Müşfiq ƏLƏSGƏRLİ,
XQ-nin media eksperti

Fransanın Azərbaycana qarşı davranışından asimmetrik müharibə qoxusu gəlir

Rəsmi Paris 2024-cü il Yay Olimpiya Oyunlarını fürsət bilərək, Azərbaycana qarşı növbəti təxribatını törədib. “France 2” teleka­nalı neytrallıq prinsipini pozaraq, Ermənistan komandasına xüsusi rəğbətini büruzə verib. Ermənistanı “tarixən fransızların ürəyinə yaxın bir ölkə” kimi təqdim edib. 

Azərbaycan komandasının təqdimatını isə məqsədli şəkildə neqativ tonda verib. Ölkəmizi “Ermənistanla ərazi münaqişə­sində olan Qafqaz respublikası” adlandı­rıb. Təqdimatdakı qüsurlar bununla bitmir. Növbəti mərhələdə Qarabağdakı qondarma rejimin tarixdən silinməsi ilə bağlı təxri­batçı fikirlər səsləndirilib. Elə rəy forma­laşdırmağa çalışıb ki, guya, işğalçı bizik. Bir sözlə, Fransa XXXIII Yay Olimpiya Oyunlarını Makronun məkrli siyasətinə alət edib.

Məsələ ondadır ki, Rəsmi Paris son hərəkətləri ilə təkcə Beynəlxalq Olimpi­ya Xartiyasının maddələrini deyil, sivil, demokratik dünyanın bütün davranış nor­malarını pozub. Fransa mediasının ermə­nipərəst mövqeyi müəyyən mənada anlaşı­landır. Amma bu yanaşma, faktların təhrif edilməsi, başqalarının haqqının tapdalan­ması fonunda gerçəkləşdirilməməlidir.

“France 2” telekanalı Ermənistan ko­mandasını müsbət fonda təqdim etmək üçün Azərbaycan barədə informasiyaları saxtalaşdırıb. Bu, həm də, media haqqında modern prinsiplərin pozulması deməkdir. Həmin prinsiplərin altında Fransanın im­zası var. Məsələn, medianın etik davranış prinsiplərini ehtiva edən beynəlxalq sənəd­lərdən biri – Münxen Bəyannaməsi KİV-in münaqişələrə münasibətdə bitərəf davranı­şını tələb edir. Həmin bəyannaməni imza­layan 5 dövlətdən biri Fransadır. Amma bu gün Münxen Bəyanaməsini ən çox pozan da Fransadır.

Müşahidələr göstərir ki, “France 2”, “France 24”, “Le Fiqaro”, eləcə də Fran­sanın digər KİV-nin bu yöndə xətalara yol vermələri təsadüfi xarakter daşımır. Şuşa Qlobal Media Forumunda qeyd edildiyi kimi, onlar Fransa hakimiyyətinin ruporu­na çevrilərək, şüurlu şəkildə dezinformasi­yalar ötürürlər. Fransa ötən 30 il müddə­tində Minsk qrupunun həmsədri qismində fəaliyyəti ilə sübut etmişdi ki, Qarabağ münaqişəsinə yanaşmada tərəfsiz davrana bilmir. Məsələni ədalətsiz formada, Ermə­nistanın xeyrinə həll etmək istəyir və bu­nun üçün bütün vasitələrə əl atır. 

Qarabağ münaqişəsinin bitməsindən sonra isə Fransanın davranışında yeni ele­mentlər ortaya çıxdı. Görünən budur ki, o, Ermənistan üzərindən iş quraraq, Cənubi Qafqaza daxil olmaq, burada özünün təsir dairəsini yaratmaq istəyir. Yəni, əvvəllər öz siyasətini “Qarabağ münaqişəsinin həl­lində vasitəçi olmaq” adı ilə pərdələyir­disə, Qarabağ probleminin həllindən sonra qılafını atıb, prosesin önündə birbaşa öz sifəti görünməyə başlayıb. 

Fransanın Cənubi Qafqaza yönəlik ekspansiya siyasəti zorakılığa əsaslanır və o, neokolonializm alətlərindən istifa­də edir. Ermənistanla Azərbaycan ara­sında sülhün əldə edilməsinə mane olur. İki ölkə arasında münaqişənin yenidən alovlandırılması üçün Ermənistanı sürətlə silahlandırır. Özünün Cənubi Qafqazda iş­tirakını münaqişələrin alovlandırılmasında görür. Azərbaycanı da öz siyasətinə tabe etdirmək üçün təzyiq mexanizmlərindən yararlanır, beynəlxalq təşkilatlardakı təm­silçiliyindən faydalanaraq ölkəmizə təsir göstərməyə çalışır. 

44 günlük müharibədən sonra baş verən proseslər bunu deməyə əsas verir ki, Fransa Azərbaycana qarşı davranışla­rında asimmetrik müharibə elemetlərinə istinad edir. Təsir dairəsində olan media qurumlarını, transmilli KİV-ləri qarayax­ma kampaniyasına cəlb edir. Bu vasitə ilə qlobal ictimai rəyi Azərbaycana qarşı yönəltməyə çalışır. Paralel olaraq, bey­nəlxalq platformalarda qondarma müza­kirələr açır, ölkəmizin adına kölgə salır. 2022-ci ildə, hələ müharibənin davam etdiyi dövrdə Azərbaycanın məsələsini BMT Təhlükəsizlik Şurasının müzakirə­sinə çıxararaq, təzyiq göstərmək, ölkə­mizi özünün haqq işini tamamlamaqdan yayındırmaq istəmişdi. 2022-ci ilin de­kabrında “Laçın yolu” mövzusunu əsas götürərək, Azərbaycan məsələsini BMT müstəvisinə çıxarmaq üçün növbəti dəfə təşəbbüs göstərmişdi. Eyni hərəkətlərini 2023-cü ilin avqust ayında da təkrarla­mışdı. Qarabağ bölgəsində yaşayan er­məni əsilli sakinlərin, guya, “blokadaya salınması” barədə əsassız iddialar irəli sürmüşdü. Bölgədə yaşayan ermənilər üçün yalançı humanitar yardım karvanı göndərməklə “humanitar böhran” kampa­niyasına başlamışdı.

2023-cü il oktyabrın 11-də BMT-nin İnsan Hüquqları Şurasında Azərbaycan əleyhinə birgə bəyanat verdirməyə çalışdı. Fransa Azərbaycana qarşı təzyiq mexa­nizmlərini bu gün də davam etdirir. Onun davranışları bölgədə gərginliyi artırmaq və sülh prosesini pozmağa hesablanıb. 

Makron hakimiyyəti belə yanlış hərəkətlərlə Azərbaycanın suveren hüquq­larına müdaxilə etdiyi kimi, Fransanın özünə də ciddi zərər vermiş olur. O, Fran­sanın “sülhsevər, demokratik ölkə” imicini dağıdır. Məhz belə davranışın nəticəsidir ki, Fransa əsrlər boyunca nəzarətində olan Afrika ölkələrindən qovulur, hər sahədə sıxışdırılır. Cənubi Qafqazdakı pozucu hərəkətlərinə görə də cavab verməli ola­caq. 

Amma, təəssüf ki, Fransanın media sahəsində yaratdığı neqativ tendensiyalar hələ uzun müddət davam edəcək. “Fran­ce-24”, “France 2”, “Le Fiqaro”, “Euro­news”un Fransa xidmətinin indi sərgilə­dikləri münasibət sivil dünyanın yüz illər boyunca formalaşdırdığı prinsipləri dağı­dır, bəşəriyyətə neqativ tendensiyalar təq­dim edir.