Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan ənənəsinə sadiq qalaraq Azərbaycanın ünvanına böhtanlar yağdırıb. Hökumətin dünən keçirilən iclasında qeyd edib ki, guya, Qarabağda humanitar böhran kəskinləşməkdədir. Onun iddiasına görə, Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin aralıq qərarına baxmayaraq, Laçın yolunun qeyri-qanuni bloklanması davam edir: “Laçın yolundan nə vətəndaşlar, nə nəqliyyat vasitələri, nə də yüklər keçir.
Hətta, Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsinin avtomobillərinə də qadağa qoyulub. Bunlar Qarabağdakı və Laçın yolundakı vəziyyətdən danışan qüvvələrin və ölkələrin, guya, Azərbaycanın daxili işlərinə qarışması ilə bağlı Bakının arqumentləri ilə ziddiyyət təşkil edən mühüm faktlardır. Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin qərarının yerinə yetirilməməsi və məhkəmənin qərarının icrasının təmin edilməsi beynəlxalq gündəm məsələsidir və problemə bu məntiqlə yanaşmaq lazımdır”.
N.Paşinyanın bu iddiası ilə bağlı qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan beynəlxalq hüquqa və daxili qanunvericiliyinə uyğun olaraq, bu il aprelin 23-də Laçın rayonunda Ermənistanla şərti sərhəddə nəzarət buraxılış məntəqəsi yaradıb. İyunun 15-nə, yəni erməni tərəfdən azərbaycanlı sərhədçilərə atəş açılanadək bu məntəqə vasitəsilə hər iki tərəfə sərbəst gediş-gəliş təmin olunub. Bununla bağlı internetdə videolar var. Yəqin ki, onları fəal sosial şəbəkə istifadəçisi olan Nikol Vovayeviç özü də izləyib. Hətta, Qarabağdakı Rusiya sülhməramlıları ilə əməkdaşlıq mərkəzinin nümayəndəsi Gevorq Mirzoyan iyunun 11-də “Azadlıq” radiosuna bildirmişdi ki, Azərbaycanın sərhəd nəzarət buraxılış məntəqəsində bütün sərnişinlər yoxlanılır və indiyədək elə bir insident qeydə alınmayıb. Radionun erməni xidməti isə yazır ki, Qarabağa dönən ermənilər onlarla çox nəzakətlə davranıldığını bildirirlər. Amma iyunun 15-də saat 08:45-də Ermənistan Respublikası ərazisindən açılmış atəş nəticəsində Dövlət Sərhəd Xidmətinin hərbi qulluqçusu yaralandı. Bununla da məntəqənin iş rejiminin normal ritmi, ahəngi pozuldu. Halbuki, qeyd etdiyimiz kimi, məntəqədən Qarabağın yerli erməni sakinlərinin hər iki istiqamətdə şəffaf, təhlükəsiz və nizamlı keçidi üçün şərait mövcud idi. Məntəqə yaradılan gündən, yəni aprelin 23-dən yüzlərlə sakinin bu yoldan sərbəst şəkildə istifadə etdiyi məlumdur. İyunun 15-də bu məntəqəyə və sərhədçilərimizə qarşı törədilmiş təxribatdan da məqsəd Azərbaycan tərəfdən sərhəd buraxılış məntəqəsinin uğurlu fəaliyyətinə kölgə salmaq, məntəqədən təhlükəsiz və sərbəst şəkildə istifadəyə maneçilik törətməkdir.
Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin iyunun 16-da N.Paşinyanın oxşar məzmunlu yalanına cavab olaraq yaydığı məlumatda qeyd edildiyi kimi, DSX-nin hərbi qulluqçusunun yaralanması ilə nəticələnmiş hücumdan sonra bu təxribatın səbəblərinin araşdırılması, sərhəd nəzarət buraxılış məntəqəsinin və oradan keçidin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi məqsədilə Azərbaycan tərəfindən həyata keçirilən müvafiq tədbirlərin “blokada” kimi qiymətləndirilməsi qəbuledilməzdir. Yəni, Laçın yolu bağlanmayıb, Qarabağ da blokadada deyil.
Ümumiyyətlə, Azərbaycanın öz suveren ərazisində sərhəd nəzarət buraxılış məntəqəsi təsis etməsi məsələsinə İrəvanın hər hansı müdaxiləsi ölkəmizin suverenliyi və ərazi bütövlüyünə qarşı gedişdir. Bu kimi hərəkətlər beynəlxalq hüququn bütün norma və prinsiplərinə ziddir.
