Xarici siyasət – IV Respublika: Yüksələn regional güc – Azərbaycan!
Şübhəsiz ki, qalib adımız, sanbalımız bizə təkcə dost deyil, həm də düşmən ölkələr qazandırıb.
Azərbaycan regionda və dünyada tamamilə yeni reallıq yaradıb. Planetar güc potensialı qlobal piramidanın zirvəsindən regionlara doğru yönəlir. Bu reallıq yeni qüvvələr balansını, daha geniş anlamlı regional miqyasda yüksələn yeni regional gücü dünyaya tanıdacaq. Şübhəsiz ki, bu Azərbaycan olacaq!
Tam suverenliyini bərpa edən regionun lider dövləti Azərbaycan bölgəyə kənar güclərin müdaxilə və təzyiqinin əleyhinədir. Bölgəyə sülhü bölgə ölkələri gətirə bilər.
Müşahidə missiyaları, sülhməramlı kontingent adı altında istənilən statuslu kənar qüvvəni gətirmək cəhdləri əbəsdir və Azərbaycan buna heç zaman imkan verməyəcək.
Azərbaycan kimi ölkələrlə hesablaşmağın dərk edildiyi əsr gəlir. Xalqımız buna çox yaxında əmin oldu. Beynəlxalq sistemdə güc və təzyiq siyasətinə yox deyirik. Qlobal güc sayılan ölkələrin uzun illər apardığı siyasət artıq bumeranqa çevrilib, özlərini hədəfə alıb.
Bəşəriyyət sürətli dəyişikliklərin çətin mərhələsini yaşayır, yeni təhlükələr yaranır. Azərbaycan bütün dünyanın üzləşdiyi problem və çağırışları məsuliyyətli, peşəkar şəkildə dərk və dəf edir. Bizim vəzifəmiz Azərbaycanın təhlükəsizliyini və suverenliyini etibarlı şəkildə qorumaqdır.
IV Respublika: 4-cü sənaye inqilabı dövrünün iqtisadiyyatı:
Zəka iqtisadiyyatıdır
Dövlətçiliyimizin yeni tarixi mərhələsində bütün sahələr: iqtisadiyyat, elm və təhsil, mədəniyyət Süni İntellekt əsrinin, 4-cü sənaye inqilabının çağırışlarına cavab verən rejimdə çalışmalıdır. 7 fevraldan sonra yuxarıdan direktivlər gözləyən passiv icraçı məmur sistemi yeni dövlət quruculuğunda yer ala bilməyəcək. Süni İntellekt əsrinin dövlət idarəçilik sistemi Beyin Mərkəzi kimi çalışmalı, hər bir şəraitdə problemlərin üzərinə beyin hücumunu təşkil edəcək aidiyyətli strukturlar təsis edilməli, tədqiqat və data əsaslı, ictimai rəy əsaslı idarəetmə bütün səviyyələrdə bərqərar olmalıdır.
Artıq “postrəqəmsal” eranın başlanması bəyan edilib. Elm və təhsil sistemində aşağıdan yuxarıya qədər zəka iqtisadiyyatının çağırış və tələblərinə cavab, ölkənin yüksək insan kapitalına əsaslanan iqtisadi gücü – milli gücün əsas parametridir. Peşə seçimləri, əmək qabiliyyətli əhali arasında peşə bacarıqlarının uyğunsuzluğu kimi neqativ halların trendlərə çevrilmısinin qarşısını almalıyıq. Bu istiqamətdə atılacaq ilk addımlar “Elm və texnologiya siyasəti haqqında”, “Süni İntellekt haqqında” və s. qanunların qəbul edilməsidir. Ölkəmizin potensialı “Süni İntellekt Nazirliyinin” yaradıldığı ölkələrdən (BƏƏ) geridə deyil. Onun reallaşdırılması günün tələbidir.
