Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Şimali Makedoniya Prezidenti Qordana Silyanovska Davkova arasında keçirilən görüş, hər iki ölkənin iqtisadi, ticari, enerji və nəqliyyat sahəsində əməkdaşlığının inkişafında yeni mərhələnin başlanğıcını göstərir. Bu görüş, xüsusən də hər iki dövlətin geopolitik mövqeləri və regional maraqları nəzərə alındıqda, daha xüsusi bir əhəmiyyət kəsb edir.
“Xalq qəzeti” xəbər verir ki, bu fikirləri filologiya elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, media tədqiqatçısı və eksperti, analitik, Beynəlxalq Kommunikasiya və Media Mərkəzinin sədri, İtaliyanın Beynəlxalq İqtisadi Siyasi Araşdırmalar İnstitutunun üzvü Leyla Rəşid söyləyib.
Analitik bildirib ki, Prezidentlər İlham Əliyev və Qordana Silyanovska Davkovanın birgə bəyanatı, ikitərəfli münasibətlərin daha da möhkəmləndirilməsinə dair konkret addımların atılacağına dair əminlik verir. İki ölkə arasında iqtisadi, siyasi, enerji və mədəni sahələrdəki əməkdaşlıq, həm Cənubi Qafqaz, həm də Balkanlar bölgəsində daha geniş bir strateji əlaqənin qurulmasına zəmin yaradır. Bu əməkdaşlığın davamı, hər iki ölkənin inkişafını dəstəkləyərək, onların beynəlxalq arenada daha möhkəm mövqe tutmasına imkan verəcəkdir. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Şimali Makedoniya Prezidenti Qordana Silyanovska Davkova arasında keçirilən görüş, hər iki ölkəyə bir neçə mühüm məqsədinə çatmasına kömək edə bilər.
Azərbaycan və Şimali Makedoniya münasibətlərinin yeni mərhələsində strateji əməkdaşlığın faydalarından danışan Leyla Rəşid bildirib ki, əməkdaşlığın yeni mərhələsi Azərbaycana aşağıdakı faydaları verə bilər:
“İqtisadi və ticarət əlaqələrinin genişlənməsi: Azərbaycanın Şimali Makedoniya ilə iqtisadi əlaqələri gücləndirilməsi, yeni ticarət bazarlarının əldə edilməsi və daha çox sərmayə cəlb edilməsi baxımından mühüm rol oynaya bilər. Şimali Makedoniya Avropa bazarına inteqrasiya edir, bu da Azərbaycanın bu bazara çıxışını asanlaşdıra bilər. Azərbaycan, bu ölkəyə məhsul və xidmət ixrac edərək, ticarət həcmini artırmağa çalışa bilər.
Enerji sahəsində əməkdaşlıq: Azərbaycanın zəngin enerji ehtiyatları, xüsusilə neft və qaz sahəsindəki təcrübəsi, Şimali Makedoniya ilə enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsi və energetika sahəsində əməkdaşlığın gücləndirilməsi baxımından faydalıdır. Azərbaycan, Şimali Makedoniyanın enerji ehtiyaclarını qarşılayaraq, bu ölkəyə enerji ixrac edə bilər, eyni zamanda Şimali Makedoniyanı Avropa İttifaqı ilə daha sıx əlaqələr qurmağa təşviq edə bilər.
Diplomatik təsirin artırılması: Azərbaycan, Şimali Makedoniya ilə əlaqələrini dərinləşdirərək, Balkanlar bölgəsində daha geniş diplomatik təsir qura bilər. Bu, Azərbaycan üçün beynəlxalq səviyyədə daha çox tərəfdaşlıq və dəstək deməkdir. Şimali Makedoniya ilə olan əlaqələr, Azərbaycan üçün həm Avropa, həm də Balkan bölgəsində təsirli bir diplomatik platforma təmin edə bilər.
Avropa bazarına daha asan çıxış: Azərbaycanın Şimali Makedoniya ilə əməkdaşlığını inkişaf etdirməsi, Azərbaycanın Avropa bazarına çıxışını asanlaşdıra bilər. Bu, xüsusilə Azərbaycanın qeyri-neft sektorunda məhsul və xidmətlərinin ixracı baxımından faydalıdır. Şimali Makedoniya ilə yaradılacaq əlaqələr, Azərbaycanın Avropa ilə olan iqtisadi münasibətlərini möhkəmləndirə bilər.
Regional təhlükəsizlik və sabitlik: Azərbaycan, Şimali Makedoniya ilə əməkdaşlığı inkişaf etdirərək, Balkanlarda regional sabitliyin təmin olunmasına töhfə verə bilər. Bu, həm də Azərbaycan üçün regional təhlükəsizliyi təmin etmək və müttəfiqlərini artırmaq baxımından vacibdir. Şimali Makedoniya, Azərbaycanın Şərqi Avropada mövqeyini gücləndirməyə kömək edə bilər.
