Mariya Zaxarova hansı həqiqətləri açıqladı?

Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmi nümayəndəsi Mariya Zaxarovanın keçirdiyi ənənəvi brifinqdə Azərbaycan – Ermənistan münasibətlərinin son durumuna münasibət baxımından ölkəsinin mövqeyini dörd vacib istiqamət üzrə izah edib. 

Birincisi, Rusiya XİN-in təmsilçisi Azərbaycanın, guya, Qarabağı blokadada saxlaması ilə bağlı Ermənis­tan hakimiyyətinin və ermənipərəst dairələrin qaldırdıq­ları məsələyə münasibətini açıqlayıb. Bildirib ki, Moskva tərəflərlə işləyir və ictimai müraciətlərin nəticə vermədiyi söylənildiyinə baxmayaraq, Laçın dəhlizinin təcili olaraq açılmasının və yerli əhalinin normal yaşayış şəraitinin tə­min edilməsinin zəruriliyini bir daha təsdiqləyir. Ən əsası isə Zaxarovanın fikrincə, çox şey siyasi iradədən və kom­promis addımlara hazır olmaqdan asılıdır və bu halda, gərginlik aradan qaldırıla bilər. Rusiya tərəflərlə mövcud istiqamətdə işləyir. 

Qısaca bildirək ki, hazırda güzəştə getməli olan tərəf nə Ermənistandır, nə də Azərbaycan. Bakı otuz ilə yaxın müddətdə çox şeyi güzəştə gedib. İrəvan üçün güzəşt yox, razılaşmaq və reallıqlarla barışmaq məntiqi əsasdır. Ermənistanın siyasi dairələrinin bunu anlaması isə daha vacibdir. Yəni, İrəvanın nəyisə güzəştə getməsinə Bakının ehtiyacı əsla yoxdur. 

İkincisi, Rusiya XİN-nin rəsmi nümayəndəsi Ermənis­tan baş naziri Nikol Paşinyanın Ermənistan – Azərbaycan münasibətlərinin normallaşması çərçivəsində Rusiyanın danışıqlardakı fəallığının azalması ilə bağlı fikirlərinə mü­nasibət bildirib və deyib ki, Paşinyanın söylədikləri ilə ra­zılaşmır. 

Qeyd edək ki, Nikol bu qənaətini əsaslandırarkən, Moskvanın başının Ukraynada qarışdığını və Bakı – İrəvan münasibətlərinin tənzimləməsinə zəruri diqqəti ayıra bil­mədiyini vurğulamışdı. Zaxarova isə Paşinyanın məntiqini “qaranlıq” adlandırıb: “Əlbəttə, məntiq qaranlıqdır. Adamda belə bir hiss yaranır ki, 2022-ci ilə qədər bu istiqamətdə Ermənistan rəhbərliyinin nöqteyi-nəzərindən hər şey “heç bir problem olmadan” olub, yoxsa nə?”

Zaxarovanın sözlərinə görə, Ukray­nadakı xüsusi hərbi əməliyyat fonunda xarici siyasətin müəyyən sahələrinin Moskva üçün daha az prioritet olduğu­nun bildirilməsi, sadəcə olaraq, faktiki əsaslara malik deyil. Onun dediklərindən belə çıxıb ki, Paşinyanın gəldiyi qənaət özünün şəxsi mühakiməsi, rəyi, emosi­yalarının məhsuludur.

