1993-cü il iyunun 15-də ümummilli lider Heydər Əliyevin Azərbaycanın siyasi rəhbərliyinə qayıdışı milli dövlətçiliyimizin taleyində xüsusi yeri olan böyük tarixi hadisədir. O dövrdə baş verən gərgin hadisələr xalqımızın yaşlı və orta nəslinin yaddaşına əbədi həkk olunub. 

Qeyd etmək lazımdır ki, o, ağır, çətin günlərdə respublikanın aparıcı mətbu nəşrlərindən biri olan “Xalq qə­zeti” ölkənin ictimai-siyasi həyatında baş verən taleyüklü prosesləri xalqın əhval-ruhiyyəsini olduğu kimi əks et­dirərək, obyektiv və ədalətli işıqlan­dırmağa çalışıb və buna nail olubdur. Redaksiyamızın əməkdaşları bundan haqlı olaraq qürur duyurlar! 

Bizi o dövrdən, düz, 30 illik bir za­man məsafəsi ayırır. Bu gün qəzetin saralmış səhifələrində yaxın tariximi­zin narahatlıq, həyəcan və ümidlə dolu dönəmini əks etdirən yazıları oxuyanda yaradıcı kollektivin nümayiş etdirdiyi peşəkarlıq və fədakarlığın bir daha şa­hidi oluruq. Bəli, “Xalq qəzeti” haqqı na­haqqa verməyib. 

Redaksiyamız bu gün də öz ənənələrinə sadiqdir. Qəzetin sözüge­dən dövrdə və indi də baş redaktorunun müavini vəzifəsində çalışan, Əmək­dar jurnalist Tahir Rüstəmov bildirdi ki, “Xalq qəzeti” o illərdə müstəqil mətbu nəşr kimi fəaliyyət göstərsə də, vaxta­şırı hakimiyyətdə olan siyasi qüvvələrin açıq və gizli təhdidlərinə məruz qalırdı. Lakin həqiqəti olduğu kimi əks etdirmək prinsipindən geri çəkilmirdi. 

Hörmətli oxucular, icazənizlə xalqı­mızın haqlı olaraq sonsuz fəxarətlə “Qurtuluş Günü” adlandırdığı 1993-cü il iyunun 15-də bu əlamətdar tarixi gün­dən əvvəlki və sonrakı günlərdə baş vermiş taleyüklü hadisələrə qəzetimizin otuz il əvvəlki fəaliyyətinə istinadən ret­ro baxış edək. 

İlk növbədə qeyd etmək lazımdır ki, 1993-cü il iyun ayının 4-də Gəncə şəhərində baş vermiş silahlı qiyam ağır faciə ilə nəticələnmiş, respublikadakı mövcud siyasi və hərbi vəziyyəti daha da gərginləşdirmiş, ölkə vətəndaş mü­haribəsi həddinə çatmışdı. 

Gəncə hadisələri nəticəsində Azər­baycanda hakimiyyət böhranı baş ver­miş, hərbi hissələrdə nizam-intizam xeyli zəifləmişdi. Bu şəraitdə Ermənis­tan silahlı qüvvələri tərəfindən Ağdam, Füzuli, Cəbrayıl istiqamətlərində hü­cumlar şiddətlənmiş, torpaqlarımızın müdafiəçiləri arasında böyük itkilər ol­muşdu.

Qeyd etmək lazımdır ki, Gəncədə baş vermiş hadisələr və onların mahiy­yəti 1993-cü il iyunun əvvəllərində çox­ları üçün qaranlıq olaraq qalırdı. Qəzet bu hadisələrə aydınlıq gətirmək məqsə­dilə özünün 9 iyun tarixli nömrəsində o zaman qəzetin gənc müxbiri olmuş, hazırda məsul katib vəzifəsində çalışan İlqar Rüstəmovun imzası ilə “Gəncədə nə baş vermişdir?” adlı geniş araşdırma yazısı dərc etmişdir. 

Müəllif baş verənləri xronoloji ardı­cılıqla təsvir edərək yazıb ki, acı təəs­süf ki, həmin hadisələr haqqında xalqa vaxtında səhih informasiya çatdırılma­mışdır. Gəncədə qanlı olaylar zamanı onlarla vətəndaşımız həlak olmuşdur. Bu cinayət əməlini törədənlər mütləq cəzalarını alacaqlar. 

Qəzetin 10 iyun tarixli nömrəsində isə jurnalist Qüdrət Piriyevin “Qardaş qırğını: kimdir müqəssir!” sərlövhəli məqaləsi dərc olunub. Müxbir yazır ki, xalqımızın tarixində silinməz ləkə kimi qalacaq bu qardaş qırğını Ali Sovetdə müzakirələr zamanı millət vəkillərinin hədsiz qəzəbinə səbəb olubdur. 

“Xalq qəzeti”nin elə həmin nömrə­sində qəzetin Gəncəbasar zonası üzrə müxbiri Hamlet Zeynallının “Gəncə­də “tufan” adlı məqalə işıq üzü görüb. Qeyd etmək lazımdır ki, müəllif bu ya­zını operativ qaydada telefonla ötürüb. H.Zeynallı əhalinin dediklərini qələmə alıb: “Respublika televiziyasının veri­lişləri yerli sakinləri hiddətləndirmişdir. Gəncə faciəsi on minlərlə vətəndaşın gözü qabağında baş verdiyi halda, te­leviziyada süni çıxışlar təşkil olunur, bəlkə də ömründə Gəncəni görməyən adamlar qardaş qırğınından danışırlar”.