Multilateral əlaqələrin inkişafı: Azərbaycanın digər beynəlxalq təşkilatlarla, xüsusilə Avropa və regional təşkilatlarla daha sıx əməkdaşlıq qurmasına imkan yaradır. Şimali Makedoniya ilə əməkdaşlıq, Azərbaycanın beynəlxalq mövqeyini daha da gücləndirə bilər və bu ölkə ilə olan əlaqələr vasitəsilə daha geniş regional və qlobal məsələlərdə Azərbaycan daha güclü bir tərəfdaş rolunu ala bilər.
Nəticədə, bu cür strateji əlaqələr Azərbaycanın iqtisadi, siyasi və diplomatik təsirini artırmağa kömək edə bilər, həmçinin yeni əməkdaşlıq sahələri açaraq ölkənin mövqeyini genişləndirə bilər”.
Analitik vurğulayıb ki, Şimali Makedoniyanın Azərbaycana qarşılıqlı əməkdaşlıqdan əldə edəcəyi faydalar da əhəmiyyətli olacaq. Bu əlaqələr, həm iqtisadi, həm də diplomatik baxımdan Makedoniya üçün müsbət təsirlər yarada bilər:
“Enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsi: Azərbaycanın zəngin enerji ehtiyatları, xüsusən də qaz və neft resursları, Şimali Makedoniyanın enerji ehtiyaclarının qarşılanmasına kömək edə bilər. Azərbaycan, bu ölkəyə enerji ixrac edərək, Şimali Makedoniyanın enerji təhlükəsizliyini artırmağa dəstək ola bilər. Bu, Makedoniya üçün daha etibarlı və davamlı enerji mənbələri təmin edəcək.
İqtisadi inkişaf və ticarət əlaqələrinin genişlənməsi: Azərbaycan ilə iqtisadi əlaqələrin möhkəmləndirilməsi, Şimali Makedoniyanın ticarət və iqtisadi inkişafı baxımından vacibdir. Azərbaycan, Şimali Makedoniyaya müxtəlif məhsullar və xidmətlər ixrac edə bilər, eyni zamanda Azərbaycanın bazarlarında Şimali Makedoniya məhsullarının daha çox yer alması mümkündür. Bu, Makedoniya üçün yeni ticarət imkanları yaradacaq və iqtisadi inkişafı sürətləndirə bilər.
Beynəlxalq ticarət və investisiyalar: Azərbaycan, Avropa və Asiya arasında bir körpü rolunu oynayaraq, Şimali Makedoniyanın digər bazarlara çıxışı üçün əhəmiyyətli bir tərəfdaş ola bilər. Azərbaycanın iqtisadi və siyasi mövqeyi, Şimali Makedoniyaya beynəlxalq investisiyaların cəlb edilməsi və ticarət əlaqələrinin inkişafı üçün müsbət təsir göstərə bilər. Azərbaycanla əməkdaşlıq, Makedoniya üçün investisiya axını və yeni iqtisadi əlaqələrin qurulmasına şərait yaradır.
Avropa İttifaqı ilə əlaqələrdə dəstək: Şimali Makedoniya, Avropa İttifaqına üzvlük prosesindədir və Azərbaycanın bu məsələdəki dəstəyi, Makedoniya üçün faydalı ola bilər. Azərbaycan, Şimali Makedoniyanı Avropa İttifaqı ilə daha sıx əlaqələr qurmağa təşviq edə bilər. Bu, Şimali Makedoniyanın beynəlxalq münasibətlərində daha çox dəstək və müsbət mövqeyə sahib olmasına kömək edə bilər.
Diplomatik və regional təsir: Azərbaycanın geniş diplomatik əlaqələri və regional təsiri, Şimali Makedoniya üçün yeni diplomatik imkanlar açacaq. Bu, həmçinin Şimali Makedoniyanın regional və beynəlxalq məsələlərdə daha çox təsir qazanmasına səbəb ola bilər. Azərbaycan ilə əməkdaşlıq, Makedoniya üçün beynəlxalq arenada güclü bir tərəfdaş qazanmaq deməkdir.
Beynəlxalq nüfuzun artırılması: Azərbaycanın beynəlxalq münasibətlərdəki mövqeyi və nüfuzu, Şimali Makedoniya üçün strateji əhəmiyyət daşıyır. Azərbaycanla olan əməkdaşlıq, Makedoniyanı daha güclü bir beynəlxalq aktor olaraq möhkəmləndirə bilər. Bu, Şimali Makedoniyanın beynəlxalq təşkilatlarda və müxtəlif forumlarda daha geniş nüfuz qazanmasına gətirib çıxara bilər” .
“Nəticədə, Şimali Makedoniya üçün Azərbaycanın təklif etdiyi əməkdaşlıq, iqtisadi inkişaf, enerji təhlükəsizliyi, diplomatik dəstək və Avropa İttifaqı ilə əlaqələr baxımından müsbət təsirlər yarada bilər. Bu əlaqələr, Makedoniyanın daha geniş beynəlxalq və regional təsir əldə etməsinə şərait yaradacaq”- deyə Leyla Rəşid bildirib.