Beynəlxalq reytinq agentliyi "Fitch" Çinin xarici valyutada uzunmüddətli defolt reytinqini (IDR) “A+” səviyyəsində təsdiqləyib. Bununla belə, agentlik proqnozu sabitdən neqativə dəyişib. Çin Xalq Respublikasının Maliyyə Nazirliyi "Fitch"in qərarından təəssüfləndiyini bildirib.
Agentlik mətbuata açıqlamasında bildirib ki, proqnoza yenidən baxılması, ölkənin "daha qeyri-müəyyən iqtisadi dünyagörüşü" fonunda Çinin dövlət maliyyəsi üçün artan risklərlə əlaqədardır. "Son illərdə böyük fiskal kəsirlər və artan dövlət borcu fiskal buferləri aşındırıb... "Fitch" hesab edir ki, fiskal siyasət gələcək illərdə iqtisadi artımın dəstəklənməsində mühüm rol oynayacaq və bu, dövlət borcunun davamlı artım tendensiyasını dəstəkləyə bilər", - ekspertlər deyir.
Fitch izah etdi ki, Çinin “A+” IDR “böyük və şaxələndirilmiş iqtisadiyyatı, digər ölkələrə nisbətən möhkəm ÜDM artım perspektivləri, qlobal ticarətdə mühüm rolu, davamlı xarici maliyyəsi” və yuanın ehtiyat valyuta statusu ilə dəstəklənir. Bununla yanaşı, agentlik Çin hökumətinin büdcə kəsirinin 2023-cü ildəki 5,8%-dən 2024-cü ildə ÜDM-in 7,1%-nə qədər artacağını gözləyir. Bu, koronavirus pandemiyası fonunda ölkə iqtisadiyyatının sərt məhdudiyyətlərə məruz qaldığı 2020-ci ildəki 8,6%-dən bəri ən yüksək rəqəm olacaq.
“Fitch” Çinin iqtisadi artımının 2023-cü ildəki 5,2%-dən 2024-cü ildə 4,5%-ə qədər azalacağını proqnozlaşdırır. Analitiklər daşınmaz əmlak sektorunun davamlı zəifləməsinin və ev təsərrüfatlarının istehlakının azalmasının səbəbini, digər amillərlə yanaşı, “gəlir artımının bir qədər ləng olması” ilə izah edirlər. Problemlər arasında deflyasiya da qalmaqdadır - agentliyin izah etdiyi kimi, deflyasiya riskləri 2023-cü ildə daxili tələbin zəif dinamikası və bir sıra müvəqqəti amillər fonunda yaranıb. "Buna baxmayaraq, risklər aşağıya doğru sürüşür və inflyasiya proqnozlaşdırdığımızdan aşağı qala bilər ki, bu da ÜDM-in artım proqnozuna daha da təsir edəcək", - press-relizdə məsələyə aydınlıq gətirilir.
Çinin Maliyyə Nazirliyi cavab olaraq bildirib ki, "Fitch"in qiymətləndirmə metodologiyasının indeks sistemi Çinin iqtisadi artımını təşviq etməkdə fiskal siyasətin müsbət rolunu "effektiv və dərindən əhatə edə bilməz". “Fitch"in Çinin suveren kredit reytinqi ilə bağlı proqnozunu aşağı salması təəssüf doğurur. "Fitch Ratings" komandası ilə əvvəldən danışdıq və hesabatda Çinin bəzi fikirləri öz əksini tapdı... Uzunmüddətli perspektivdə mülayim kəsirlərin saxlanması və borc vəsaitlərinin səmərəli istifadəsi daxili tələbi genişləndirməyə, iqtisadi artımı dəstəkləməyə və nəticədə güclü suveren krediti qorumağa kömək edəcək... Çin hökuməti həmişə iqtisadi inkişafın dəstəklənməsi, maliyyə risklərinin qarşısının alınması və maliyyə sabitliyinə nail olmaq kimi çoxsaylı məqsədləri nəzərə almaqda israrlıdır”, - deyə departamentin press-relizində deyilir.
2023-cü ilin sonunda Çinin ÜDM-i illik ifadədə 5,2% artıb ki, bu da təxminən 5% səviyyəsində müəyyən edilmiş rəsmi proqnozdan yüksəkdir. ÜDM 126,058 trilyon yuan (17,6 trilyon dollar) təşkil edib. Mart ayında Çinin Baş naziri Li Qiang Ümumçin Xalq Nümayəndələri Konqresində ölkənin 2024-cü il üçün ÜDM-in artımı üçün rəsmi hədəfi - 5% - açıqlayıb. Baş nazirin hesabatı göstərir ki, ÇXR iqtisadiyyatının, o cümlədən daşınmaz əmlak bazarında sistemli problemlərin həlli üçün islahatlar hələ gözlənilmir və elan edilmiş təşəbbüslərin əksəriyyəti Çinin texnoloji suverenlik məqsədlərinə nail olunması ətrafında cəmlənəcək.
Hazırladı:
S.ELAY
XQ
