İndi qışın oğlan çağıdır. Tarla və plantasiyalar bəzi yerlərdə bəmbəyaz qarla örtülüb. Amma ilin bu çağında da fermerlər bekar qalmırlar. Kimi əkin sahələrinə gübrə daşıtdırır, kimi meyvə ağaclarında calaq aparır, təmirçilər isə texnikanı yaz-tarla işlərinə hazırlayırlar.
Azərbaycan torpağı barlı, bəhrəli, bərəkətlidir. Ölkəmizin ucsuz-bucaqsız taxıl zəmilərində, alma, üzüm, sitrus bağlarında, tərəvəz sahələrində çalışanlar bilirlər ki, bu torpaq heç vaxt halal əməyi itirməyib, əkin-biçin adamının zəhmətini özünə birə-beş qaytarıb.
Torpaqda izi olanın süfrədə payı olur, – deyirlər. Bu gün kənddə sadə torpaq pay mülkiyyətçilərindən tutmuş böyük fermer təsərrüfatlarınının rəhbərlərinə qədər hər kəs torpağın “dili”ni tapıb daha çox və keyfiyyətli məhsul əldə etməyə çalışır. İnsafən, Azərbaycan kəndinin və kəndlisinin uğurları ilbəil artır.
Artıq yola saldığımız 2022-ci təsərrüfat ili bütövlükdə aqrar sahədə çalışanlar üçün uğurlu olub. Demək olar ki, kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının bütün sahələrində artım müşahidə olunub. Bu, ona dəlalət edir ki, bölgələrimizdə əhalinin rifahı daha da yaxşılaşıb.
Azərbaycan dövləti qeyri-neft sektorunun sürətli inkişafına böyük önəm verir. Milli Məclisin Aqrar siyasət komitəsinin sədri Tahir Rzayev dedi ki, möhtərəm Prezidentin rəhbərliyi ilə bu istiqamətdə davamlı və perspektivli işlər görülür. Məqsəd ölkədə ərzaq təhlükəsizliyinin daha da gücləndirilməsi və kənd təsərrüfatı məhsullarının ixrac potensialının artırılmasına nail olmaqdır.
T.Rzayev bildirdi ki, bu gün ölkəmizdə rəqabətqabiliyyətli kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalı və emalı sənayesi formalaşdırılır. Reallıq budur ki, Azərbaycanda aqrar sektor keyfiyyətcə daha yüksək səviyyəyə yüksəlir. Xüsusilə qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycanda aqrar sahədə innovasiyaların tətbiqi ilə bağlı uğurlu təcrübələr yaranıb. Dövlət və özəl sektorun vəsaitləri hesabına “ağıllı istixana” və “ağıllı bağ”lar qurulub, torpaq və su sensorları, “ağıllı” suvarma sistemləri, aqrodronlar, aqrorobotlar, “dəqiq” əkin texnologiyaları tətbiq olunub.
Təqdirəlayiq haldır ki, ölkəmizdə “elektron kənd təsərrüfatı” informasiya sisteminin (EKTİS) tətbiq edilməsinə başlanılıb, artıq 2020-ci ildən başlayaraq bitkiçilik və heyvandarlıq sahəsində fermerlərə subsidiyaların alternativsiz olaraq EKTİS vasitəsilə verilməsi təmin edilib. Bu da öz növbəsində subsidiyaların verilməsində şəffaflığın yüksəlməsinə səbəb olub.
Əməkdar kənd təsərrüfatı işçisi Babakişi Quliyev bizimlə söhbətində belə bir fikri dönə-dönə vurğuladı ki, aqrar sahə dövlətin diqqət və qayğısına ehtiyacı olan sahədir. Yaxşı haldır ki, ölkəmizdə kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalçıları daim dövlət qayğısı ilə əhatə olununlar.
