Qazaxıstanın Türküstan şəhəri yaxınlığında Oğuz türklərinə məxsus IX-X əsrlərə aid Kültöbə kitabəsi aşkar edilib.

Oğuz türklərinin tarixi və türk yazısının inkişafı haqqında olan bu artefakt alimlərin anlayışlarını dəyişib.

Artefaktı qədim Oğuz yaşayış məntəqəsinin yerində, Örənqay kənd məktəbində yaradılan kiçik bir muzeydə təsadüfən Türkiyənin Çanaqqala Universitetinin müəllimi, dosent Dr. Hayrettin İhsan Erkoç aşkar edib.

Dr. Hayrettin İhsan Erkoç jurnalistlərə bildirib ki, kitabədə Oğuzların yazılı mədəniyyəti və siyasi tarixi haqqında mühüm məlumatlar var və bu ,13-cü əsrdən çox əvvəl də yazı mədəniyyətindən istifadə olunduğunu sübut edir.

Alimlər müəyyən ediblər ki, artefakt əvvəllər elmi dövriyyəyə daxil edilməyib və ya akademik tədqiqat mövzusu olmayıb.

Tarixi kontekstin və arxeoloji məlumatların təhlili kitabənin IX-X əsrlərə — bölgədə Oğuzların aktiv mövcudluğu dövrünə aid olduğunu göstərir.

Tədqiqatçılar, həmçinin, qeyd edirlər ki, bu artefakt Oğuz və Xəzər Xaqanlığı arasında az öyrənilmiş əlaqələrə işıq sala bilər.

Alimlər vurğulayırlar ki, əlavə tədqiqatlar və laboratoriya təhlilləri kitabənin  məzmununu aydınlaşdırmağa kömək edəcək. Bununla  belə, Kültöbə artefaktı  türk sivilizasiyası tarixində son illərin ən əhəmiyyətli kəşflərindən biri hesab olunur.

Qulu Kəngərli
XQ-nin Türküstan üzrə xüsusi müxbiri
Daşkənd