H.Zeynallı Gəncədən göndərdiyi digər məqalədə isə həmin ərəfədə bir qrup ziyalı və jurnalist ilə Gəncəyə səfər edən dahi siyasətçi Heydər Əliyevin bu­rada keçirdiyi görüşlər barədə belə ya­zır: “Bütün gecə Heydər Əliyevlə Surət Hüseynov arasında danışıqlar olmuş­dur. Heydər Əliyev jurnalistlərin sualla­rına ayaqüstü cavab verərək demişdir ki, söhbətlərin yekunundan razıdır. O, bildirmişdir ki, Gəncədə baş vermiş ha­disələr onu hədsiz kədərləndirmişdir”. 

Məqalədə sonra vurğulanır ki, Heydər Əliyev baş vermiş faciə ilə əlaqədar şəhər sakinlərinə başsağlığı vermiş və demişdir ki, qoy bu qan tor­pağımızda tökülən sonuncu qan olsun, qardaş-qardaşa bir daha güllə atmasın. Bu, əlbəttə, millətini və xalqını sonsuz bir məhəbbətlə sevən görkəmli dövlət xadiminin ürək sözləri idi. 

Təqdirəlayiq haldır ki, “Xalq qəzeti”o dövrün ictimai-siyasi hadisələrini diqqətlə izləyir, hər bir əhəmiyyətli fakt və informasiya barədə oxucularına müfəssəl məlumat verməyə çalışırdı. Qəzetin iyunun 16-da işıq üzü görən xüsusi nömrəsində “Parlamentin spi­keri dəyişdi” yazısı dərc olunub. Yazıda qeyd edilir ki, gizli səsvermə yolu ilə (le­hinə 34 nəfər, əleyhinə 3 nəfər) Heydər Əliyev Ali Sovetin Sədri seçildi. 

Qəzet növbəti nömrəsində Azərbay­can Respublikası Ali Sovetinin Sədri Heydər Əliyevin Azərbaycan Respubli­kası Milli Məclisinin 1993-cü il 15 iyun tarixdəki iclasından çıxışını dərc etmiş­dir. Heydər Əliyev bu tarixi çıxışında demişdir:

“Ali Sovetin Sədri kimi Azərbaycan xalqının tarixi nailiyyəti olan Azərbay­can Respublikasının dövlət müstəqil­liyini qorumağı, möhkəmləndirməyi, inkişaf etdirməyi özüm üçün ən əsas və­zifələrdən biri hesab edirəm. Azərbay­can Respublikasının dövlət müstəqilliyi 1918-ci ildə yaranmış ilk Azərbaycan Demokratik Respublikasının ənənələri əsasında, müasir tələblərə, dünyada gedən proselərlə bağlı olaraq təmin olunmasıdır”. 

Heydər Əliyev dərhal fəal siyasi fəa­liyyətə başlamışdır. Dahi siyasətçinin xilaskarlıq missiyası qəzetin səhifələ­rində dərc olunmuş yazılardan da hiss olunur. Belə ki, iyunun 23-də İ.Rüstə­movun “Ali Sovetdə brifinq” rubrikası altında “Xalqı parçalamaq olmaz” adlı yazısı dərc olunub. 

Müəllif yazır: “Dünən Respublika Ali Sovetinin Sədri Heydər Əliyevin Azərbaycanın və xarici ölkələrin KİV nümayəndələri üçün birifinqi olmuş­dur. Heydər Əliyev bildirdi ki, son dövr-də Azərbaycanda yaranmış vəziyyətlə əlaqədar çalışırıq informasiya orqanla­rın dəqiq və obyektiv məlumat verək. İnformasiya orqanları da prosesləri xalqa aydın çatdırmaq üçün sərbəst və azad fəaliyyət göstərməlidir. Vəziyyəti­miz müəyyən çərçivəyə düşənə qədər belə görüşlərin keçirilməsinə ehtiyac olacaq”. 

Heydər Əliyev daha sonra qeyd edib ki, respublika prezidenti Əbülfəz Elçibəylə dünən günün ikinci yarısında iki dəfə telefonla danışıb. Burada olan vəziyyəti ona bildirib, Milli Məclisin qə­rarını ona çatdırıb və xahiş edib ki, dər­hal Bakıya qayıdıb öz vəzifəsinin icrası ilə məşğul olsun. Ancaq Elçibəy Bakı­ya qayıtmaqdan imtina edib. HeydərƏliyev ölkə vətəndaşlarına, xalqa dönə-dönə müraciət edib ki, indi Azərbaycan­da sabitliyin qorunması hamının vətən­daşlıq borcudur. Hər kəs öz borcunu yerinə yetirməlidir, 

Həmin günlərdə qəzetin səhifələrin­də dərc olunmuş ən maraqlı məqalələr­dən biri də Tahir Rüstəmovun “24 iyun: Kələkidə iki saat” yazısıdır. Naxçıvana 15-20 nəfərlik jurnalist qrupunun tərki­bində səfər edən müəlifin təəssüratları o günlərdə oxucular tərəfindən böyük maraqla qarşılanıb. Qəzetin həmin nömrəsi əl-əl gəzib. 

Sonda bir daha fəxrlə qeyd edək ki, “Xalq qəzeti”nin yaradıcı kollektivi, həqiqətən, o dövrün canlı salnaməsini yarada bilib. Yaradıcı kollektivimizin bu böyük uğuru ilə hər zaman fəxr etməyə dəyər. 

Məsaim ABDULLAYEV, “Xalq qəzeti”