***
N.Paşinyan daha sonra böhtanlarında bir qədər də irəli gedib. Deyib ki, Qarabağda ermənilərin həyatını dözülməz etmək üçün hər şey edilir və bu, məhz etnik təmizləmə siyasətidir. Baş nazir vəziyyətdən çıxmaqla bağlı hökumətin mövqeyini açıqlayıb: “Beynəlxalq Məhkəmənin qərarı mütləq icra olunmalıdır və bu, beynəlxalq gündəm məsələsidir. Nəhayət, Bakı–Xankəndi (Paşinyan Azərbaycanın bu gözəl şəhərinin adını ona yapışdırdıqları hay yarlığı ilə tələffüz edir-S.H.) dialoqunun beynəlxalq mexanizmi işə düşməlidir ki, onun çərçivəsində Qarabağ ermənilərinin hüquqları və təhlükəsizliyi problemi həll olunacaq”.
Hay baş nazirin etnik təmizləməyə dair cəfəngiyyatına gəldikdə isə bildirmək lazımdır ki, Azərbaycan xalqının və dövlətinin bu məsələdə, necə deyərlər, alnı açıq, üzü ağdır. Tarixdə mövcud olmuş heç bir Azərbaycan dövləti, o cümlədən müstəqil Azərbaycan Respublikası etnik təmizləmə, irqi ayrı-seçkilik, hansısa etnik qrupun deportasiyası və soyqırımı kimi cinayətlərdə ittiham oluna bilməz. Bunun üçün heç bir əsas yoxdur. Əksinə, ermənilər azərbaycanlıları bu cinayətlərə məruz qoyublar. Xalqımıza münasibətdə 150 ilə yaxındır ki, haylar tərəfindən bu siyasət yürüdülür. Onların, sadəcə, öz adlarını bizə qoyur, öz əməllərini bizim adımıza çıxmağa çalışırlar. Bu baxımdan N.Paşinyanın Azərbaycan dövlətini və xalqını etnik təmizləmədə ittiham etməyə mənəvi haqqı yoxdur.
***
Ermənistan-Azərbaycan münasibətlərinə gəldikdə isə N.Paşinyan qeyd edib ki, İrəvanın mövqeyi eynidir: “Biz sülhün bərqərar olması üçün hər cür səy göstərməliyik və münasibətlərin normallaşması üçün saziş imzalamalıyıq”. O əlavə edib ki, gələn həftə Vaşinqtonda Ermənistan və Azərbaycan xarici işlər nazirlərinin görüşü baş tutacaq. “Nümayəndə heyətimiz bu münasibətlə ABŞ-a yola düşür”, – deyə fikirlərini yekunlaşdırıb.
Qeyd edək ki, iki ölkənin XİN başçıları arasında bu görüş, əslində, iyunun 12-də keçirilməli idi. Lakin görüş sonradan təxirə salındı. Ermənistan tərəfi bugünlərdə iki ölkənin mövqeyində əsas məsələlərlə fikir ayrılıqlarının qaldığını bildirib. İrəvanın yaxın vaxtlarda öz mövqeyini dəyişəcəyi də inandırıcı görünmür. Bu baxımdan Paşinyanın sülhlə bağlı dedikləri də blef kimi qiymətləndirilə bilər.
Yeganə HACIYEVA,
politoloq
Əvvəlcə onu qeyd edim ki, Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi bu yaxınlarda Azərbaycan tərəfinin Ermənistanın azərbaycanlıların insan hüquqlarını məqsədyönlü şəkildə pozmasına cavab olaraq, “İrqi ayrı-seçkiliyin bütün formalarının ləğv edilməsi haqqında” Beynəlxalq Konvensiya çərçivəsində təcili tədbirlər görülməsi məqsədilə etdiyi ikinci müraciətə baxacaq. Ermənistan Azərbaycan Laçın yolunu blokadaya alıb deyərək, dünyanı aldadır, yalanlar yayır. Məhkəmə prosesi zamanı da Ermənistan Laçın yolunun blokadaya alınması ilə bağlı söz-söhbətdən və yalandan başqa heç bir dəlil təqdim edə bilmədi. Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi Laçın yolunda blokada dezinformasiyalarına, bu təbliğatı aparan korrupsioner Avropa Parlamentinin manipulyasiyalarına və erməni lobbisinin qlobal şəkildə aparığı “Xankəndidə aclıqdır” şousuna aldanmadı.
Məhkəmənin Azərbaycanla bağlı çıxardığı qərarda isə onun icbari yerinə yertirilmə mexanizmi nəzərdə tutulmayıb. Yol açıqdır, sadəcə, olaraq, onun təhlükəsizliyi və şəffaflığı təmin edilməlidir. Paşinyan yaxşı olar ki, Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin Ermənistanla bağlı çıxardığı qərarlar haqqında danışsın. Azərbaycan tərəfinin məhkəmə qərarını icra etməsindən danışırsa, ilk növbədə özü çıxarılan qərarın şərtlərinə əməl etməlidir. Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin hüquqi qərarları heç bir hala müzakirə olunmur və mübahisələndirilmir. Dövlətlərin bunu qəbul etməsi ümumi qəbul olunmuş prinsipdir. Amma qərar hüquqi deyil, siyasi şərtlər əsasında çıxarılarsa, ona əməl olunmaya bilər.
Səxavət HƏMİD, “Xalq qəzeti”