Birinci rübdə 153,4 milyon manatlıq ödəniş verilib

Azərbaycan Mərkəzi Bankının məlumatına əsasən, cari ilin birinci rü­bündə respublikada 17 sığorta şirkətinin xətti ilə 373 milyon manat (ötən ilin eyni dövrünə nisbətən 7,6 faiz çox) sığorta haqqı toplanılıb. Hesabat dövründə sığorta şirkətlərinin həyata keçirdikləri ödənişlə­rin məbləği isə 153,4 milyon manata (illik müqayisədə 49,9 faiz çox) yüksəlib. Bu müddətdə sığorta bazarında toplanan hər 100 manat sı­ğorta haqqının 41,1 manatı (2023-cü ilin müvafiq dövründə bu göstə­rici 29,5 manat olub) ödəniş edilib. 

Sığorta bazarında qarşıdakı dövrdə də müsbət göstəricilərin qeydə alınacağı, 2020-ci ildən ger­çəkləşdirilən, perspektivdə də bir tendensiya kimi davam etdirilən böyümə trendinin 2024-cü ildə də müşahidə olunacağı əminliklə proq­nozlaşdırılır. Çünki Mərkəzi Bank, Azərbaycan Sığortaçılar Assosia­siyası (ASA) və sığorta bazarının iştirakçıları tərəfindən sektorun inki­şafına hesablanan hədəflərə doğru sistemli addımlar atılır. 

ASA-dan bildirildiyinə görə, yerli sığorta bazarı artıq bir ildir ki, davamlı böyümə və dayanıqlı inki­şaf tempini qoruyub saxlayır. Ötən il sığorta yığımlarının ilk dəfə olaraq 1 milyard 20 milyon manata (2022-ci ilin analoji dövrü ilə müqayisədə, təqribən, 222 milyon manat çox) yaxınlaşması, başqa sözlə, 28 faiz böyüməsi bunun bariz ifadəsidir. 

Ötən il baş verən sığorta ha­disələrinə görə, həyata keçirilən ödənişlərdə də artım qeydə alınıb. Belə ki, Mərkəzi Bankın icmalına əsasən, 2023-cü ildə 455 milyon manat (2022-ci ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 95,7 milyon manat çox) sığorta ödənişi həyata keçirilib. 

Belə bir göstərici isə onu deməyə əsas verir ki, sığorta xidmətlərinə marağın artması tədricən və mər­hələli şəkildə formalaşmaqdadır ki, bu da sığortadan faydalananların sayının artımında özünü davamlı büruzə verir. Sığorta sektorunda bö­yümədə bütün sığorta növləri komp­leks şəkildə fəal rol oynayır. 

Burada bir məqam da xüsusi vurğulanmalıdır. Sığorta sistemində yüksək nəticələrin əldə edilməsi, ilk növbədə, islahat tədbirlərinin uğur­la davam etdirilməsi ilə əlaqədardır. Xüsusilə də Mərkəzi Bankın uğurlu tənzimləmə və nəzarət siyasəti, o cümlədən sektorun bütün peşəkar iştirakçılarının fəal təşəbbüskarlığı bir çox ilkləri və yenilikləri şərtləndi­rir. Məsələn, keçən il avtonəqliyyat vasitəsi sahiblərinin mülki məsu­liyyətinin icbari sığortası növünün elektronlaşdırılması prosesinin tam başa çatdırılması nəticəsində av­tonəqliyyat vasitəsi sahibi avto-ic­bari sığorta məhsulunun satışı üzrə lisenziyaya malik istənilən qeyri-hə­yat sığorta şirkətinin rəsmi veb-say­tına daxil olmaqla maneəsiz və vaxt itirmədən sığortalana bilir. 

