləyirlər.

İyulun 26-da Qırğızıstanın Çolpan-Ata şəhərində keçirilən Azər­baycan Respublikası ilə Qırğız Res­publikası arasında iqtisadi və huma­nitar sahələrdə əməkdaşlıq üzrə birgə Hökumətlərarası Komissiyanın 5-ci iclası, eləcə də rəsmi şəxslərin və iş adamlarının iştirakı ilə keçirilən biznes forum münasibətlərin dərinləşdirilməsi baxımından xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bugünlərdə isə iki ölkəni təmsil edən aparıcı qurumlar arasında im­zalanmış bir sıra vacib sənədlər də iqtisadi sahədə əlaqələrin genişləndi­rilməsi baxımından yaxşı fürsət sayı­la bilər. Bu baxımdan Azərbaycanın Abşeron Logistika Mərkəzi ilə “Qırğı­zıstan Dəmir Yolu” dövlət müəssisəsi, həmçinin “Qırğızıstan Poçt” ASC və “Smart Logistics” arasında qarşılıqlı əməkdaşlıq haqqında memorandum­lar xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. 

Abşeron Logistika Mərkəzindən bildiriblər ki, “Qırğızıstan Dəmir Yolu” dövlət müəssisəsi ilə imzalanan me­morandumun məqsədi yükdaşımalar sahəsində beynəlxalq əməkdaşlığı inkişaf etdirmək, dəmir yolu nəqliyya­tı ilə yükdaşımaları təkmilləşdirmək, nəqliyyat və logistika sisteminin irə­liyə doğru tərəqqi etməsi üçün plan və strategiyaları hazırlamaqdan ibarətdir. Bununla yanaşı, qarşılıqlı əməkdaşlıq çərçivəsində tranzit və idxal-ixrac yük­ləri üçün müasir logistik həllərin hazır­lanması da nəzərdə tutulub. 

Mərkəz ilə “Qırğızıstan Poçt” ASC arasında imzalanan memorandumda isə beynəlxalq logistika sahəsində is­tehsal, iqtisadi rəqabətliliyi artırmaq, yeni logistik həllərin təklifi istiqamə­tində əməkdaşlıq qurmaq, müxtəlif nəqliyyat növləri üzrə daşımaların təkmilləşdirilməsi məsələləri öz əksi­ni tapıb. 

Abşeron Logistika Mərkəzi ilə “Smart Logistics” MMC arasında logistik xidmətlər sahəsində qarşılıq­lı əməkdaşlıq haqqında imzalanan memorandumda isə yüklərin qəbulu, yenidən hesablanması, saxlanılması, emalının təşkili, habelə yüklərin anbar sahəsinə yerləşdirilməsi, daşınma si­farişlərinin formalaşdırılması, çıxışa hazırlanması, müvafiq nəqliyyat və göndərilmə sənədlərinin tərtib edilmə­si istiqamətində qarşılıqlı təcrübələrin mübadiləsi əks olunub.

Qeyd olunan memorandumlar Gəncə İş Adamları İctimai Birliyi və Azərbaycan–Qırğızıstan Ticarət Evi­nin birgə təşkilatçılığı ilə Qırğızıstanda baş tutan işgüzar forum zamanı imza­lanıb. Bir çox şirkətlərin iştirak etdiyi tədbirin əsas məqsədi isə ölkələrarası iqtisadi ticarətin gücləndirilməsi və in­kişaf etdirilməsidir.

Yeri gəlmişkən, iyulun 21-də “4-cü Sənaye İnqilabı dövründə Yeni Media” mövzusunda Şuşa keçirilən Qlobal Media Forumunun açılış mərasimində Qırğızıstanı təmsil edən Nurcan Qa­sımalıyevanın Azərbaycanın Mərkəzi Asiya ölkələri, xüsusən də Qırğızıstan­la münasibətlərinin mövcud vəziyyəti ilə bağlı sualını cavablandıran Pre­zident İlham Əliyev iki ölkə arasında münasibətlərin dinamik, dostluq səviy­yəsində olduğunu bildirmişdi. 

Dövlətimizin başçısı ölkə rəhbər­ləri səviyyəsində qarşılıqlı səfərlərin bir çox sahələrdə əlaqələrin inkişafına təkan verməklə yanaşı, Xəzər dənizin­dən keçməklə Azərbaycan, Gürcüstan, Türkiyə vasitəsilə Avropaya çıxan nəq­liyyat yollarının Mərkəzi Asiya ölkələri üçün ən mühüm nəqliyyat marşrut­larından biri olacağını vurğulamışdı. Ölkəmizin müasir nəqliyyat infrastruk­turunun yükdaşıma üçün əlverişli oldu­ğunu diqqətə çatdıran Prezident İlham Əliyev, həmçinin Azərbaycan və Qırğı­zıstan arasında münasibətlərin gözəl gələcəyinə də əminliyini ifadə etmişdi. 

Hələlik isə iki Azərbaycan və Qır­ğızıstan hökumətlərinin iştirakı ilə investisiyaların təşviqi və qarşılıqlı qorunması haqqında, ticarət-iqtisadi əməkdaşlığı haqqında sazişlərin imza­lanmasına, tərəflərin iqtisadi sahədə münasibətləri genişləndirmək niyyət­lərinə baxmayaraq, iki ölkə arasında iqtisadi münasibətlər elə də yüksək səviyyədə deyil. Bunu Azərbaycanla Qırğızıstan arasında əmtəə dövriyyə­sinin mövcud vəziyyəti də sübut edir. 

2020-ci ildə iki ölkə arasında illik ticarət dövriyyəsinin həcmi cəmi 5 mil­yard 417,18 milyon dollar, 2021-ci ildə isə 9 milyard 18,17 milyon dollar olub. Bununla belə, 2022-ci ildə dövlət baş­çılarının qarşılıqlı səfərləri ölkələrimiz arasında bir çox sahələrdə əməkdaşlı­ğa təkan verməklə yanaşı, əmtəə döv­riyyəsinin də artmasına səbəb olub. Elə ötən il iki ölkə arasında ticarət döv­riyyəsinin 10 dolları ötməsi də bunu təsdiqləyir. 

2023-cü ilin əvvəlindən etibarən isə Azərbaycan və Qırğızıstan arasında idxal-ixrac əməliyyatlarının həcmində kəskin artım müşahidə olunur. Təkcə onu qeyd etmək kifayətdir ki, cari ilin yanvar-fevral aylarında iki ölkə arasın­da əmtəə dövriyyəsi 3 milyard 262 mil­yon dollar təşkil edib ki, bu da əvvəl­ki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 2,88 dəfə çoxdur. Bununla belə, ölkələrimiz arasında əmtəə dövriyyəsinin indiki vəziyyəti heç də mövcud reallığı tam əks etdirmir. Xatırladaq ki, ötən ilin ap­rel və oktyabr aylarında Azərbaycan və Qırğızıstan Prezidentlərinin qarşı­lıqlı səfərləri zamanı da bu məsələyə münasibət bildirilmiş, ticari-iqtisadi əlaqələrin, o cümlədən əmtəə döv­riyyəsinin genişləndirilməsi ilə bağlı nümayəndə heyətlərinin üzvlərinə mü­vafiq tapşırıqlar verilmişdi. Heç şübhə­siz, bütün bunlar, eləcə də imzalanmış yeni sənədlər ölkələrimiz arasında iqtisadi əlaqələrin genişlənməsinə və qarşılıqlı ticarətin həcminin artırılması­na imkan verəcək.

Mirbağır YAQUBZADƏ, “Xalq qəzeti”