NATO-nun sabiq baş katibi Anders Foq Rasmussen növbəti dəfə Azərbaycanın ünvanına hədyanlar səsləndirib. Onun “Project Syndicate” üçün yazdığı geniş məqalədə Laçın–Xankəndi yolunda ekofəalların aksiyası, Ermənistan–Azərbaycan münasibətləri ilə bağlı həqiqətə uyğun olmayan fikirlər yer alıb.
Rasmussen Qarabağ iqtisadi rayonunda “humanitar böhran” yaşandığını, bunun “humanitar fəlakət”ə çevrilə biləcəyini iddia edib. O, Avropa və daha geniş beynəlxalq ictimaiyyəti “blokada”nın aradan qaldırılması üçün Azərbaycana təzyiq etməyə çağırıb. 2022-ci ilin sentyabrda rəsmi İrəvanın törətdiyi hərbi təxribatı Azərbaycanın Ermənistan ərazilərini ələ keçirməsi cəhdi adlandıran, öz qoşunlarını Ermənistan ərazisindən (?) çıxarmadığını bildirən keçmiş baş katib iki ölkə arasında yeni müharibəyə gətirib çıxara biləcək gərginliyin artdığını vurğulayıb. Vətən müharibəsinin başa çatmasından sonra Xocavənd rayonu ərazisində kəşfiyyat-diversiya əməllərinə görə saxlanılmış və barələrində məhkəmənin hökm çıxardığı erməni yaraqlılarını “hərbi əsirlər” kimi təqdim edərək, Azərbaycanı onları qaytarmaqdan imtina etməkdə suçlayıb.
Bir sözlə, məqalə digər ermənisevərlərin Ermənistana səfərdən sonra yazdıqları cızma-qaralar kimi yalan-palanla doludur. Rasmussenin ermənilərə pul müqabilində lobbiçilik etməsi isə havadan götürülmüş fikir deyil, artıq təsdiqini tapmış faktdır. Faktı isə Mixail Bulqakovun “Master və Marqarita” romanının əsas personajlarından olan Volandın dediyi kimi, dəyişmək mümkün deyil.
Anders Foq Rasmussen NATO-nun baş katibi vəzifəsindən getdiyi 2014-cü ildə “Rasmussen Global” adlı beynəlxalq siyasi konsaltinq şirkətini təsis edib. Onun mənzil-qərargahı Kopenhagendə yerləşir. Brüssel, Berlin, Vaşinqton (Kolumbiya dairəsi) və Londonda ofisləri var. Şirkət təhlükəsizlik siyasəti, Transatlantik əlaqələr, qlobal siyasət, Avropa İttifaqı, enerji, kritik xammal və kosmosla bağlı məsələlər üzrə strateji “məsləhətlər” verir.
“Rasmussen Global”ın əsas müştərilərindən biri İrəvandır
Anders Foq Rasmussenin qurucusu olduğu bu təşkilatın ikinci əsas müştərisi Ermənistandır. Bunu Avropa İttifaqının şəffaflıq reyestrinin saytında “Rasmussen Global” şirkətinə aid “Cari maliyyə ilində müştərilər” bölməsinə baxdıqda aydın görmək olur. Bölmədə “Rasmussen Global”ın cari maliyyə ilində əsas müştərisinin Tayvanın Avropa İttifaqındakı missiyası, ikinci əsas müştərinin isə Ermənistan Respublikası olduğu qeyd edilib. Reyestrin əhatə etdiyi fəaliyyətlərə görə illik gəlirin təxminən 150-400 min avro olduğu bildirilir. Ermənistan, artıq qeyd etdiyimiz kimi, təşkilatın ikinci əsas müştərisi olmaqla bu vəsaitin böyük hissəsinin formalaşmasına vasitə olur. İrəvanın əsas müştərisi olduğu təşkilatın qurucusunun Azərbaycanla bağlı bu cür hədyan və böhtan yağdırması başadüşüləndir.
Baş nazir kimi də islamofob idi
Rasmussen istər Danimarkanın Baş naziri, istərsə də NATO-nun baş katibi olduğu dövrdə bir sıra qalmaqalların mərkəzində olub. Onlardan bir neçəsini yada salaq. Onun iştirakı ilə baş verən bu qalmaqallar ermənipərəst sabiq baş katibin xarakterindəki cizgiləri üzə çıxarmağa imkan verir.
O, 27 noyabr 2001-ci ildə Danimarkanın Baş naziri vəzifəsinin icrasına başlayıb. Rasmussen immiqrasiya əleyhinə qanunvericiliyin sərtləşdirilməsi təşəbbüsü ilə çıxış edib və eynicinsli nikahların qanuniləşdirilməsinin tərəfdarı olub. 2005-ci ildə Danimarkada İslam peyğəmbərinin (s.) qəzet karikaturalarına görə güclü daxili qalmaqal baş verib. Bütün dünyada müsəlmanlar karikaturalara görə Danimarka məhsullarını qlobal boykot etməyə çağırıblar. Elə həmin il Rasmussen Danimarkanın avrozonaya daxil olması və vahid Avropa valyutası olan avronun dövriyyəyə buraxılması ilə bağlı referendum keçirmək niyyətində olduğunu açıqlayıb. Nəticədə Danimarka bu zonaya daxil olmayıb və kronanı milli valyuta kimi saxlayıb. 2005 və 2007-ci illərdə Danimarka Liberal Partiyası parlament seçkilərində qalib gəlib və bunun sayəsində Rasmussen 2009-cu ilə qədər Danimarkanın Baş naziri postunda qalıb.
