ABŞ-də bu il noyabrın 5-də keçiriləcək prezident seçkiləri dünyanın diqqət mərkəzindədir. Budəfəki kampaniya üçün səciyyəvi cəhət budur ki, prezidentliyə namizədlər və onların tərəfdarları debat və müzakirələrdə bir-birinə qarşı kəskin mövqe sərgiləyirlər. Bu dəfə ritorika çox sərtdir. 

Planetdə yeni siyasi, iqtisadi və hərbi nizam formalaşır. ABŞ bu taleyüklü prose­sin önündə getməkdə israrlıdır. Bu ölkənin özündə isə əsasən iki qüvvə – imperiya maraqlarını təmsil edən 45-ci prezident Donald Trampın komandası ilə qlobalçılar, hazırkı vitse-prezident Kamala Harrisin tərəfdarları arasında gedir. Hər iki tərəf or­taya güclü siyasi iradə qoyub. 

Bu danılmaz həqiqətdir ki, ABŞ-dəki yuxarıda qeyd etdiyimiz hazırkı siyasi kon­fiqurasiyanın nəticələri regional və qlobal siyasətə ciddi təsir göstərəcək. Buna görə də Yer kürəsinin, demək olar ki, hər bir guşəsində, xüsusilə də iki ən qaynar nöqtə­də – Ukrayna və İsraildə seçkiləri xüsusilə diqqətlə izləyirlər. Heç kəsə sirr deyil ki, Ukraynanın hazırkı iqtidarı demokratların, İsrail iqtidarı isə Trampın qələbəsini arzu­layır. 

Şübhəsiz, seçkilərin taleyini 340 mil­yonluq Amerika vətəndaşları həll edəcək. Onların hiss və düşüncələrinə təsir etmək üçün ABŞ-də hazırkı seçkiqabağı kampa­niya dönəmində hər iki rəqib siyasi parti­yanın yetkililəri əllərindən gələni etməyə çalışırlar. 

Dünən Çikaqoda Demokratlar Partiya­sının 3 günlük qurultayı öz işini başa çat­dırıb. Partiyanın ali məclisində demokrat­ların siyasi elitasının əsas simaları bir-bir çıxış edərək vitse-prezident Kamala Harri­sin dövlətin ali postuna, Minnesota ştatının qubernatoru Tim Valsın vitse-prezidentliyə namizədliklərini dəstəkləyiblər. 

Qurultayın ilk iş günü Prezident Co Bayden yaddaqalan və təsirli nitq ilə çıxış edib. ABŞ mətbuatı yazır ki, 52 illik siya­si fəaliyyətdən sonra partiyanın zirvəsinə qalxmış 81 yaşlı Bayden qurultay zalında qəhrəman kimi qarşılanıb. Ötən ay siyasi yarışdan çəkildiyini elan etmiş Baydeni qurultay iştirakçıları dörd dəqiqə ərzində “Təşəkkür edirik, Co!” deyə salamlayıb. “Amerika, mən səni sevirəm,” deyə Co ca­vab verib.

Aydın və enerjili danışan demokrat lider natiq kürsüsündə öz prezidentliyi­ni müdafiə etmiş, vitse-prezidentə dəstək ifadə vermiş və Trampı tənqid etmişdir. Baydenin bu çıxışı iyun ayında Trampla debatdakı zəif, çaşqın danışığı ilə təzad təşkil edib. 2020-ci ildəki leytomotivi ye­nidən səsləndirən Bayden “Amerikanın ruhu uğrunda döyüş” getdiyini vurğulayıb, Harris və Valzı bu döyüşdə qalib çıxmağa ən şanslı liderlər kimi təsvir edib.

Bayden bildirib ki, 2020-ci ildə Harrisi özünə vitse-prezident seçmək karyerasının “ən yaxşı qərarı” olub. “O, uşaqlarımı­zın nümunə kimi baxacağı bir prezident olacaq. O, dünya liderlərinin indiki kimi hörmət bəsləyəcəyi bir prezident olacaq”, - deyə Co Bayden Kamala Harrisin Ameri­kanın gələcəyinə “öz möhürü”nü vuracağı­nı bəyan edib.

Baydenin nitqindən öncə qurultayda çıxış edən digər tanınmış siyasətçilər, o cümlədən sabiq prezidentliyə namizəd Hil­lari Klinton demokrat prezidenti tərifləyib və ona sərgilədiyi liderliyə görə minnət­darlığını ifadə ediblər.

Qurultayda çıxış edən demokrat na­tiqlərin bir çoxu respublikaçıların abort hüquqları üzrə mövqeyini tənqid ediblər. Onlar hazırkı respublikaçı prezidentliyə namizəd Trampın məhkəmə problemlərinə diqqət çəkmiş və onun mənəvi dəyərlərini sual altına almışlar. Bir çoxları Trampın si­yasətinin yalnız varlılara, Harrisin siyasə­tinin isə işçi sinfə xidmət göstərəcəyini vurğulayıblar.

Xatırladaq ki, Tramp öz seçkiqabağı təbliğatını əsasən Ağ evin hazırkı rəhbə­rinin daxili və xarici siyasətinin kəskin tənqidi üzərində qurmuşdu. Baydenin seçkilərdən geri çəkilərək K.Harrisin na­mizədliyini irəli sürməsi namizəd milyar­derin komandasında çaşqınlıq yaradıb. Əgər əvvəllər rəy sorğularında Tramp irə­lidə idisə, o, artıq Harrisə uduzmağa baş­layıb. 

Dünən Çikaqoda Demokratlar Parti­yasının qurultayı Kamala Harrisin çıxışı ilə başa çatıb. O, dəfələrlə sürəkli alqış­larla qarşılanan nitqində amerikalıların ərzaq xərclərini azaltmaq və inflyasiyanı nəzarətdə saxlamaq üçün çalışacağını vəd edib. Kamala Harris Amerikanın bütün dünyaya əmin-amanlıq və sülh bəxş edə­cəyini bildirib. 

Məsaim ABDULLAYEV
XQ