Rusiya XİN sözçüsü onu da bildirib ki, Rusiya Ermənistan – Azərbaycan mü­nasibətlərinin normallaşması prosesinin irəliləməsində tam maraqlı idi və bun­dan sonra da maraqlıdır. “Biz regionda davamlı sülh və harmoniyaya nail olmaq üçün hər şeyi edirik. Cənubi Qafqazda öz öhdəliklərimizi tam şəkildə yerinə yetiririk. Son bir neçə ay ərzində Rusi­ya Federasiyasının iştirakı ilə ən yüksək səviyyədə bütöv bir silsilə təmaslar baş veribsə, hansı fəaliyyətin azalmasından danışmaq olar? Əsas olanları sadala­yaq: mayın 25-də Moskvada üçtərəfli görüş, iyunun 2-də nəqliyyat kommuni­kasiyalarının açılması üzrə üçtərəfli işçi qrupunun on ikinci iclası, mayın 19-da və iyulun 25-də Moskvada Rusiya Fe­derasiyası, Azərbaycan və Ermənistan XİN rəhbərləri arasında danışıqlar. Bu azalmadır?”, – deyən xanım sözçü Pa­şinyanın iddiası ilə bağlı sualı cavablan­dırarkən, bir qədər də konspriativ tonda fikir bildirməsi ilə yadda qalıb. O deyib ki, əsas olan həqiqətlərlə üz-üzə qalmaqdır, eyni zamanda, Bakı və İrəvanın əldə et­diyi razılaşmanın ardıcıl şəkildə həyata keçirilməsidir. Bu məsələdə Rusiya tərəf­lərə hər cür kömək göstərməyə hazırdır. 

Bu yerdə vurğulayaq ki, razılaşmanı yerinə yetirməyən tərəf Ermənistandır. Yaxşı olardı ki, Zaxarova bunu açıq­dan-açığa bildirərdi. İndiki Rusiyanın bir sıra rəsmiləri həqiqətləri yalnız üzərlə­rində Ermənistan tərəfindən təzyiq hiss edəndə dilə gətirirlər. Elə Zaxarova kimi.

***

Həqiqətləri dilə gətirməkdən söz düş­müşkən, M.Zaxarova Azərbaycanın Qa­rabağa Ermənistandan gələn humanitar yüklərin keçməsinə, guya, icazə ver­məməsinə və mövcud xüsusda Rusiya sülhməramlılarının fəaliyyətsizliyinə dair erməni jurnalistlərin suallarını cavab­landırarkən maraqlı məqama toxunub. Deyib ki, İrəvanın bölgəyə humanitar karvan göndərilməsi məsələsini Azər­baycan hakimiyyəti ilə razılaşdırmama­sına baxmayaraq, Rusiya sülhməramlı kontingenti problemin həlli yollarının axtarışına fəal qoşulub və hər iki tərəflə daimi əlaqə qurub. Eyni zamanda, “bü­tün bunların fonunda biz hesab edirik ki, Rusiya sülhməramlılarına qarşı hər han­sı ittihamlar düzgün deyil”.

Bəli, Zaxarovanın fikirlərindən belə nəticəyə gəlmək olar ki, Moskva Ermə­nistandan Qarabağa humanitar yüklər göndərilməsinin Azərbaycanla razılaş­dırılmalı olduğu məntiqini qəbul edir. Hesab edirik ki, Rusiya XİN sözçüsünün ənənəvi brifinqə damğasını vuran fikir məhz budur. 

M.Zaxarovanın Vaqif Xaçatryan adlı terrorçu və caninin Azərbaycan tərə­findən saxlanılması ilə bağlı sualı ca­vablandırarkən söylədiklərinə gəlincə, o, ölkəsinin Bakı ilə Xankəndi arasında danışıqların başlanmasının tərəfdarı ol­duğunu vurğulayıb və bildirib ki, Rusiya sülhməramlıları əvvəllər iki nümayəndə heyətinin görüşlərinin təşkilinə kömək ediblər və bundan sonra da buna lazımi yardım göstərməyə hazırdırlar. “Rusiya heç bir ilkin şərt irəli sürmür. Hazırda Qarabağda gərginliyin artması fonun­da, mövqeləri ciddi şəkildə bir-birindən fərqlənən tərəflərin yanaşmalarını yaxın­laşdırmaq üçün əzmlə çalışır”.

Ə.RÜSTƏMOV, “Xalq qəzeti”