Dilimiz tarixi mərhələlər keçməsinə baxmayaraq  xalqımızla  birlikdə çətinliklərə tab gətirmişdir. Dil xalqların mənəvi dəyərlərini yaşadır, inkişaf etdirir və xalqların varlığının  önəmli  təmsilçisidir. Ana  dilimiz  milli  varlığımızı  müəyyən  edən başlıca  amillərdəndir. Ana  dilimiz qədim tarixə  malik olduğu kimi, illərin keşməkeşli  yollarından  alnı açıq  çıxaraq indiki dövrə  gəlib  çatan ən dəyərli, mənəvi  sərvətlərimizdəndir. Həmçinin ana dili dövlət rəmzlərimiz olan – himn, gerb, bayraq  kimi  xalqımız  üçün  müqəddəsdir.

Azərbaycan  dilinin  ölkəmizin  dövlət  dili  elan  edilməsində Ulu  Öndər  Heydər Əlivevin  əvəzsiz  rolu  olmuşdur.  Ulu  Öndərin  Azərbaycanda  rəhbərliyə   başladığı  ilk  günlərdən  ana dili  haqqında apardığı  fəaliyyətlər  danılmazdır. Azərbaycan  dilinin  zəngin  lüğətinə  bələd  olan, yüksək  qrammatik biliyə malik, ədəbi  və  səlis  danışıq  nitqindən  istifadə  edən Heydər Əliyev  dövlət  səviyyəli tədbirlərdə, xalq ilə görüşlərdə, o  cümlədən xarici  ölkələrdə  ana  dilimizi  hər zaman  yüksək  səviyyədə  təmsil  etmişdir.  

SSRİ-yə  daxil  olan  respublikaların  ictimai-siyasi   həyatı da  1970-ci  illərin ortalarında   dil  siyasəti  ortaya  çıxdı. SSRİ  Konstitusiyasının  qəbul  etdikdən sonra  milli  dəyərlər  sıxışdırılır, rus  dili  hüquqlarının   genişləndirilməsi və  vahid dil  siyasəti  təbliğ  edilirdi.  Belə çətin  vəziyyətdə  ana  dilimizi təbliğ  etmək  çox çətin  idi  və  belə  məsələləri  gündəmə  gətirənləri   isə  sürgün   edirdilər  və onlar  bunların qarşısında da  aciz  idilər. Lakin,  o  vaxt  Ulu  Öndər  Heydər Əliyev Azərbaycan  Respublikasının  ana  dili  haqqında  fikirlərini  açıq-aydın  bildirmişdir. 

Heydər  Əliyev 1969-cu ildə hakimiyyətə gəldikdən sonra ana dilimizin xilaskarı kimi  tarixdə  öz  əbədi  izini  qoymuşdur. 1995-ci  ildə  noyabrın 12-də  Müstəqil Azərbaycan  Respublikasının  qəbul  edilmiş  Konstitusiyasında  Azərbaycan  dili dövlət  dili  kimi  qəbul  edilmişdir. “ Dövlət dilinin tətbiqi və işinin təkmilləşdirilməsi “ haqqında  Azərbaycan  Respublikasının Prezidentinin   2001-ci il  18  iyun  tarixli  fərmanı  və  Nazirlər  Kabinetinin  25  iyun  2001-ci tarixli  113 saylı  sərəncamı  ölkənin  təhsil  sistemində  dövlət  dili – Azərbaycan  dilinin tədrisi və  latın  qrafikasının tətbiqi sahəsində icra üçün direktiv hüquqlu normativ sənəd kimi qəbul edilmişdir.  

Azərbaycan Respublikasının müstəqilliyinin  10-cu  ildönümünə həsr edilmiş tədbirlərdə  Ümummilli  Lider  demişdir: “ Bu  10  ildə  bizim ən böyük nailiyyətlərimizdən  biri   Azərbaycan Dövlət dilinin, ana  dilinin  hakim  olmasıdır. Biz  dünyaya   nümayiş  etdirdik  ki, dünyada Azərbaycan  xalqı  var,  Azərbaycan milləti  var,  Azərbaycan  dili  var!“

Heydər  Əliyev Azərbaycan  dilinin  zənginləşməsi  istiqamətində  müxtəlif vasitələrdən  istifadə  etmişdir.  Dilçi  alimlərə  yüksək  diqqət  yetirilməsi  və qayğı göstərilməsi, dövlət  dilimizdə    kitabların  nəşrlərinin   artırılması  və  yüksək səviyyəli  tədbirlərin  ana  dilində  keçirilməsi  dilimizin   inkişaf   yönlərindəndir. 

“Hər  bir xalq öz  dili  ilə  yaranır.  Ancaq  bu  dili  yaşatmaq,  inkişaf  etdirmək  və   dünya  mədəniyyəti  səviyyəsinə qaldırmaq   xalqın  qabaqcıl  adamlarının,  elm, bilik  xadimlərinin  fəaliyyəti  nəticəsində  mümkün  olur“. Ulu Öndərin bu  sözləri xalqımızın  var  olmasında,   formalaşmasında  ana  dilinin  inkişafında   əbədi  iz qoymuşdur.

Sevinc ƏHMƏDOVA,

Azərbaycan Dövlət Pedaqojı Universiteti, 

Xarici Dillər Mərkəzinin müəllimi