Hayastanın baş nazirinin “2007-ci ildə Madrid prinsipləri ortaya çıxanda Ermənistan Qarabağı Azərbaycanın bir hissəsi kimi tanıyıb” fikrini gecikmiş etirafı kimi qəbul etmək olar. Amma bu etirafın ardınca Paşinyanın daha hansı təxribata əl atacağını bilmədiyimizdən, çomağı əlimizdə möhkəm tutmalıyıq. 

Ermənistanın təkcə Qarabağla bağlı uğursuzluqda deyil, ümumiyyətlə, bölgə­də, MDB məkanında, hətta beynəlxalq müstəvidə üzləşdiyi hərbi-siyasi, dip­lomatik kollapslarda özündən əvvəlki hakimiyyət yetkililərini günahlandırmağı adətə çevirmiş Nikol Paşinyanın bu­dəfəki bəyanatları yeni olmasa da, bəzi simptomları tibbi narahatlıq doğurur. Mi­sal üçün, kollapsa düşən xəstədə baş­gicəllənmə, hipotoniya, huşun itrilməsi kimi ağırlaşmalar baş verəndə spesifik müalicə üsulu kimi, ayaqlarını yuxarı qal­dıraraq uzanması məsləhət görülür. Deyəsən, Hayastanın başını itirmiş baş nazirinin reallıqdan uzaq, siyasi avantü­rizm nümunəsi sayıla biləcək açıqlama­ları da məhz kollaps xəstəliyinin əlamət­lərini xatırladır. 

* * * 

“Ermənistan Qarabağı Azərbaycanın bir hissəsi kimi tanıyıb”. Erməni media­sı yazır ki, baş nazir Nikol Paşinyan bu sözləri Ermənistan Milli Assambleyasın­da çıxışı zamanı deyib. Parlamentarilərə müraciətində Madrid prinsiplərindən da­nışan Paşinyan 2007-ci ildə rəsmi İrə­vanın Qarabağ münaqişəsinin mərhələli həlli variantının təklif edildiyi bu formatda diplomatik fiaskoya uğradığını bildirib. Yəni, onun sözlərinə görə, bu prinsiplə­rin qəbulu “Azərbaycan üçün Qarabağın öz müqəddəratını təyin etməsi məsələ­sində başlanğıc nöqtəyə çevrilib”. O, Madrid prinsiplərinə görə, Ermənistanın Qarabağı Azərbaycanın bir hissəsi kimi tanıdığını etiraf edib: “Bu faktın üstündən keçmək mümkün deyil və ondan yayına da bilmərik. İndi biz məhz on altı il əvvəl səpilən toxumun “məhsulunu” görürük”. Düz sözə nə deyə bilərik. Bəli, səpilən toxum sonda hazır məhsula çevrildiyi kimi, qazana tökülən ədviyyat da gec-tez aşpazın öz qaşığında üzə çıxır. On altı il əvvəl əkdiklərini indi biçməyə və yeməyə tərəddüd edən, 2018-ci ilin mayından bu barədə açıqlama verilməməsini hökumə­tin kobud səhvi olduğunu deyən Hayas­tanın baş nazirinin növbəti etirafı daha maraqlı və yaddaqalan olub: “Hansısa yolla düşdüyümüz bu tələdən çıxa biləcə­yimizi və ya heç olmasa, problemin həl­linə töhfə verəcəyimizi düşündük. Amma qurulan tələ beynəlxalq səviyyədə razı­laşdırıldığı üçün biz bunu edə bilmədik”. Paşinyana xatırladırıq ki, indi edə bilə­cəkləri yeganə şey Bakının sülh təklifləri­ni qəbul etməkdir. Münaqişənin dinc yolla həllini istəyən şəxs isə hər şeydən əvvəl səmimi olmalıdır. Əks təqdirdə nə dialoq baş tutur, nə də qarşılıqlı anlaşma. 

