Xəbər verildiyi kimi, ötən həftə Astana şəhərində Beynəlxalq Forum keçirilib. Forumun məqsədi hökumətləri, beynəlxalq təşkilatları, biznes və akademik dairələrin nümayəndələrini konstruktiv dialoqa cəlb etmək və mövcud qlobal çağırışların həllində strategiyaları araşdırmaq üçün platforma təqdim etməkdən ibarət olub. 

Dünyanın ayrı-ayrı ölkələrinin və mötəbər beynəlxalq təşkilatların təm­silçiləri olan min nəfərdən çox qonağın iştirak etdiyi beynəlxalq tədbirdə, həm­çinin iqlim dəyişikliyi, ərzaq qıtlığı və enerji təhlükəsizliyi ilə bağlı məsələlər ətrafında geniş müzakirələr aparılıb. Forum çərçivəsində, həmçinin Qazaxıs­tan Prezidenti Qasım-Jomart Tokayevin himayəsi altında “Problemlərin dialoq yolu ilə həlli: əməkdaşlığa, inkişafa və tərəqqiyə doğru” mövzusuna həsr olu­nan yüksək səviyyəli tədbir keçirilib. 

Azərbaycanın energetika naziri Pər­viz Şahbazov forum çərçivəsində ke­çirilən “Bərpaolunan enerji sahəsində regional inkişaf: enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasının alternativ yolları” mövzusuna həsr olunmuş sessiyada çıxış edib. “Yaşıl enerji”nin inkişafını enerji keçidi, ətraf mühitin mühafizəsi siyasəti ilə yanaşı, enerji təhlükəsizliyi ilə bağlı narahatlıqların təşviq etdiyini vurğulayan nazir deyib ki, bərpa olunan enerji mənbələri dayanıqlı enerji təchi­zatı üçün diversifikasiyanı təmin edən alternativlərdəndir. 

Qeyd olunub ki, Azərbaycan “yaşıl enerji”ni özünün deyil, tərəfdaşlarının enerji təhlükəsizliyini təmin etmək və 2030-cu ilədək təmiz ətraf mühitə malik yaşıl artım ölkəsinə çevrilmək üçün inki­şaf etdirir. Avropa İttifaqı ilə yenilənmiş strateji enerji tərəfdaşlığımıza uyğun olaraq ölkəmizdən Avropa dövlətlərinə əlavə qaz tədarükünün mənbələrindən birinin məhz “yaşıl enerji” olduğunu vur­ğulayan P. Şahbazov deyib ki, bərpaolu­nan enerji mənbələrindən geniş istifadə imkan verir ki, Azərbaycan həm “yaşıl enerji”nin ixracatçısı olsun, həm də bö­yük həcmlərdə qənaət edilmiş qaz hesa­bına ixrac imkanlarını artırsın.

Nazir, həmçinin beynəlxalq ener­ji şirkətləri ilə 28 qiqavatdan çox “yaşıl enerji” layihələri üzrə əməkdaşlıqdan, Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Ban­kının dəstəyi ilə həyata keçirilən “yaşıl hidrogen”in istehsalı və ixracının kom­mersiya məqsədəuyğunluğunu təs­diqləyən bazar araşdırmasından, 2030-cu ilə qədər 7 qiqavat həcmində istehsal güclərinin istismara verilməsi və “yaşıl enerji”nin ixracı ilə bağlı planlardan bəhs edib. Qeyd olunub ki, “yaşıl enerji”nin 4 qiqavatının “Xəzər-Avropa Yaşıl Enerji Dəhlizi” ilə Avropaya, 1 qiqavatının isə “yaşıl enerji zonası” elan edilmiş Nax­çıvan üzərindən Türkiyə və Avropa is­tiqamətində ixracı nəzərdə tutulur. 

Energetika naziri bildirib ki, Azərbay­can Prezidenti İlham Əliyevin iradəsi və qətiyyəti sayəsində ölkəmiz neft-qaz resursları, onların dünya bazarlarına şaxələndirilmiş infrastrukturlara çıxarıl­ması ilə bağlı strateji inkişaf təcrübəsini hazırda “yaşıl enerji” üzərinə transfer edir. P. Şahbazov Qazaxıstanın, həm­çinin tədbirdə təmsil olunan ölkələrin şirkətlərini Azərbaycanda “yaşıl enerji”, enerji keçidi üzrə layihələrdə iştiraka dəvət edib.

