Ağacəfər Həsənli – 70
Onun yaradıcılığı bütöv bir Vətən nəğməsidir. Şimalından qədim İtil – Volqa, cənubundan Kür–Araz və Rvarud çayları axıb Xəzərə tökülür və Azərbaycanın poeziya nəhrini daha da dolğunlaşdırır. Artıq 50 ildir ki, Ağacəfər Həsənlinin ilham çayları çağlamaqda, oxucunu dalğa-dalğa heyrətləndirməkdədir.
Ötən əsrin 70-ci illərinin sonunda, “Azərbaycan” jurnalında gənclərə “yaşıl işıq” yandırılan vaxtdan tanıyıram onu. Həmin dərginin bir nömrəsində görkəmli yazıçımız Seyran Səxavətin rəhbərlik etdiyi ədəbi dərnək üzvlərinin poetik nümunələrinə gen-bol yer ayrılmışdı və rubrika məhz Ağacəfərin şeirləri ilə açılırdı. Əl-əl gəzən həmin “Azəbaycan”ın səhifələrindən başlanan tanışlığımız sonradan əyaniləşdi və bugünə qədər davam edir. İndi artıq 70 yaşı olan şair dostumun dünənki yubiley məclisində özümə oturmağa yer tapmadığımı da indi sevinə-sevinə qeyd edirəm. Ağacəfərin şəxsiyyət və şair kimi heyranlarının sayı elə çoxdur ki, vaxt tapıb yubiley mərasiminə gələnlərin yarısı AYB-nin Natəvan klubuna güclə sığışmışdı.
Müqəddəs ruhların behişt yeridir,
Ocaq Azərbaycan, pir Azərbaycan.
Harda baş ucaldan övladı varsa,
Orda bərqərardır bir Azərbaycan.
Ağacəfər Həsənli özü baş ucaldan Vətən övladı olduğuna görədir ki, məclisində bu boyda qələbəlik yaranıb.
Tam bitkin, yetkin şair olan Ağacəfərin təbiətlə bağlı çoxlu gözəl şeirləri var. Özü demişkən, “tələbə bileti”nə aldanıb, açıq təbiət muzeyi olan yurd-yuvasından çıxaraq Bakıya gəlsə də, ürəyi elə oralardadır. AYB-dəki məclisində Xalq yazıçısı Anar, Xalq şairi Sabir Rüstəmxanlı, akademik Rafael Hüseynov, Milli Məclisin deputatı Musa Qasımlı, şair və yazıçılar İlqar Fəhmi, Vaqif Bəhmənli, Hüseynbala Mirələmov, Səlim Babullaoğlu, İslam Qəribli, Xeyrəddin Qoca və başqaları onun yaradıcılıq məziyyətlərindən danışanda təbiət mövzusuna yaxınlığını məxsusi qeyd etdilər. İlk dərnək rəhbəri Seyran Səxavət isə xatırlatdı ki, ruhən təbiətə çox yaxın olduğuna görə, dostları onun adı və soyadının ilk hərflərini calaq edərək şairi “Ağac” da adlandırıblar. Nə yaxşı ki, bu ağac barı, bəhrəsi ilə canlı bir təbiət abidəsi timsallıdır. Təsadüfi deyil ki, Ağacəfərin şeir toplularının biri “O ağacın kölgəsi”, biri də “Ağac kitabxanalar” adlanır.
...Şəxsi kitabxanamda onun da əsərləri var. Amma, nədənsə, 1997-ci ildə çıxmış “Ürəyim döyünür, qapım döyülür” kitabını daha çox sevir, vaxtaşırı oxuyub zövq alıram. Onu da deyim ki, orta məktəbdə ədəbiyyat müəllimim olmuş, sonralar “Azərbaycan” jurnalında baş redaktor müavini kimi çalışmış Nadir Cabbarlı Ağacəfər Həsənlinin sağlam bir ağac kimi poetik boyartımına şahidliyini sanballı şəkildə qələmə almışdı: “Vaxtilə başı qarlı Zuvand dağlarının kövrək xatirələrinə, zümrüd rəngli Lerik meşələrinin göynər xiffətinə bələnmiş, dəli-dolu gəncliyin iztirabları ilə dolub-daşan Ağacəfərin şeirinin bu kitabın (“Ürəyim döyünür, qapım döyülür”-V.Y.) səhifələrində dünya kədərinə, “qəmi-aləmə” inadkar həssaslığı ilə qəfil qarşılaşsam da, açığını deyim ki, bu görüşə heyrətlənmədim. Çünki bu şeirlər, bir küll halında sübut edir ki, həmən həssaslıq intiutiv və spontan həssaslıq deyildir. Onda hər hansı bir ədəbi dəbin əlamət və izlərini axtarmaq da əbəsdir. Dünya kədərinə, aləm qəminə dəruni canatma, hər şeydən əvvəl, bu şeirlərin stixiyasından irəli gəlir, gerçəkliyə bədii nüfuzun mahiyyətini əks etdirir”.
Elə məclisdə də deyildiyi kimi, “dərd əlindən dağa çıxan” mənəvi babası Məhəmməd Füzulini gözəl bilən, əruzu heyrətamiz bir tərzdə anladan Ağacəfər yazılarında dərd dağını yaylağa çevirə bilən bir qələm sahibidir.
Təsadüfə baxın ki, bu il onun çox sevdiyi Məhəmməd Füzulinin 530 illiyini qeyd edirik. Dünən Mikayıl Müşfiqin doğum günü idi, eyni zamanda, Vaqif Səmədoğlunun 85 yaşı tamam oldu. Bu gün isə həm də Aleksandr Puşkin 225 yaşına çatıb. Belə bir poetik ab-havada Bakıda, AYB-nin Natəvan klubunda şeirsevərlərin Ağacəfər Həsənlinin başına toplaşmasında, bəlkə də, bir qanunauyğunluq var.
Sonda qeyd edim ki, günümüzün sayılıb-seçilən şairinin yenicə çapdan çıxmış “Zəng” kitabının məclis iştirakçılarına poeziya adına ərməğan olunması da fərəhləndirici hadisədir.
Əli NƏCƏFXANLI
XQ