“Böyük Qayıdış” Strategiyasının “Böyük Dönüş!”lə tamamlanması
Böyük Dönüş: Qarabağa, torpağa, bölgələrə, köklərimizə, dəyərlərimizə
Azad edilmiş ərazilərə Böyük Qayıdış dövlət proqramı qəbul edilib, həyata keçirilir. Qayıdış konseptinə baxışımız fərqlidir. Daha təfərrüatlı təqdim edəcəyimiz yanaşmanın yığcam izahı bundan ibarətdir ki, Qayıdış Azərbaycanın məkan müstəvisində inkişafı üçün geniş miqyaslı proqramı əhatə edən nəhəng sosial-demoqrafik milli layihəyə transformasiya edilməlidir. Bu, “Böyük Dönüş” layihəsidir.
Sözügedən layihə çərçivəsində regionlarda məşğulluq və s. problemlər səbəbindən şəhərə miqrasiya edən kənd əhalisi bağlı olduğu doğma kəndlərinə dönməlidir.
Dünyanın urbanizasiya deyil – aqrosivilizasiya formatında təşkilatlanması qlobal trend hesab edilə bilər. Böyük Dönüşün müxtəlif istiqamətlərdə reallaşdırılması həm məşğulluq, həm də ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi baxımından strateji istiqamətdir.
Aqrar sektorun inkişafı, yaşıllaşan kəndlər
“Böyük Dönüş” layihəsinin müsbət nəticəsi olacaq
XXI əsrin aqrar sektoru tamamilə fərqli, rəqəmsallaşmış sektordur. Müasir dövrün kənd təsərrüfatı milli iqtisadiyyatların yeni mühərrikinə çevrilib. Yeni mərhələdə kəndlərimiz inkişafı ilə yadda qalacaq. Biz kənd yerlərində kütləvi məşğulluğa şərait yaradacaq, kəndlilərin sahibkarlıq təşəbbüslərini dəstəkləyəcəyik.
Sakinlərin torpaq sahəsinə çıxışları mümkün olacaq. Bunun üçün iri mülkiyyətçilərin istifadəsiz qalan torpaq sahələrinin dövlət mülkiyyətinə qaytarılması gərəkdir.
Aqrar sektorda inhisardan çıxarma şəffaf hüquqi prosedurlar, vergi güzəştləri və müasir texnologiyaların tətbiqi ilə müşayiət olunmalıdır. Effektiv suya qənaət texnologiyalarını tətbiq etmək, meliorasiya və suvarma sistemini bərpa etmək lazımdır
Dövlət kənd təsərrüfatı kooperativlərinin təşkili üçün genişmiqyaslı layihələr həyata keçirəcək. “Kənddən-şəhərə”, “tarladan- mağaza rəflərinə” kəndli kooperativlərinə birbaşa məhsul tədarükçüsü olmasına şərait yaradılacaq. Effektiv olmayan vasitəçilər aradan qaldırılacaq.
Azərbaycan kəndinin inkişafında dönüş yaratmaq üçün sərhəd kəndlərində məskunlaşdırmanın möhkəmləndirilməsinə dair ayrıca-milli təhlükəsizliyin mühüm demorqafik, iqtisadi və sosial əsası kimi yeni inkişaf konsepsiyası hazırlanacaq.
Kiçik və orta biznes, sahibkarlıq subyektlərinin inkişafı məşğulluğun təmin edilməsində aparıcı mövqeyə malikdir. Dünya Bankının məlumatlarına əsasən, inkişaf etmiş ölkələrdə KOS-un ÜDM və məşğulluqdakı payı müvafiq olaraq 50 və 60 %-dən yuxarıdır. Belə ki, dünyanın inkişaf etməkdə olan ölkələri də iqtisadi dayanıqlılığın gücləndirilməsi, rəqabətqabiliyyətliliyin artırılması və iqtisadi aktivliyinin təmin edilməsi üçün KOS-un inkişafı istiqamətində sistemli tədbirlərin həyata keçirilməsi, Azərbaycan iqtisadiyyatında payının qısa zamanda qabaqcıl ölkələrdəki faizə qədər yüksəlməsi ön şərtdir. Bu kəsimdən olan şəxslərə öz bizneslərini asan qurmağa imkan verən liberal şərtlər yaradılmalı, iş görmək istəyən hər kəsə ölkəmiz -fürsətlər məkanı kimi mühit formalaşdırmaq lazımdır.