* * * 

Ermənistan Milli Assambleyasının deputatı Sisak Qabrielyanın İrəvanın Rusiya və KTMT ilə münasibətlərinə dair sualına cavab verən Paşinyan bu­rada mövqelərinin dəqiq, şəffaf, legitim və əsaslı olduğunu vurğulayıb. Hayların baş naziri sələflərinin bu münasibətlərin məhz onun hakimiyyəti dövründə pisləş­diyi barədə iddiaları ilə razılaşmadığını söyləyib: “Bu münasibətlər nə vaxt pis­ləşmişdi? Xatırlatmaq istəyirəm ki, məhz keçmiş iqtidarların vaxtında Moskva ilk dəfə Azərbaycanla çoxmilyardlıq silah müqaviləsi imzaladı. Əgər onların Krem­llə yaxşı münasibətləri var idisə, niyə bizim strateji müttəfiqimiz 2011, yaxud 2012-ci ildə Bakı ilə silah satışına dair ilk sazişi bağladı, İrəvana silah verilməsini isə məhdudlaşdırdı?”. 

• XATIRLATMA: Hayastanın baş na­ziri bunları bilmirsə, getsin arxivdə SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin sənədlərinə baxsın. Sovet İttifaqı dağıldıqdan sonra dünya birliyi Azərbaycanın sərhədlərini və ərazi bütövlüyünü tanıyıb, ölkəmiz beynəlxalq təşkilatlara həmin sərhədlər çərçivəzində üzv olub. 

Özündən savayı hamını günahkar çıxaran Paşinyan iki respublika arasında sərhəd probleminin əsasının Serj Sarkis­yanın prezidentliyi dönəmində qoyuldu­ğunu iddia edib. Öncədən düşünülmüş 11 aprel hərbi avantürasının ardınca dörd tərəfdən daha çeşidli zərbələr alma­ğa başlayan rəsmi İrəvanın bu dəfə də əməllərinin fəsadları ilə üz-üzə qaldığını söyləyə bilərik. Hərbi-siyasi dəstək almaq üçün onu Parisə, Brüsselə, Praqaya, Va­şinqtona apara biləcək yolları bağlanan Paşinyan hökumətinə qarşıda Şimal müt­təfiqindən gözlədiyi ağır zərbələri, alaca­ğı cəzaları hesablamaq qalır. 

Xəstənin cəzalandırılması insafdan sayılmasa da, onun sağalma ehtimalının həm də bu üsuldan asılı olduğunu deyən­lərlə razılaşmamaq mümkün deyil. 

Fikrət SADIQOV,
politoloq

– Paşinyan bir yandan bəyan edir ki, Qarabağ Azərbaycanın tərkib hissəsidir, digər tərəfdən deyir ki, bu, ayrıca bir məsələ­dir və Qarabağ erməniləri bunu Bakı ilə danışmalıdılar. Azərbay­canla sülh sazişinin imzalanması gündəmə gələndə isə Paşinyan orada mütləq bir maddədə Qa­rabağ ermənilərinin təhlükəsiz­liyinin əks olunmasını irəli sürür. Yəni, yenə də ona aid olmayan məsələlərə müdaxilə edir. İndi də deyir ki, guya Madrid prinsiplərinə riayət olunmadı, əvvəlki rəhbərlik siyasi baxımdan özünü düzgün aparmadı, belə yox, başqa cür hərəkət etməli idi. Bunların ha­mısı cəfəngiyyatdır. Onun əsas məqsədi keçmiş hakimiyyəti qa­ralamaq və onu tənqid etməkdir. Düzdür, bu, onların daxili siyasi çəkişmələridir və bizə aidiyyatı yoxdur. Sabiqlər isə ona cavabın­da bildirirlər ki, vaxtilə Rusiyadan “İskəndər” raketlərini biz almışıq, Moskva ilə hərbi-texniki sazişi biz bağlamışıq. Sənsə indi üzünü Av­ropaya çevirmək istəyirsən. Bu yolla heç nə əldə olunmayacaq və s. 

Bütün bunların fonunda Pa­şinyan iqtidarı yenə Azərbaycana qarşı təxribatla məşğuldur. Atəş­kəsi pozurlar, bizə qarşı ərazi id­dialarını davam etdirirlər. Deməli, bu vəziyyətdə Paşinyan normal, sağlam siyasi addımlar atmaq qabiliyyətinə malik deyil. O, bu kursu davam etdirərsə, hər dəfə Azərbaycan tərəfindən adekvat cavabını alacaq. Bakı heç bir təx­ribata göz yummayacaq. Onlar bunu anlamalı və nəticə çıxarma­lıdırlar.

İmran BƏDİRXANLI, “Xalq qəzeti”