Xarici siyasətdə Rasmussen amerikapərəst idi. Onun dövründə Danimarka Əfqanıstan, Bosniya və Kosovoda qoşun yerləşdirib və Avropa İttifaqına sədrlik edib (iyul-dekabr 2002-ci il). Həm Danimarkada, həm də xaricdə olduqca ziddiyyətli münasibət Rasmussenin İraqdakı müharibəyə fəal dəstəyinə və Danimarka hərbi kontingentinin bu müharibədə iştirakına səbəb olub.
İraqla bağlı proqnozu özünü doğrultmadı
Rasmussen bunu 2003-cü ildə bildirmişdi: “İraq kütləvi qırğın silahlarına malikdir. Biz bu haqda düşünmürük, biz bunu bilirik. İraqın özü xardal qazına, əsəb-iflic qazına, Sibir xorası bakteriyasına malik olduğunu etiraf edib, lakin Səddam bunu açıqlamayıb. O, bu silahların harada və necə məhv edildiyini bizə demək istəmir. Biz bunu BMT müfəttişlərindən bilirik, ona görə də mənim heç bir şübhəm yoxdur”.
2014-cü ildə ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin keçmiş analitiki Rey Makqovern Rasmussenin Rusiya humanitar karvanının Ukrayna sərhədini keçməsini tənqid etməsindən danışarkən deyib ki, o, 2003-cü ildə İraqın kütləvi qırğın silahlarına malik olduğunu yüz faiz əminliklə bəyan etmişdi, lakin sonra buna dair heç bir dəlil tapılmadı.
Türkiyə onun əleyhinə çıxmışdı
2009-cu ilin martında Böyük Britaniya, Fransa və Almaniya liderləri Anders Foq Rasmusseni təşkilatın o vaxtkı liderinin (Yaap de Hoop Sxeffer) səlahiyyət müddəti bitdikdən sonra NATO-nun baş katibi vəzifəsinə seçməyə qərar veriblər. 2009-cu ilin aprelində NATO sammitində ABŞ Rasmussenin namizədliyini dəstəklədiyini bildirib. Türkiyə əvvəlcə Rasmussenin namizədliyinə etiraz edib və hətta, veto hüququndan istifadə etmək imkanları barədə xəbərdarlıq ünvanlayıb. Lakin sonradan mövqeyinə yenidən baxaraq, Rasmussenin seçimi ilə razılaşıb. 2009-cu il aprelin 4-də Rasmussen NATO-nun baş katibi vəzifəsinə təsdiq olunub, bunun ertəsi gün Danimarka hökumətinin başçısı vəzifəsindən istefa verib.
NATO-nun baş katibi vəzifəsini tərk etdikdən sonra (2015-ci ilin yayından) Rasmussen ABŞ-ın “Goldman Sachs Group” bankının məsləhətçisi olub. 2016-cı ildən 2019-cu ilə qədər isə Ukrayna Prezidenti Petro Poroşenkonun ştatdankənar müşaviri işləyib.
Rasmussen 32 milyon avro mənimsəmədə ittiham olunur
2018-ci ilin yanvarında Rasmussen rusiyalı iş adamı Qriqori Quselnikovun Latviyanın “Norvik Banka” bankının İdarə Heyətinin sədr müavini vəzifəsində işləmək barədə təklifini qəbul edib. Sonra bankın adı dəyişdirilərək “PNB banka” olub. Məhz bu dövrdə Latviyada “bank təmizləməsi” əməliyyatı başlanıb. Bu çərçivədə ölkənin ən böyük bankı olan “ABLV”nin lisenziyası ləğv edilib. Rasmussen Latviya bankının idarə heyətinə daxil olmaq qərarını belə izah edib ki, o, bütün siyasi karyerası ərzində Baltikyanı ölkələrin taleyinə böyük diqqət yetirib və bu işə şəxsi töhfəsini verməyə hazır olub.
2019-cu ildə “PNB banka”nın lisenziyası ləğv edilib, maliyyə aktivlərinin auditi zamanı məlum olub ki, bankın kreditorlar qarşısında öhdəlikləri (367 milyon avro) aktivlərini (167 milyon) 200 milyon avro üstələyir.
2020-ci ildə Latviyada bankın idarə heyətinin və müşahidə şurasının 11 üzvünə qarşı 32 milyon avro məbləğində ziyanın ödənilməsi üçün mülki iddia qaldırılıb. Cavabdeh şəxslər arasında Almaniya Federal Kəşfiyyat Xidmətinin rəhbəri Avqust Hanniqlə yanaşı Anders Foq Rasmussen də var. Məhkəmə prosesi hələ də davam edir. Onun sonunun necə olacağı artıq təkcə Rasmussen və onun erməni dostları üçün deyil, həm də bizim üçün maraqlıdır. Görəsən, Latviyanın ədalət mühakiməsi adı qara işlərdə hallanan başabəla sabiq baş katibi başımızdan edə biləcəkmi?
Səxavət HƏMİD, “Xalq qəzeti”