Sığorta sistemində xidmətlərə əlçatanlıq bununla kifayətlənmə­yib. Daşınmaz əmlak sığortası üzrə nəzarət mexanizmi yaradılıb. Başqa sözlə, ötən il iyunun 1-dən İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Əmlak Məsələləri Dövlət Xidməti ilə İcbari Sığorta Bürosu arasında elektron informasiya inteqrasiyası prosesi yekunlaşdırılaraq daşınmaz əm­lakın icbari sığortası və daşınmaz əmlakın istismarı ilə bağlı mülki məsuliyyətin icbari sığortası növləri üzrə şəhadətnamələr kağız daşı­yıcıdan elektron formaya keçirilib. Bununla da adıçəkilən sığorta növ­ləri üzrə uzun müddət gözlənilən nəzarət mexanizmi formalaşdırılıb. 

Sığorta fəaliyyətində maarif­ləndirmə layihəsi də uğurla davam etdirilib. Mərkəzi Bank, ASA və İcbari Sığorta Bürosu arasında im­zalanan “Sığorta savadlığının artı­rılması, maarifləndirmə, təbliğat və qarşısıalınma tədbirlərinin sistemli və ardıcıl həyata keçirilməsinə dair qarşılıqlı əməkdaşlıq haqqında” Me­moranduma əsasən, ölkədə ümum­respublika səviyyəsində sığorta maarifləndirməsi layihəsinə start verilib. Layihənin icrası dövründə sığorta növlərinin təbliği, geniş əhali qruplarının müxtəlif kommunikasiya kanalları vasitəsilə sığortanın üs­tünlükləri və qazandırdığı dəyərlər barədə məlumatlandırılması əsas mövzu istiqamətləri olub. 

Layihə çərçivəsində həyata ke­çirilən tədbirlər uğurlu nəticələrlə yadda qalıb: 2021-ci ildə sığorta bazarı 16 faiz, 2022-ci ildə 18 faiz, 2023-cü ildə 28 faiz, cari ilin birinci rübündə isə 18 faiz böyümə qeydə alınıb. 

Sığorta sistemində həyata ke­çirilən islahatlar çərçivəsində kadr potensialının möhkəmləndirilməsi də diqqətdə saxlanılıb. Bu məqsəd­lə Mərkəzi Bank və ASA tərəfin­dən Türk Sığorta İnstitutu Vəqfi ilə əməkdaşlıq çərçivəsində ölkəmizdə “Aktuari inkişaf proqramı” həyata keçirilib. Bundan əlavə, Azərbay­canda əhalinin və biznesin müxtəlif xarakterli risklərə qarşı müdafiəsi­nin gücləndirilməsi məqsədilə ASA və Banklar Assosiasiyası tərəfindən genişmiqyaslı intensiv əməkdaşlıq platforması formalaşdırılıb. Həmin platforma ilə bank müştərilərinin həyatı, sağlamlığı və əmlakı ilə bağlı mövcud risklərə qarşı sığorta təminatının genişləndirilməsi, bu məqsədlə müştərilərə dəyər qazan­dıran sığorta məhsullarının birgə inkişaf etdirilməsi və müştərilərə təqdim olunması nəzərdə tutulub, sözügedən istiqamətlərdə müəyyən layihələr gerçəkləşdirilib. 

Nəhayət, Azərbaycanın sığorta bazarının son illərdəki beynəlxalq əlaqələri istiqamətində qeydə alı­nan yeniliklər barədə də bəhs et­mək istərdik. Yeri gəlmişkən, hər bir sahədə olduğu kimi, sığorta sek­torunda da beynəlxalq əlaqələrin formalaşdırılması və dünya trend­lərinin mütəmadi olaraq izlənməsi diqqət mərkəzində saxlanılıb. ASA ilə Türkiyə Sığorta Birliyi arasında 2020-ci il noyabrın 24-ü ilk dəfə qar­şılıqlı əməkdaşlıq əlaqələri qurulub. 2022-ci il mayın 24-də Türkiyənin İstanbul şəhərində keçirilən sığorta zirvəsi toplantısında Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan, Özbəkistan və Qırğızıstanın sığorta birliklərinin rəhbərlərinin iştirakı ilə dünyada ilk dəfə Türk Dünyası Sığorta Birliyi təsis edilib. Elə həmin il adıçəkilən birliyin Yol xəritəsi hazırlanıb və üzv ölkələrlə razılaşdırılıb. 

Vaqif BAYRAMOV
XQ