Qafqazın dumanlı-çiskinli hava şəraitində diplomatik kompasını itirmiş Hayastanın hərbi-siyasi rəhbərliyinin yerin üstündə bacarmadığını yerin altında reallaşdırmağa çalışması acı ironiya doğurur. Amma düşmənin mina terroruna beynəlxalq ictimaiyyətin susqun qalmasını, bu vandallığa göz yummasını isə böyük təəssüf hissi və heyrətlə seyr etməkdəyik... 

Millətinin gələcəyini xilas etmək üçün sağlam düşüncəli gənc nəsil yetişdirmək əvəzinə, mina istehsalını “təkmilləşdirən” Ermənistanın başbilənləri, yəqin ki, bu üsulla da heç nəyə nail ola bilməyəcək­lərini anlamamış deyillər. Hər şeydən gö­ründüyü kimi, Gümrüdəki zavodda mina istehsalını sürətlə artıran İrəvan postmü­haribə dövründə Qarabağ iqtisadi rayo­numuzu fasiləsiz minalamaq niyyətindən əl çəkmək fikrində deyil. Qarabağımızı 30 ilə yaxın işğalda saxlayan haylar yur­dumuzu talan edib viran qoymaqla ya­naşı, həm də onun hər bucağını kütləvi şəkildə minalarla çirkləndiriblər. 44 gün­lük qurtuluş savaşında əzəli torpaqlarını yağılardan azad edən Azərbaycan indi mina terroru ilə üz-üzədir. İnsanlarımız az qala hər gün yeraltı müharibənin – mi­naların qurbanına çevrilir, sağlamlıqlarını itirirlər. Vandal ermənilər növbəti mina terrorunu 2023-cü il aprelin 28-də Tərtər rayonunun Talış kəndi yaxınlığında törət­dilər. Bu ərazidə basdırılan minanın part­laması nəticəsində 3 dinc soydaşımız həlak oldu. 

Sülhməramlıların mina sayğısızlığı 

“Beynəlxalq ictimaiyyəti Ermənista­nın beynəlxalq öhdəliklərini kobud şəkil­də pozmasına, o cümlədən, məqsədli şə­kildə minalar yerləşdirmək siyasətinə göz yummamağa çağırırıq". Azərbaycanın XİN-in Tərtərdə mina partlayışı nəticəsin­də mülki şəxslərin həlak olması barədə mətbuat üçün məlumatında bildirilir. 44 günlük müharibədə məğlubiyyətini hələ də həzm edə bilməyən Hayastanın daş­nak-revanşist qüvvələri mina terroru ilə guya “qisas almağa” çalışırlar. Məsələnin maraqlı tərəfi odur ki, minaların basdırıl­dığı bütün əraziyə Rusiya sülhməramlı kontingenti tərəfindən nəzarət olunur. Həm gündüz, həm də gecə. Deməli, “mi­nabasdırma əməliyyatları” sülhməramlı­ların gözü qarşısında həyata keçirilir. On­ların 5 illik mandatının yarısı geridə qalıb. Sanki ermənilərin terrorçuluq fəaliyyətinə müdaxilə etmək, bölgədə sülh və sabitlik yaratmaq onların missiyasına daxil deyil. Əsas məqsədləri burada qalma müddəti­ni hər vasitə ilə uzatmağa nail olmaqdır. Həm də bu səbəbdən Azərbaycan adek­vat tədbirlər görməyə məcburdur və bunu beynəlxalq hüquqa söykənərək edir. Elə yaxın təcrübə də onu göstərir ki, belə bir zərurət yarandığı təqdirdə konkret ad­dımlar atılır, bundan sonra da atılacaq. 

Erməni təxribatçıların torpağımıza düzdüyü minalar xüsusilə təhlükəli, yəni, insanlıq əleyhinə minalar sayılır. Bu mi­nalardan istifadə beynəlxalq Ottava Kon­vensiyasına görə, insanlığa qarşı hərbi cinayət hesab olunur. Hayların 2021-ci ildə istehsal etdikləri minaları Azərbay­canın ərazisində yerləşdirməsi beynəlxal hüquq baxımından cinayətdir. Onların mina özfəaliyyəti işğal dövründə geniş miqyasda həyata keçirilib. Fəqət, mü­haribədən sonra da İrəvan mina terror­çuluğunu davam etdirir. Bu fəaliyyət 10 noyabr tarixli bəyanatla, eləcə də iki ölkə başçısının iştirakı ilə qəbul edilmiş digər razılaşmalarla daban-dabana ziddir.

ARAYIŞ: 2020-ci ilin 10 noyabr razı­laşması ilə döyüş əməliyyatları dayandırı­landan bu günə qədər Ermənistan silahlı qüvvələrinin basdırdıqları minaların part­laması nəticəsində hərbi qulluqçu və mülki şəxs olmaqla, ümumilikdə, 298 mina qur­banından 54-ü həlak olub, 244 nəfər isə müxtəlif dərəcəli xəsarətlər alıb.

“Erməniləşən” minalar... 

Azərbaycana yararlı və düzgün mina xəritələrini təqdim etməyən Ermənistanın üçtərəfli Bəyanatın 6-cı bəndini kobudca­sına pozduğu Azərbaycan XİN-in açıqla­masında ayrıca qeyd olunur. Azərbaycan ərazisində hərbi fəaliyyəti və minaların yerləşdirməsini davam etdirən Ermənis­tanın əsas məqsədi post-münaqişə döv­ründə aparılan genişmiqyaslı bərpa-qu­ruculuq işlərinə, bu ərazilərdə fəaliyyət göstərən mülki əhaliyə, habelə məcburi köçkünlərin geri qayıtmasına və öz yer­lərində dinc yaşamasına mane olmaqdır. 

