Türkiyədə “Radikal erməni ünsürləri tərəfindən törədilən vəhşiliklər və vandalizm” adlı məqalələr toplusu nəşr olunub.

Dörd bölmədən ibarət topluya ta­rix, sosiologiya, arxeologiya, sənət ta­rixi və memarlıq üzrə 17 elm adamının məqalələri daxil edilib. 

Nəşrin “Siyasi və sosial tarix” adlı ilk bölməsində XIX əsrin ortalarından baş­layaraq artan erməni üsyanları, qətliam­lar və siyasi yeniliklərdən bəhs olunur, əsassız erməni iddiaları cavablandırı­lır. “Radikal erməni ünsürləri tərəfindən törədilən qətliamların arxeoloji dəlilləri” başlıqlı növbəti bölmədə erməni silahlı dəstələrinin, xüsusilə Şərqi Anadoluda törətdikləri qətliamlar arxeoloji tapıntılara əsaslanmaqla şərh olunur. “Azərbaycan­da türk mədəniyyət abidələrinə edilən vandalizm” adlı üçüncü bölmədə erməni quldurlarının Azərbaycan torpaqlarında və indiki Ermənistan ərazisində məhv et­dikləri maddi mədəniyyət abidələrindən söz açılır. “Türkiyədəki erməni mədəniy­yət abidələrinin tanıdılması və qorunma­sı istiqamətində işlər” başlıqlı sonuncu bölmədə isə qardaş ölkə ərazisindəki erməni abidələrinin bərpası və qorunma­sı istiqamətində görülən işlərin bir qismi qeyd olunur, məsələ ilə əlaqədar sənəd­lər təqdim olunur.

Yenicə çap olunan əsər havadarla­rının dəstəyinə arxalanan ermənilərin əksinə olaraq real tarixi faktlara əsaslan­maqla, əsl həqiqətlərin aşkara çıxarılma­sı və təbliği məqsədi daşıyır. 

***

AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiy­yat İnstitutunun baş elmi işçisi, filologiya elmləri doktoru Şahbaz Şamıoğlunun (Musayevin) yeni işıq üzü görmüş "Azər­baycan mühacirət irsi: nəsr və ədəbiy­yatşünaslıq" monoqrafiyası bir neçə illik araşdırmaların nəticəsidir. Akademiya­nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu Elmi Şurasının qərarı ilə çapa tövsiyə olunmuş monoqrafiyanın elmi redaktoru filologiya elmləri doktoru Nik­pur Cabbarlı, rəyçiləri filologiya elmləri doktoru Abid Tahirli və filologiya elmləri doktoru Ataəmi Mirzəyevdir. "Giriş"dən, "Azərbaycan mühacirət nəsri: təşəkkülü, inkişaf istiqamətləri", "Azərbaycan mü­hacirət ədəbiyyatşünaslığı" adlı fəsillər­dən və "Nəticə"dən ibarət monoqrafiya ədəbi-elmi ictimaiyyət, ali məktəblərin tələbələri və magistrlər, habelə mövzuya maraq göstərən oxucu auditoriyası üçün nəzərdə tutulub. Ş.Şamıoğlu mühacirət irsinin ideya, mövzu, mündəricə, dil, üslub, sənətkarlıq nöqteyi-nəzərindən, mücahidlərin çətin, lakin şərəfli həyat yolunun öyrənmək baxımından aktual və əhəmiyyətli olduğunu ciddi arqumentlərlə əsaslandırır. Müasir ədəbiyyatşünaslığın tələbləri səviyyəsində hazırlanmış mo­noqrafiya mühacirətşünaslığa yeni töhfə­dir. 

***

1896-cı ildə fransalı arxeoloq Jak de Morqanın Azərbaycanın Talış bölgəsində apardığı tədqiqatların nəticələrini Parisdə nəşr etdirdiyi “Arxeoloji tədqiqatlar” adlı kitabı fransız dilindən Azərbaycan dilinə tərcümə olunub. 

Əsəri AMEA Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutunun böyük elmi işçisi, tarix elmlər doktoru Tufan Axun­dov və Dilçilik İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, do­sent Gülşən Axundova redaktə ediblər. 

Nəşrin layihə rəhbəri Cabbar Əliyev, tərcüməçisi İxtiyar Murtuzayev, naşiri isə Akif Dənzizadədir.

Kitabda müəllif gördüyü işləri ad­dım-addım təsvir edir, əldə edilmiş ma­terialların təsnifatlarını verir. Deyilənlərlə yanaşı, o, tədqiq etdiyi ərazinin tarixi inki­şafı haqqında mülahizələr yürüdür, özü­nün çəkdiyi çoxlu sayda fotoları, rəsmlə­ri, tərtib etdiyi sxemləri və xəritələri əlavə etməklə maraqlı məlumatlar təqdim edir. 

Yeni nəşr arxeoloqlar, etnoqraflar, tarixçilər, sənətşünaslar, eləcə də qədim dövr tarixi və mədəniyyəti ilə maraqlanan geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutu­lub. 

***

Ədəbiyyatşünas alim, tərcüməçi İlham Abbasın "Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatçıları" kitabının birinci cildi işıq üzü görüb.

"Ulduz" jurnalı və "Mücrü" nəşriy­yatının ortaq layihəsi çərçivəsində nəşr olunmuş kitaba 1901-1939-cu illərdə ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüş yazıçıların həyat və yaradıcı­lığından bəhs edən oçerklər daxil edilib. Kitabın naşiri Müşfiq Xan, redaktoru Qulu Ağsəsdir. 

Ə.ƏLİYEV, “Xalq qəzeti”