Bütün bunlar öz müsbət nəticələrini verir. Konkret misallar çəkməyə lüzum görürəm. Buyurun, son 10 il ərzində ölkədə kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı 46,8 faiz (o cümlədən bitkiçilik məhsulları istehsalı 53,0 faiz, heyvandarlıq məhsulları istehsalı 42,5 faiz) artıb. Bu dövr ərzində kənd təsərrüfatı və ərzaq məhsullarının ixrac həcmi təqribən 26,9 faiz yüksəlib.
Bu gün ölkəmizdə əhalinin ərzaqlıq buğda ilə təmin olunması strateji əhəmiyyət kəsb edir. Təsadüfi deyil ki, “Ərzaqlıq buğda ilə özünütəminetmə səviyyəsinin yüksəldilməsinə dair bir sıra tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2022-ci il 19 iyul tarixli fərmanına əsasən yeni dövlət dəstəyi mexanizminin yaradılmasına başlanılıb.
Əhalinin ərzaq təhlükəsizliyini gücləndirmək məqsədilə ölkəmizdə bütün lazımlı tədbirlər görülmüşdür və bundan sonra da görüləcək. Diqqət yetirin. Son bir ildə buğda əkinlərinin sahəsi 7,8 faiz artırılıb. Azərbaycanda 2022-2023-cü təsərrüfat ilində 1 milyon 44 min 660 hektar sahədə payızlıq taxıl əkini aparılıb. Dən üçün payızlıq əkinlərin sahəsi əvvəlki təsərrüfat ili ilə müqayisədə 2,8 faiz çoxalıb.
Payızlıq taxıl əkinlərinin 649,2 min hektarını buğda, 395,3 min hektarını arpa, 160 hektarını çovdar əkinləri təşki edir. Bundan əlavə, ölkədə 14 min hektar sahədə xəsil və yaşıl yem üçün əkinlər aparılıb.
Azərbaycanın 60-dan artıq rayonunda taxıl əkinləri aparılır. Payızlıq taxıl əkinləri ölkəmizin ümumi əkin balansının 60 faizə yaxınını təşkil edir. Qeyd edək ki, yazlıq dənli və dənli paxlalı bitkilərin əkininə isə mart ayından start veriləcək.
İşğaldan azad olunmuş ərazilərdə kənd təsərrüfatının inkişafı baxımından da yeni imkanlar yaradılıb. Ötən mövsümdə artıq 50 min hektardan artıq sahələr əkinə cəlb edilib. Həmçinin Kəlbəcər və Laçın rayonlarının yaylaqlarına pilot təcrübə kimi arı ailələri, qoyunçuluq təsərrüfatlarının köçürülməsi həyata keçirilib. Zəngilan rayonunda 5 hektar sahədə Azərbaycan–Türkiyə Qardaşlıq bağı salınıb, həmçinin Zəngilan rayonunun Ağalı kəndində “Dost Aqropark” fəaliyyətə başlayıb.
Azərbaycanda aqrar sektorun potensialı böyükdür. Bu imkanları reallığa çevirmək üçün bu sahədə çalışanlardan gərgin səylər, səriştə və fədakarlıq tələb olunur. İnanmaq istərdik ki, Azərbaycan kəndi zamanın çağırışlarına adekvat olaraq inkişaf və tərəqqi edəcək.
P.S. Yazının əvvəlində qeyd etmişdik ki, bu günlərdə tarla və plantasiyalarımız qara bürünüb. Redaksiyamızda təcrübə keçən Leyla Hadiyeva adlı istedadlı tələbə-jurnalist təsadüfən bu qeydləri oxuyanda soruşdu ki, bəs orada meyvə və sitrus ağacları, çay və moruq kolları üşümür ki? Cavab verdim ki, fermerlər onları öz isti nəfəsləri ilə qızdırırlar. Leyla şəhərli qızıdır, sözlərimə inandı və gülümsəyib dedi ki, bu, onun bu vaxta qədər ağlına gəlməmişdi...
Məsaim ABDULLAYEV,
“Xalq qəzeti”