28 aprel hadisəsindən iki gün əv­vəl Tərtər rayonunun Suqovuşan kən­di istiqamətindəki ərazidə baş vermiş mina partlayışı nəticəsində Beynəlxalq Avrasiya Mətbuat Fondunun sürücüsü, 1990-cı il təvəllüdlü Xəzər Babaşov xə­sarət alıb. Tərtər Rayon Prokurorluğunda Beynəlxalq Avrasiya Mətbuat Fondunun əməkdaşının minaya düşməsi ilə bağlı araşdırmalara başlanılıb. Güman edi­rik ki, ətraflı araşdırma olduqca maraqlı məqamları ortaya çıxaracaq. 

Faşist generallarına, uşaq qatillərinə heykəllər ucaldan haylar mina hədəfləri­nin, günahsız qurbanlarının sayını artır­mağın, onlara daha artıq xəsarət yetir­məyin “mütərəqqi üsullarını” kəşf edirlər. Qarabağda təkcə hərbi deyil, eləcə də mülki nəqliyyat vasitələrinin hərəkət edə­cəyi yollara, xarabalığa çevirdikləri qə­biristanlıqlara aparan cığırlara üst-üstə bir neçə qat mina döşəmək xəstə hay ağlının məhsulu ola bilər. Uşaq oyuncaq­larının içinə mikrobombalar yerləşdirib, onları cəbhə bölgəsindəki kəndlərimizin həyətlərinə atmaq isə dinc sakinlərin qənimi “qırmızı kxmerlərin” belə ağlına gəlməzdi. Bəli, onların Bakıya təzyiq kimi terror alətinə çevirməyə çalışdıqları mi­nalardan istehsalçının iyi gəlməkdədir. Bu səbəbdən, təklif edirik ki, ANAMA-nın məlum xəbərdarlıq lövhələrinə “sahə minalanıb!” əvəzinə “sahə ermənilənib!” sözləri yazılsın. 

...Cəzasını beşqat çəkəcəksiniz! 

Azərbaycan bu günə qədər də Er­mənistanın terror fəaliyyəti, təbiətə, mə­dəni irsə, insanlığa qarşı əməlləri, hərbi cinayətləri barədə beynəlxalq birliyə, BMT-yə dəfələrlə müraciətlər ünvanla­yıb. Əlbəttə ki, indiki durumda beynəlxalq ictimaiyyətin səsimizə səs verəcəyini və ədalət gözləməyimiz sadəlövhlük olardı. Rəsmi Bakı hayların bu kimi təxribatla­rına həm hərbi, həm də siyasi müstəvi­də artıqlaması ilə cavab verib, qisasını da alıb. Bu dəfə də belə olacağına qəti şübhəmiz yoxdur. Ali Baş Komandanın dediyi kimi, düşmən birə beş ödəyəcək­dir. Zəruri addımları isə heç kəslə məs­ləhətləşmədən atacağıq. Necə ki, bir həftə bundan əvvəl suveren ərazimizdə, Laçın yolunda sərhəd nəzarət-buraxılış məntəqəmizi qurduq. Bunu demişdik və etdik. Necə etdiyimizi isə erməni siyasi ekspertləri də etiraf edirlər. Onlardan biri, politoloq Avanes Petrosyan sosial şə­bəkədə yazıb: “Bakıda işi çox yaxşı qu­rublar, öz addımlarını dəqiq formalaşdırır və onları mütləq reallaşdırırlar”. Düz sözə nə deyəsən?! 

Bu gün Hayastan təkcə Cənubun deyil, bütövlükdə, Qafqazın hər an part­lamağa hazır vəziyyətdə olan barıt çəl­ləyinə, bu bölgənin özü boyda minasına çevrilib. Beynəlxalq “istehkamçılar” onu nə qədər tez zərərləşdirsələr, bölgə bir o qədər tez rahat nəfəs alar.

Umud RƏHİMOĞLU,
ANAMA yanında İctimai Şuranın sədri

Ermənilərin Tərtərdə törətdikləri mina partlayışı terror hadisəsidir. Biz ermənilərin törətdiyi bu faciələri son günlər tez-tez yaşayırıq. Ötən gün (aprelin 28-də – red.) mina partlayı­şı nəticəsində 3 dinc vətəndaşımız həyatını itirdi. Həmin ərazilər dəh­şətli dərəcədə minalarla çirkləndi­rilib. Hadisənin detallarını görəndə adam dəhşətə gəlir. Monitorinq za­manı aşkar edilib ki, bu ərazilər 30 illik işğal müddətində minalarla ən çox çirkləndirilən ərazilərdəndir. Onu da deyim ki, keçmiş təmas xətti bo­yunca bütün ərazilərdə eyni problem yaşanır. Yəni, bu ərazilərdə torpağın altı maksimum dərəcədə piyada və tank əleyhinə minalarla çirkləndirilib. Azərbaycan 44 günlük Vətən mühari­bəsindən sonra ikinci faciəni yaşayır. Vətən müharibəsində biz düşmənlə problemi çözdük, 30 il işğal altında olan ərazilərimizi azad etdik. Bax­mayaraq ki, onlar bizim bu problemi­mizə də biganə idilər. Mina problemi bəşəri problemdir, bütün insanlığın problemidir. Beynəlxalq təşkilatları, supergücləri, insan hüquq müdafiəsi təşkilatlatlarını bu məsələyə biganə qalmamağa çağırırıq. Beynəlxalq təşkilatlar Azərbaycanın mina prob­leminə ciddi yanaşmalıdırlar.

İmran BƏDİRXANLI, “Xalq qəzeti”