Astana Beynəlxalq Forumu çərçi­vəsində energetika naziri Pərviz Şah­bazov bir sıra səmərəli görüşlər də ke­çirib. Bu baxımdan Beynəlxalq Bərpa Olunan Enerji Agentliyinin (IRENA) baş direktoru Francesco La Camera ara­sında görüşü xüsusi qeyd etmək olar. Görüşdə bərpaolunan enerjinin isteh­salı, ixracı ilə bağlı həyata keçirilən və planlaşdırılan layihələr, eləcə də “yaşıl enerji” texnologiyalarının inkişafına dair fikir mübadiləsi aparılıb. Söhbət zamanı Azərbaycanın 2023-2024-cü illər üzrə IRENA Şurasına üzvlüyü çərçivəsində əməkdaşlıq məsələləri nəzərdən keçi­rilib. Baş direktor Azərbaycanda bər­paolunan enerji sahəsində imkanların dəyərləndirilməsinə IRENA-nın dəstəyi­ni ifadə edib. 

Bundan əlavə, Pərviz Şahbazov Qa­zaxıstan Baş nazirinin müavini–ticarət və inteqrasiya naziri, Birgə Hökumət­lərarası Komissiyanın həmsədri Serik Jumanqarin ilə görüşüb. Söhbət zamanı bu ilin aprel ayında Azərbaycan Prezi­dentinin Qazaxıstana səfəri və imzalan­mış sənədlərin ikitərəfli münasibətlərin kompleks şəkildə inkişafı və çoxşaxəli tərəfdaşlıq əlaqələrinin möhkəmlənməsi üçün geniş imkanlar yaratdığı qeyd olu­nub. İki ölkə arasında ticarət dövriyyə­sində hazırda müşahidə olunan artım di­namikası ticari-iqtisadi əlaqələrin inkişaf göstəricisi kimi dəyərləndirilib.

Söhbət zamanı ixrac-idxal potensia­lından geniş istifadə, nəqliyyat-logistika imkanlarının artırılması, kənd təsərrü­fatı sahələrində əməkdaşlıq, həmçinin birgə investisiya perspektivləri ilə bağlı məsələlər müzakirə edilib. Qazaxıstan neftinin Azərbaycan ərazisindən ixracı ilə əlaqədar imkanlar nəzərdən keçiri­lib. Bildirilib ki, Qazaxıstan neftinin Ba­kı-Tbilisi-Ceyhan neft kəməri ilə nəqli enerji təchizatının şaxələndirilməsini təmin edir. Qeyd olunub ki, 2023-cü ilin aprelindən ilin sonuna kimi BTC boru kəməri ilə təxminən 1,125 milyon ton Qazaxıstan neftinin nəqli planlaşdırılır.

Görüşdə, həmçinin əməkdaşlıq pri­oritetləri üzrə qarşılıqlı fəaliyyətdən irəli gələn məsələlərin birgə dəyərləndiril­məsi və növbəti addımların müəyyən­ləşdirilməsi məqsədilə Hökumətlərarası Komissiya çərçivəsində bu ilin sent­yabr-oktyabr aylarında onlayn formatda görüşün keçirilməsi razılaşdırılıb.

Bütövlükdə isə, beynəlxalq əmək­daşlığı inkişaf etdirmək və yeni qlobal tərəfdaşlıq əlaqələri qurmağa yönəldil­miş Astana forumunun iştirakçıları iki gün ərzində dörd istiqamət–xarici si­yasət və beynəlxalq təhlükəsizlik, bey­nəlxalq inkişaf və davamlı inkişaf, enerji və iqlim dəyişikliyi, iqtisadiyyat və ma­liyyə istiqamətləri ətrafında geniş fikir mübadiləsi aparıblar. Təsadüfi deyil ki, ekspertlər Astana Beynəlxalq Forumunu qlobal ictimaiyyəti bir araya gətirmək, fi­kir mübadiləsi aparmaq və hazırda qlo­bal birliyin üzləşdiyi aktual çağırışların aradan qaldırılması üçün innovativ ya­naşmaları araşdırmaq baxımından mü­hüm fürsət kimi dəyərləndirirlər.

Mirbağır YAQUBZADƏ, “Xalq qəzeti”