Dövlət idarəçiliyində struktur və inzibati islahatlar
Azərbaycanda mərkəzi və yerli icra strukturlarının fəaliyyəti regionlara aid edildikdə, onların arasında sıx koordinasiyanın olmaması, məmur problemi də əlavə olunmaqla vətəndaş məmnunluğuna maneələr yaradır, sosial narazılıqlara səbəb olur. Bu məsələnin həllinin bir yolu–mərkəzin səlahiyyətlərinin yerli idarəçilik qurumlarına ötürülməsi ola bilər. Vətəndaş narazılığına səbəb olan nə varsa, onun çevik həlli üçün səlahiyyətlər də yerli qurumlara verilməlidir.
Məmurlar vəzifəyə təyin edilərkən “Azərbaycana xidmət edirəm” andı içməlidir. Vətəndaşın olduğu kimi, Vətənin də hər kəsdən gözləntisi var. Dövlətimizin, millətimizin uğuru, son nəticədə hərənin öz iş yerində xidmətindən, onun keyfiyyətindən asılıdır. Bu gün dünya Daxili siyasətdə, xarici siyasətdə, milli müdafiədə, təhsildə, elm və texnologiyada, səhiyyədə, və s. sahələrdə ölkələr misli görünməmiş çağırışlarla üzləşirlər. Buna görə ölkələr sədaqət və məsuliyyət, eləcə də peşəkar və enerjili insanlarımızdan asılıdır.
Mədəniyyət. Dəyərlər
Qarşıdakı mərhələdə mühüm məsələlərdən biri də, kim olduğumuzla yanaşı, daha çox, həm də, kim olacağımızla bağlıdır. Bizi birləşdirən yalnız keçdiyimiz Zəfər yolu deyil, həm də qarşıdakı hədəflərlə bağlı birgə, həmrəy olmağımızdır. Şanlı keçmiş də, quracağımız gələcək də xalqımızı birləşdirən dəyərlərdə ifadəsini tapır.Çoxəsrlik keçmişimizlə yanaşı, müstəqillik, I və II Qarabağ müharibələrinin tarixinin yaddaşlara həkk edilməsi hər zaman prioritetlərimizdən biri olacaqdır.
Sosial proqramlar
Qalibiyyətlə müharibədən çıxan bir ölkədə sosial sahədə, çoxsaylı amillərlə bağlı sistemli problemlərin olması təbiidir. Bəzi hallarda onların obyektiv və ya subyektiv amillərdən yığılması, həll edilməməsi vətəndaşlarımızda icra strukturlarına inamsızlıq yaradır. Bu hallar dövlətimizin davamlı inkişafına mane olur. Çünki ölkəmizin əsas sərvəti insanlarımızdır. Hesab edirik ki, burada həm “dövlət vətəndaş üçün”, həm də, “vətəndaş dövlət üçün” qarşılıqlı yanaşması vəhdət təşkil etməlidir.
Sosial ədalət, ədalətli sosial siyasətin aparılması, təhsilin, sağlamlığın və rifahın təmin edilməsi. Bu məsələdə dövlət vətəndaşlar üçün birbaşa cavabdehdir. Ölkənin sosial büdcəsi müstəqillik illərində davamlı olaraq artan xətt üzrə yüksəlib. Uşaq bağçalarının, məktəblərin, xəstəxanaların, mədəniyyət və idman obyektlərinin tikintisinə və müasirləşdirilməsinə, həmçinin ünvanlı yardıma milyonlarla manat vəsait xərclənir. Biz sosial müavinətlərin həcminin məqsədyönlü, nəticə yönümlü artırılmasına çalışacağıq. Əhalinin həssas qruplarını dəstəkləmək, həyat şəraitlərinin yaxşılaşdırılması üçün yeni mexanizmlər tətbiq ediləcək.
Prezidentliyə namizədin ödənişsiz təşviqat materialı