Özlərinə qalib gələrək məhdud sağlamlığı üzərində nəzarətə nail olan insanlar standart yarışların medalçılarından heç də az qürur duymur, az sevinmirlər. Bu uşaqlar haqqında mətbuatda nə qədər çox yazılsa da, televiziyalarda göstərilib, dəstək tədbirləri təşkil olunsa da azdır. Çünki onlar hər sabahı mübarizə aparmaq, qalib olmaq arzusu ilə açırlar. Söhbət əqli imkanları məhdud şəxslərdən gedir. Xüsusi qayğıya ehtiyacı olan bu uşaqları xüsusi olimpiyaçılar da adlandırırlar.
Öz sıralarında xüsusi qayğıya ehtiyacı olan minlərcə uşağı birləşdirən Azərbaycan Xüsusi Olimpiya Komitəsinin (XOK) ilboyu təşkil etdiyi yarışlarda qalib adı uğrunda yorulmadan mübarizə aparan uşaqların əzmkarlığını həyəcansız izləmək mümkün deyil. Onlar bu yarışlara hazırlaşmaq üçün hər gün ciddi səy göstərirlər.
XOK-un prezidenti Rövşən Məmmədov “XQ”yə açıqlamasında il ərzində 2 mindən çox atletin badminton, basketbol, atletika, cüdo, florbol, futbol, həndbol, poerliftinq, stolüstü tennis, üzgüçülük, voleybol üzrə məşqlərə cəlb olunduğunu, onlardan yarıdan çoxunun yerli yarışlarda iştirak etdiklərini bildirdi:
–100-ə yaxın atlet isə yığma komandaların heyətində hazırlıq keçir ki, onların arasından da beynəlxalq yarışlarda mübarizə aparacaq idmançılar seçilir. Xüsusi Olimpiya proqramı əqli imkanları məhdud olan uşaqlara öz atletik bacarıqlarını bütün səviyyələrdə nümayiş etdirməyə imkan yaradır. Zəif, orta və yüksək nəticə göstərən idmançılar öz hazırlıq səviyyələrinə uyğun olaraq ayrı-ayrı qruplara bölünür və hər qrupda ayrı-ayrılıqda qızıl, gümüş və bürünc medallar uğrunda mübarizə aparırlar.
Onu da qeyd edək ki, atletlərin yarışlarda iştirakını təmin etmək üçün Bakı və Abşeron yarımadasından əlavə, 7 regional proqram fəaliyyət göstərir. Turnirlərə, həmçinin xüsusi, yardımçı məktəb və internat, ictimai birliklər, mərkəzlərdən atletlər qatılır. Yerlərdə keçirilən regional yarışlar vasitəsilə yığma komandalar formalaşdırılır və onların respublika yarışlarında iştirakı təmin olunur.
Belə uşaqlar ailə proqramı vasitəsilə də Xüsusi Olimpiya hərəkatına cəlb olunurlar. Ölkəmizdə indiyədək 440 ailədən uşaqlar idmana cəlb olunublar. Ailə proqramının tərkibində 3-7 yaşlı gənc atletlərin cəlb olunmasını həyata keçirən layihə xüsusilə vurğulanmalıdır. “Gənc atletlər” adlanan bu layihə məktəbəqədər yaşlı əqli imkanları məhdud olan uşaqlar cəlb edilir. Onlar da xüsusi olimpiyadanın ehtiyat qüvvələri hesab olunurlar.
Hazırda qızlardan ibarət yığma Serbiyada, oğlanların komandası Litvada bu ilin iyununda keçiriləcək Avropa basketbol turnirlərinə hazırlaşırlar. Ötən həftə hazırlıq çərçivəsində keçirilmiş yarışda qızlar arasında 12 nömrəli xüsusi internat və 193 nömrəli tam orta məktəb inklüziv birgə komandası qalib adını qazanıb. Oğlanların mübarizəsində isə Xəzər rayonu sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlar üçün 12 nömrəli xüsusi internat məktəbinin komandası birinci yeri tutub.
Gələn ay isə həm qızlar, həm də oğlanlar arasında “UNIFIED Sports” (inklüziv birləşmiş idman komandaları) proqramına uyğun Avropa Futbol Həftəsi keçiriləcək. Həftə çərçivəsində yarışlar Bakıda təşkil edilsə də, region idmançılarının da iştirakı planlaşdırılır.
Rövşən Məmmədovun sözlərinə görə, Xüsusi Olimpiya hərəkatında əsas məqsəd məhz böyük idman deyil, uşaqların kütləvi idmanla məşğul olmasını təmin etməkdir. Xüsusi Olimpiya hərəkatının “Mənə imkan verin, mübarizə aparıb qalib gəlim. Qalib gələ bilməsəm də hər yarışdan sonra cəsarətli olum”, – devizi də məhz bu mərama xidmət edir. O, komandamızın istər Ümumdünya xüsusi yay, istərsə də qış oyunlarında böyük əzm-karlıq göstərərək yüksək nəticələr əldə etdiyini də dedi.
Elə ötən il komandamızın Almaniyanın Berlin şəhərində keçirilən Ümumdünya Xüsusi Yay Olimpiya oyunlarından 6 qızıl, 5 gümüş və 13 bürünc medalla qayıtması bu uğurlara gözəl nümunədir. Azərbaycanın gimnastika tarixində ilk dəfə təmsil olunduğu həmin oyunlarda komandamızın üzvü Mehriban Tağıyevanın 1 qızıl, 3 bürünc medal qazanması xüsusilə qürurvericidir.
Xüsusi olimpiyaçıların onların cəmiyyətə inteqrasiyasında mühüm rol oynayan idmanla daha yaxından məşğul olmaları üçün yaradılan imkanlar genişləndikcə, qələbə əzmi də artır. Qalib olmaq üçün göstərilən fədəkarlıq isə əsl qəhrəmanlıq nümunəsidir.
Leyla QURBANOVA
XQ